در آستانه دو سالگی جنگ روسیه و اوکراین مشکلات پیش‌روی مقامات کیف هر روز بیشتر می‌شود؛ از مذاکره صلح پیشنهادی مقامات آمریکایی در چند ماه گذشته که به نوعی اولتیماتوم ( هشدار ) به مقامات اوکراینی ، برای صلح با کسب حداقل امتیاز و یا حتی دادن تمامی امتیازات به جهت اتمام جنگ ، تا اختلاف نظرهای زلنسکی رییس جمهور اوکراین با زالوژنی فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور از جمله این مشکلات می‌باشد. این اختلاف نظرها باعث نگرانی ایالات متحده آمریکا شده بود که در نهایت نماینده واشنگتن و ناتو در امور اوکراین برای حل اختلافات به این کشور سفر کرد.

اخیرا نیز نشریه انگلیسی "فاینشنال تایمز" و "اکونومیست" به نقل از منابع آگاه گزارش داد ، اختلافات بین ولادیمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین با والری زالوژنی فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور دوباره شدت گرفته است. طبق گزارش این دو نشریه انگلیسی ، علت تنش بین این دو نفر پیشنهادهای زلنسکی به زالوژنی مبنی بر استعفا از مقام خود و به جای آن ، قبول ریاست شورای امنیت ملی اوکراین بود که فرمانده اوکراینی این پیشنهادها را نپذیرفت. ضمن اینکه اختلاف نظرهای این دونفر از زمان شکست ضد حملات در ماه نوامبر شروع شده بود.

 هفته قبل نیز در رسانه‌ها و کانال‌های تلگرامی اوکراینی خبر برکناری زالوژنی را از مقام خودش منتشر شد ، ولی وزارت دفاع کشور اوکراین این موضوع را تکذیب کرد. احتمال برکناری فرمانده نیروهای مسلح این کشور از سوی شخص رییس جمهور زیاد می‌باشد ولی شاید او مدتی دیگر  نیز در مقام خودش باقی بماند تا اوضاع کمی آرام‌تر و با ثبات‌تر شود.

روز یکشنبه نیز زلنسکی در مصاحبه خود با شبکه دولتی ایتالیا گفته بود : بازآرایی و شروع جدید "امورات جنگی" مورد نیاز است و من به جایگزین کردن تعدادی از رهبران نظامی و دولتی فکر می‌کنم ؛ چیز جدی در فکرم دارم که فقط برای یک نفر نیست چرا که درباره جهت‌گیری کشور می‌باشد. وی ادامه اظهار کرد : مهمات برای جنگ کافی نیست ؛ همچنین در ادامه به در خواست زالوژنی برای افزایش تجهیزات در ادامه جنگ اشاره کرد که این موضوع در گروی اختلافات داخلی حزبی ایالات متحده قرار دارد. 

آمریکا و اروپا از چه کسی حمایت می کنند؟

ایالات متحده به شکل رسمی هنوز چیزی را مبنی بر تغییر مقامات ارشد نظامی اعلام نکرده است ؛ همچنین کاخ سفید اعلام کرده است این یک موضوع داخلی است و واشنگتن حرفی برای گفتن ندارد. اما پر واضح است که آمریکا عمیقا از اختلاف نظر بین زلنسکی و زالوژنی نگران می‌باشد ؛ چرا که ایالات متحده قبل‌تر از سال 2014 میلادی در سیاست‌های داخلی و خارجی اوکراین دخالت‌هایی را کرده و می‌کند. گواه این موضوع حمایت از انقلاب ( رنگی و کودتا علیه دولت یانوکوویچ سال 2014 ) در این کشور می‌باشد که منجر به بر کناری او ، و روی کارآمدن "پترو پروشنکو" ، و همچنین شروع جنگ کریمه بین روسیه و اوکراین شد؛ بنابر ادعای روس‌ها بعد از آن نیز ایالات متحده آمریکا با ایجاد زیرساخت‌های آزمایشگاهی در اوکراین، قصد شروع جنگ بیولوژیک (زیست محیطی) علیه روسیه را داشتند.

