این مفهوم، در قاموسِ تشیع، از والاترین عبادتهاست؛ حرکتی که با تمنای ظهورِ «کاشفِ دردها»، قلبها را از زنگارهای مادیت می‌زداید و انسان را به پرواز در افقِ عدالت فرا می‌خواند. اما چگونه میتوان این «زبانِ گمشدۀ عشق» را به زیست روزمره گره زد؟ چرا انتظار را باید عصاره‌ای از نام‌های الهی دانست؟

برای واکاوی این ژرفا، در پروندۀ ویژۀ نیمه شعبان، به سراغ حجت‌الاسلام ابراهیم انصاری بحرینی رفته‌ایم. ایشان در این گفت‌وگو به تحلیل معنای عمیق انتظار، جایگاه آن در ایمان مؤمن و رابطه‌اش با ظهور حجت حق پرداخته و تأکید دارد که این حالت روحی نه تنها یک انتظار زمانی، بلکه یک تحول روحانی است که فرد را به سمت حقیقت و نور الهی می‌برد.

انتظار؛ حالتی روحانی و درونی

حجت‌الاسلام انصاری بحرینی در ابتدا به تعریف انتظار پرداخته و می‌گوید: انتظار، حالتی است که در اعماق جان انسان ریشه دارد، حالتی که با شوق به رسیدن به فرج الهی و نجات بشریت از ظلم و تاریکی‌ها، جان انسان را پر می‌کند. انتظار تنها یک گذر زمان نیست، بلکه در حقیقت یک شوق و تمنای قلبی است که انسان را به پرواز در مسیر حقیقت و عدالت الهی فرا می‌خواند. این حالت روحی در مؤمن باعث می‌شود که به طور مداوم، در انتظار ظهور حجت خدا، به اصلاح نفس پرداخته و خود را از زنگارهای دنیوی پاک کند.

ایشان در ادامه به اهمیت و ارزش معنوی انتظار پرداخته و آن را یکی از برترین عبادات مؤمنین معرفی می‌کند. وی می‌گوید: انتظار فرج در روایت‌های اسلامی به عنوان یکی از عظیم‌ترین اعمال شناخته شده است. چون قلب منتظر با امید به ملاقات حقیقت، از هر گونه مادیات و دنیای فانی جداست و تنها به خداوند و وعده‌های او دل می‌بندد. میزان عظمت هر چیزی با نزدیکی‌اش به خداوند سنجیده می‌شود و از آنجا که انتظار ظهور امام مهدی(عج) به گشایش و فرج الهی اشاره دارد، این حالت، تجلی بالاترین درجه معنویت و عبادت در دین اسلام است.

چگونه روح انتظار را در خود پرورش دهیم؟

این مفسر قرآن کریم به شکلی عمیق‌تر به پیوند میان انتظار و عشق الهی اشاره کرده و بیان می‌کند: انتظار، خود نوعی عشق است؛ عشقی که از عمق جان و از دل، به سوی محبوب بی‌همتا پر می‌کشد. این عشق به خداوند است که شعله‌ انتظار را در دل‌ها روشن می‌کند. انتظار، نه تنها حالتِ شوق و انتظار برای ظهور امام مهدی(عج) است، بلکه در حقیقت، نهایتِ عشق انسانی به حقیقت و کمال است که به تمام وجود انسان جهت می‌دهد و وی را به سوی آن مطلوب عالی می‌کشاند. در این راستا، انتظار در واقع تجلی عظمت و حقیقت اسمی الهی «کاشف» است که در پرتو آن، ظلمت‌ها کنار می‌روند و بشریت به سوی کمال رهنمون می‌شود.

حجت‌الاسلام انصاری بحرینی برای پرورش روح انتظار در دل‌ها و جان‌های مؤمنین، دو گام اساسی را توصیه کرده و تصریح می‌کند: اولین گام، تخلیه قلب از هر آنچه غیر از خداست. باید دل را از تعلقات دنیوی پاک کرده و تمام امیدها را به خداوند متعال بست. دومین گام نیز تخلیه دل به نور جمال الهی است، یعنی دل باید دوباره به سوی خداوند برگشته و در نور امید و شوق به ظهور آن حجت الهی پرورش یابد. این روند منجر به تحقق انتظار حقیقی می‌شود که در آن، انسان به تدریج به حقیقت نزدیک‌تر می‌شود و خود را به سوی ظهور آن مصلح جهانی هدایت می‌کند.

انتظار، مسیر عبور از ظلمت به نور

حجت‌الاسلام انصاری بحرینی در پایان تأکید می‌کند: انتظار نه تنها یک حالت درونی، بلکه یک مسیر است که مؤمن را به تدریج از ظلمت به نور هدایت می‌کند. انتظار به معنای واقعی کلمه، یک فرایند روحانی است که انسان را از دنیای مادی و گرفتاری‌ها آزاد می‌سازد و به سوی حقیقت و عدالت الهی سوق می‌دهد. زمانی که انتظار به درستی در دل مؤمن شکل گیرد، او خود را در مسیر ظهور امام مهدی(عج) قرار می‌دهد و در این راه، هر قدم، او را به نزدیک‌تر شدن به حقیقت و کمال می‌رساند. روز ظهور حضرت مهدی(عج)، روزی است که در آن، بشریت طعم عدالت و رحمت الهی را خواهد چشید و زمین، به طراوت عدل و انصاف می‌آید.