زهرا فلاحی کارشناس حوزه انرژی با اشاره به اهمیت ذخیره سازی گاز گفت: راه حل ناترازی مقطعی در همه جای دنیا ثابت و مشخص است و آن نیز بحث ذخیره سازی گاز است. البته چون در مناطقی نظیر اروپا، دولت مسئول تامین گاز صنعت نیست؛ ذخیره سازی صنعتی گاز کاملا مشخص و مبرهن و روتین است. در کشورهای مختلف جهان، صنایع به ذخیره سازی گاز برای فصول سرد سال می پردازند تا با مشکل قطعی گاز مواجه نشوند. دولت ها در دنیا معمولاً اعطای گاز به صنایع را برای نه الی ده ماه تضمین می کنند، اما صنایع برای ماه های سرد سال که کشور با ناترازی مواجه می شود، باید چاره اندیشی داشته باشند.
وی با اشاره به آیین نامه جدید دولت در حمایت از سرمایه گذاری صنایع در ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز گفت: در فروردین ماه سال جاری، دولت آیین نامه ای را در خصوص ذخیره سازی گاز توسط صنایع مطرح کرد. بر اساس این آیین نامه مشوق هایی برای صنایع در نظر گرفته شده است تا به سمت ذخیره سازی گاز بروند و خودشان نیازشان را برطرف کنند. طبق آیین نامه، صنایع گاز را با قیمت کمینه و تخفیفی در فصول غیر اوج مصرف برای ذخیره سازی دریافت خواهند کرد. همچنین دولت تضمین کرده است که گاز را در محل ذخیره سازی به صنایع تحویل دهد. از دیگر مشوق هایی که برای صنایع در زمینه ذخیره سازی گاز در نظر گرفته شده است می توان به این موضوع اشاره کرد که صنایع خودشان انتخاب می کنند به چه روشی و چه طور گاز را ذخیره کنند. در مورد نحوه ی ذخیره سازی اجباری برای صنایع در نظر گرفته نشده است و به هر روشی که برایشان مقدور باشد، می توانند به ذخیره سازی بپردازند.
وی ادامه داد: با وجود مشوق هایی که برای صنایع در زمینه ذخیره سازی گاز در نظر گرفته شده است، اگر صنایع به فکر تأمین گاز در ماه های سرد سال نباشند، مقصر خودشان هستند. به ویژه صنایع بزرگ پتروشیمی و فولاد که خصوصی هستند و به لحاظ مالی شرایط خوبی دارند، باید به ذخیره سازی گاز بپردازند و در این زمینه پیش بینی های لازم را داشته باشند. در حال حاضر که ماه های سرد سال را به پایان رسانده ایم، صنایع باید به فکر سال بعد باشند. در غیر این صورت، در زمان اوج مصرف با مشکل مواجه می شوند. شواهد نشان می دهد که از ابتدای امسال که آیین نامه ابلاغ شد، صنایع اقدام خاصی در زمینه ذخیره سازی گاز صورت نداده اند.
این کارشناس انرژی در پایان گفت: اگر صنایع از الان به فکر ذخیره سازی گاز نباشند و برای تأمین گاز در ماه های سرد سال بعد با مشکل مواجه شوند، مقصر اصلی خودشان هستند. زیرا مشوق ها و بسترهای خوبی برایشان تدارک دیده شده است. از سوی دیگر، دولت از قبل هشدار داده است که نمی تواند در زمان اوج مصرف در مورد تأمین گاز صنایع تضمین بدهد. بنابراین، نیاز است که صنایع خودشان به فکر باشند. حالا زمستان ۱۴۰۲ نیز به پایان رسید اما صنایع هنوز سرمایه‌گذاری برای ایجاد مخازن ذخیره سازی گاز را آغاز نکردند و اگر کاری نکنند؛ دولت باید علاوه بر مشوق‌های در نظر گرفته، تنبیه لازم برای عدم سرمایه‌گذاری صحیح در حوزه رفع نیاز صنایع را در نظر بگیرد یا در اعطای یارانه انرژی و همچنین مشوق‌های مالیاتی صنایع سر باز زده از سرمایه گذاری در زمینه ایجاد زیرساخت گاز را قطع کند یا به حداقل برساند.
شواهد نشان می دهد که ناترازی گاز یک امر غیرقابل کتمان در کشور ماست. البته این امر مختص ایران نیست و تمامی کشورهای دنیا در زمان اوج مصرف با ناترازی مواجه می شوند. موضوع بسیار مهم این است که به گفته کارشناسان، تولید گاز در ایران پایین نیست. اما مصرف بالا در بخش های مختلف خانگی، تجاری و صنعتی به ناترازی گاز منجر می شود.
به موازات پیشرفت علم و فناوری، روش های نوینی برای ذخیره گاز برای فصول سرد سال به وجود آمده است. مخازن زیرزمینی ذخیره سازی گاز یک روش متداول و شناخته شده در جهان برای جبران کمبود گاز مورد نیاز در ماه های سرد سال به شمار می روند.برای ذخیره سازی گاز طبیعی از دو نوع تاسیسات شامل بار پایه ذخیره و اوج بار ذخیره استفاده می شود. معمولا برای ذخیره زیرزمینی گاز طبیعی سه نوع مخزن وجود دارد که شامل ذخیره در مخازن نفت و گاز تخلیه شده، ذخیره در سفره های آب زیرزمینی و ذخیره در گنبدهای نمکی است.
به گفته کارشناسان، در میان روش های ذخیره سازی گاز، تبدیل یک مخزن گاز یا نفت تخلیه شده به مخزن ذخیره سازی گاز طبیعی ساده تر و ارزان تر از سایر روش ها است. در کشور ما نیز ذخیره سازی گاز مورد توجه قرار گرفته است. در همین ارتباط، در پروژه های ذخیره سازی شوریجه، سراجه و... سرمایه گذاری شده است. بررسی های زمین‌شناسی نشان می‌دهد ۴۰ ساختار با پتانسیل ذخیره‌سازی گاز طبیعی در کشور وجود دارد که استفاده از آن ها می تواند به رفع مشکل ناترازی گاز در کشورمان تا حد زیادی کمک کند.
نظر شما