ضمن اینکه روی کارآمدن "کمدینی (بازیگر) به نام ولادیمیر زلنسکی" در سال 2019 به عنوان رییس جمهور اوکراین نیز ، حمایت ایالات متحده را به دنبال داشت. سفر اخیر "ویکتوریا نولاند" معاون موقت وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا به اوکراین نیز مهر تاییدی بر این مدعا می‌باشد؛ از آنجایی که او مسئول سیاست‌های آمریکا و ناتو در امور اوکراین هست، به این کشور سفر و عملا حکم میانجی‌گری را برای حل اختلاف نظرهای زلنسکی و زالوژنی به عهده دارد. کاخ سفید به او گفته بود در صورت آرام نشدن اوضاع در کیف فورا خود را به آنجا برساند. سفر ویکتوریا نولاند دقیقا با هدف اندیشیدن تمهیداتی است تا مبادا زالوژنی به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین ، ارتش را علیه زلنسکی به تحریک و تهییج درآورد و شورشی را سازماندهی و ترتیب دهد.

هرچند هنوز او اقدامی را انجام نداده، اما با توجه به برکناری احتمالی وی از سوی رییس جمهور اوکراین، واشنگتن اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام داده است. از آنجایی که یکی از این دونفر باید مسئولیت شکست‌های این کشور با تجهیزات-تدارکات چندصد میلیارد دلاری آمریکا را در مقابل حملات و ضد حملات روسیه به عهده بگیرد، احتمال موافقت واشنگتن با برکناری زالوژنی زیاد می‌باشد. این اختلاف نظرها را می‌توان تاثیر پذیرفته از اختلافات قبلی بین این دو نفر تصور کرد ، چرا که زلنسکی از مخالفان طرح صلح پیشنهادی با روسیه از سوی غربی‌ها به ویژه ایالات متحده آمریکا بوده اما زالوژنی موافق این طرح بود که دامنه و حجم اختلاف فعلی ، عملا گستره یافته از اختلافات گذشته می‌باشد.

طبق گزارش‌های غیر رسمی منتشر شده ، مقامات آمریکایی گفته‌اند که آمریکا با اخراج زالوژنی مشکلی ندارند و این خود مقامات کیف هستند که باید در مورد نیروهایش تصمیم گیری کند. این پاسخ کاخ سفید به درخواست دفتر زلنسکی داده شده که به وضوح بیانگر این مسئله است که ایالات متحده در تمام امورات اوکراین دخالت داشته و دارد؛ چرا که اگر دخالت آنها نبود دلیلی منطقی و عقلانی وجود نداشت که مقامات اوکراینی در یک موضوع کلاملا داخلی و امنیتی از واشنگتن بخواهند کسب تکلیف کنند.

پیامد تنش‌ بین زلنسکی و زالوژنی

روزنامه انگلیسی رویترز گزارش داده ، زالوژنی فرمانده‌کل نیروهای مسلح اوکراین ملقب به "ژنرال آهنین" در بین مردم این کشور بسیار محبوب می‌باشد و بر کناری او از مقام خودش می‌تواند باعث لطمه بزرگی به نیروهای اوکراینی که در طول 1000 کیلومتر خط مقدم جنگ هستند بزند. لازم به ذکر است که با گذشت حدود دوسال از جنگ روسیه و اوکراین، نیروهای ارتش مجهز روسیه که استعداد نفرات زیادی دارند، همچنان با آمادگی کاملی به تقابل و نبرد با ارتش به شدت تضعیف شده اوکراین ادامه می‌دهند. به همین دلیل برکناری او از سوی زلنسکی به طور موقت تعلیق شده است. ضمن اینکه او بر بسیج 400 هزار نفری نیروهای ذخیره اصرار دارد و هشدار داده جایگزین کردن او اوضاع شرایط میدانی را وخیم تر می‌کند ؛ او از دولت انتقاد کرده است که دولت نتوانسته است نیرو کافی بسیج کند.

همچنین، زالوژنی به مقامات ارشد کیف اطلاع داده که وضعیت میدانی به بن‌بست رسیده است؛ وی هشدار داده است که اوکراین باید خود را برای یک سال دیگر با تلفات سنگین ( جنگ ) آماده کند. این اختلاف نظرها را می‌توان تاثیر پذیرفته از اختلافات قبلی بین این دو نفر تصور کرد، چرا که زلنسکی از مخالفان طرح صلح پیشنهادی با روسیه از سوی غربی‌ها به ویژه ایالات متحده آمریکا بوده اما زالوژنی موافق این طرح بود که دامنه و حجم اختلاف فعلی، عملا گستره یافته از اختلافات گذشته می‌باشد.

خبرنگار: حمید اسدی