الهه ضمیری- خبرنگار تحریریه جون قدس: خشم یا عصبانیت وضعیتی روانی‌ است که در پهنه آزردگی اندک تا غضب شدید می‌گنجد. نتایج تحقیقات نشان داده است که در زمان عصبانیت، سطح آی کیو افراد پایین می آید و این نشان دهنده آن است که آن بخش از مغز که فعالیت منطقی را بر عهده دارد، فعالیتش کم میشود، پس به خاطر همین اشکالی ندارد اگر افراد در زمان عصبانیت کمی صدایشان بالا رود یا کمی غیر منصفانه صحبت کنند. اما از طرف مقابل هم میدانیم که وقتی فردی عصبی شد، نباید داد بزند، نباید توهین، تحقیر و بی احترامی انجام دهد، نباید تهدید کند، چیزی بشکند، نباید خود زنی کند یا به فرد دیگری آسیب برساند. فرد باید بتواند تمام این رفتار ها را در خودش مدیریت کند. از یک بزرگسال که در روابط بزرگسالانه است انتظار میرود که بتواند عصبانیت خودش را مدیریت کند.

 وقتی ما خشمگین و عصبانی میشویم، میتوانیم چهار پاسخ احتمالی به آن بدهیم که این پاسخ، میزان سازندگی عصبانیت ما را تعیین میکند. یادتان باشد که عصبانیت به خودی خود یک امر مثبت یا منفی نیست، بلکه عصبانیت، یک احساس است که در تمام انسان ها وجود دارد و همه ما هر از چند گاهی عصبانی میشویم. حالا یکسری از افراد با دفعات و شدت بیشتر و یکسری کمتر. چیزی که باعث مخرب بودن و منفی بودن آن میشود، رفتار یا پاسخی است که ما بعد از عصبانیت ایجاد میکنیم.

 بعد از عصبانیت، چهار کار میتوانیم انجام دهیم. که سه تا از آنها مخرب، و یکی از آنها سالم است.

1-اولین رفتار پرخاشگری است. پرخاشگری یک رفتار مخرب است که شامل توهین، تحقیر، فحاشی، بلند کردن صدا، شکستن، تهدید کردن و... است که همگی به خوبی با آنها آشنا هستیم.

2-دومین رفتاری که افراد میتوانند انجام دهند، این است که انفعال کنند. انفعال یعنی شما در برابر عصبانیت، سکوت کنید و هیچ چیزی نگویید. متاسفانه باور غلطی که وجود دارد این است که خیلی از افراد، تصور میکنند انفعال خوب است. در صورتی که اینطور نیست.  شما اگر آدم منفعلی باشید، نمیتوانید حقتان را از دیگران بگیرید و دیگران از شما سو استفاده خواهند کرد.

نتایج تحقیقات نشان داده، که سرکوب کردن عصبانیت، هم بر جسم و هم بر روان انسان تاثیرات منفی میگذارد. تاثیرات جسمی آن میتواند به شکل سرطان، زخم معده، ضربان قلب، افزایش فشار خون و آدرنالین در خون، دیده شود. تاثیر روانی آن هم افسردگی است، درواقع افسردگی، خشم سرکوب شده است.

3-سومین رفتار، پرخاشگری منفعل است.پرخاشگری منفعلانه یعنی ابراز غیر مستقیم پرخاشگری. یعنی کار شما، هم پرخاشگری است و هم منفعلانه است. به طور مثال، فرد، مستقیم درباره عصبانیتش صحبت نمیکند، قهر میکند، غیبت میکند، از متلک استفاده میکند، کم محلی یا اخم میکند و... همه اینها پرخاشگری منفعل نام دارد که ناسالم است. شما در این نوع پرخاشگری، نه به فرد مقابل چیزی یاد داده اید و نه حال خودتان خوب شده است.

هر سه روشی که تا اینجا به آنها اشاره کردیم، ناسالم هستند که این نوع رفتار ها، به سلامت روحی و جسمی آسیب میزند.

4-چهارمین رفتار، پاسخ سالم در برابر خشم است که به آن رفتار جراتمندانه میگوییم. فرد در این شیوه، با رعایت آداب، درباره خشمش صحبت میکند.به طور مثال، به فرد مقابلتان میگویید چه شده؟ چه احساسی دارید؟ چه نیازی دارید؟ و چه میخواهید؟ این یک رفتار جراتمندانه است. در رفتار جراتمندانه، شما آن چیزی که میخواهید را، با تُن صدای مناسب به طرف مقابلتان میگویید. غالبا اینگونه مکالمات نتایج مثبتی در پی دارد.