وی ادامه می دهد: اهمیت دانش اخترشناسی به جز شناخت روابط عالم، تنها دیدن زیبایی های آسمان و نگاه به آن نیست بلکه شناخت این روابط است.
این اهمیت آنجایی پر رنگ تر می شود که فکر کنیم آیا زمین با این رشد جمعیتی که اتفاق می افتد و کاهش منابع و برداشتی که از منابع کره زمین می شود، گاهواره دائمی انسان خواهد بود؟
آیا زمین به صورت دائمی می تواند محل امنی برای نوع بشر باشد؟
او می گوید: قطعا به این پاسخ می رسیم که چنین نخواهد بود و روزی خواهد رسید که انسان نیاز دارد برای ادامه حیات به کرات دیگر سفر کند و در آنجا حیات در نوع خودش شکل بگیرد و ادامه پیدا کند.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران برای این گفته خود دلایل متقنی دارد و ادامه می دهد: یکی از دلایل محکم و متقن این است که خورشید در مراحل عمر خود به مرور متورم خواهد شد. هر چه سن خورشید بالاتر برود به لحاظ حجم و ابعاد بزرگ تر می شود که سبب خواهد شد سیارات تیر و ناهید توسط خورشید بلعیده شوند و چه بسا زمین هم در خورشید فرو رود.
بنابراین به فرض اینکه حتی بگوییم زمین در خورشید فرو نمی رود اما خورشید به قدری بزرگ و به زمین نزدیک می شود که تمام جنگل ها بسوزند و آب ها تبخیر شوند و انسان ها عملا امکان ادامه حیات بر روی کره زمین ندارند و اینجا می بینیم که اهمیت دانش اخترشناسی پر رنگ تر می شود و ناگزیر باید به سمت مطالعه اجرام و سیارات دیگر برویم.
عتیقی می گوید: حدود پنجاه سال پیش فردی در یکی از ایالت های آمریکا تلسکوپ خود را به میان مردم آورد و به جای این که مردم به رصدخانه ها یا آسمان نماها بروند روزی را بنیان گذاشت که تلسکوپ ها به میان مردم بیایند و از آنجا بود که روز جهانی ستاره شناسی شکل گرفت.
از ۱۳۸۰ انجمن نجوم آماتوری ایران نیز برای نخستین بار برای روز جهانی ستاره شناسی در فرهنگسرای بهمن تهران بزرگداشتی برگزار کرد و به مرور در شهرهای مختلف کشور این اتفاق رقم خورد.
این روز که بعدها به عنوان هفته جهانی ستاره شناسی تعریف شد فرصتی ایجاد می کند که اهمیت دانش ستاره شناسی و علوم پایه را بیش از پیش به مردم جامعه تشریح و تبیین کنیم.
البته متأسفانه اتفاقی که طی سالیان اخیر شاهدش هستیم این است که باز هم مردم به مناسبت بزرگداشت این روز به آسمان نماها و رصدخانه ها دعوت می شوند در حالی که هدف اصلی بردن نجوم و تلسکوپ به میان مردم بوده تا بیش از پیش اهمیت توسعه این دانش بین مردم آشکار شود.
دغدغه های انجمن نجوم چیست؟
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران می گوید: یکی از دغدغه هایی که ما طی ۲۵سال اخیر در انجمن نجوم آماتوری ایران داشتیم بحث عدالت آموزشی بوده است.
المپیاد نجوم یک المپیاد ملی است یعنی هر دانش آموز ایران در گوشه گوشه این کشور حق دارد فرصت مساوی برایش ایجاد شود تا در المپیادهای مختلف از جمله المپیاد نجوم شرکت کند.
ایجاد این فرصت مساوی تنها با شعار اتفاق نمی افتد بلکه حمایت هایی از جانب دولت را می طلبد.
فعالیت انجمن از چه زمانی به طور رسمی آغاز شد؟
او می افزاید: انجمن نجوم آماتوری ایران فعالیت های خود را از ابتدای دهه ۸۰ به طور رسمی آغاز کرد و نشان داد که توانایی گروه ها و مراکز نجوم آماتوری بسیار زیاد است بنابراین انتظار داشتیم در دهه ۹۰ در قوانین کشور نگاهی به حمایت از گروه ها و انجمن های علمی ترویجی و توجه به کسانی که به ترویج دانش اخترشناسی می پردازند، شود.
عتیقی تصریح می کند: پر واضح است که اگر بخواهیم عدالت آموزشی اتفاق بیفتد باید نقش انجمن ها و گروه های مختلف نجومی در تهران و سایر شهرها به ویژه شهرهایی که از امکانات محروم هستند باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند.
یکی از نقش های پر رنگ در بحث عدالت آموزشی، آموزش هایی است که در زمینه دانش اخترشناسی می توان به صورت مکمل به دبیران فیزیک در همه جای کشور ارائه داد مانند دوره های تربیت مدرس نجوم که برای دبیران اتفاق می افتد و نمونه اش را پیش از این در استان های مرکزی، سیستان و بلوچستان و یزد داشتیم.
روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران بیان می کند: خوشبختانه در اواخر دهه ۸۰ و ابتدای دهه ۹۰ انجمن نجوم آماتوری ایران روز ۱۳ شهریور یعنی روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی را به عنوان روز ملی ستاره شناسی پیشنهاد کرده بود که طی سالیان اخیر به این موضوع توجه شد و ۱۳ شهریور هر سال به عنوان روز علوم پایه نامگذاری شده است.
نجوم که یکی از زیرشاخه های علوم پایه است می تواند با روز جهانی ستاره شناسی و روز ملی ستاره شناسی که کشور ما با بزرگانی مانند خواجه نصیر و غیاث الدین جمشید کاشانی پیشینه کهن و پرباری در حوزه این دانش دارد بهانه ای باشد برای توجه ویژه به موضوع عدالت آموزشی و فراهم کردن فرصتی برای دانش آموزان که در این زمینه بسیار مستعد هستند تا بتوانیم بار دیگر بزرگانی مانند ابوالوفای بوزجانی از خراسان، قیاس کاشانی و عبدالرحمان صوفی رازی و اندیشمندانی از این قبیل به جامعه علمی معرفی شوند و به منصه ظهور برسند.
هرچند طی سال های اخیر در حوزه دانش اخترشناسی خوشبختانه استادان دانشگاهی کار تئوری و نظری و پروژه های پژوهشی بسیار خوبی انجام داده اند اما ضروری است دانش آموزان نیز با این موضوع از دوران تحصیل در مدرسه آشنا شوند و بیش از محتوای فعلی که ما در کتاب مثلا چهارم دبستان یا در کتاب های فیزیک و علوم مقطع دوره اول و دوم دبیرستان می بینیم، مطالب بیشتری جانمایی شود تا عدالت آموزشی تأمین شود.
نظر شما