با این وجود کمتر تحرک و دستاوردی را میتوان مشاهده کرد که نشانی از اهتمام عملی و درک واقعی اهمیت این دالانهای ترابری و به نتیجه رسیدن آن داشته باشد. گویا چنین حلوا حلوا گفتنی قرار نیست کام اقتصاد را شیرین کند!
واقعیت آن است که بدون زیرساختهایی مانند خطوط ریلی و جادهای گسترده و مطلوب داخلی، حتی موقعیت برتر ژئوپلیتیک به کار نمیآید و بهترین توافقهای بینالمللی هم صرفاً روی کاغذ میمانند تا تنها نقشهها دست به دست شوند و فرصتها یک به یک از دست بروند.
سخن گفتن از کریدورهای بینالمللی و رقابت در این عرصه در حالی که حتی حلقههای اتصال کوتاه داخلی میان محورهای مواصلاتی راهبردی سالهاست بلاتکلیف مانده یا به کندی پیش میرود، چیزی شبیه شوخی به نظر میرسد. برای نمونه راهآهن کوتاه شلمچه به بصره که از ۵۵ سال پیش مطرح بوده و از ۱۰ سال پیش وارد مرحله اجرا شده با وجود وعده و وعیدهای فراوان همچنان عملیاتی نشده و راهآهن کوتاه رشت به آستارا که به عنوان حلقه آخر کریدور شمال- جنوب مطرح است، در بنبستی ۲۰ساله دست و پا میزند.
از همین دست، مسیرهای استراتژیکی همچون چابهار را میتوان نام برد که از حداقلهای جادهای بیبهره بوده و خط آهنش که قرار است تنها بندر اقیانوسی کشور را به شبکه ریلی و کریدور شمال- جنوب متصل کند، ۱۵سال نفسزنان و افتان و خیزان وعده قبلی را به وعده سال بعد گره میزند.
حتی حجم زیاد زائران ایران و عراق به عنوان مشتریان بالفعل هم نتوانسته تغییر خاصی در زیرساختهای این مسیر پرتردد ایجاد کند؛ زیرساختی که میتواند کریدور شرق به غرب را تحقق بخشد. با وجود سالها حضور و نفوذ قابل توجه در عراق و حتی سوریه، گامهای چندانی برای اتصال ترانزیتی این کشورها که حتی میتوانست به امنیت منطقه هم کمک کند، برداشته نشده است.
اهمالها و کندی عجیب در پیشرفت پروژههای مربوط به کریدورهای داخلی، بهرهمندی از کریدورهای بینالمللی را به تعویق میاندازد و هر گونه تأخیر در این مسیر، جایگاه کشور را در این رقابتها تنزل خواهد داد. اهمالی که حتی در خوشبینانهترین حالت هم نمیتواند عادی باشد و چیزی جز نفوذ و کارشکنی را به ذهن متبادر نمیکند؛ چراکه اهمیت این موضوع برای کشوری با این مشخصات ژئوپلیتیک به ویژه در وضعیت تحریم، آن قدر واضح است که هیچ قصور و ناآگاهی را نمیتوان متصور بود!
واضح است که ورود به این رقابت بینالمللی را نباید بر تحقق کریدورها یا ورود سرمایهگذاری خارجی متوقف کرد. چنین توقفی تنها به عقب افتادن از این رقابت بزرگ منجر میشود و راهی جز اولویت دادن به این پروژه حیاتی وجود ندارد.
توسعه و نوسازی زیرساختهای داخلی، جذابیت واقعی و بالفعل را برای حمل و نقل کالا فراهم کرده و به تحقق کریدورها مبتنی بر زیرساختهای روی زمین، نه روی کاغذ میانجامد. بازیگران اقتصادی ناگزیر از انتخاب مسیر باکیفیت و مقرون به صرفه هستند و وجود چنین مسیرهایی در کشور، ایران را فارغ از طراحیها به انتخابی اجتنابناپذیر برای آنها تبدیل میکند.
عملیاتی شدن این مسیر در زمان مناسب سبب پیش افتادن در این رقابت میشود و طبیعتاً تلاشها برای ایجاد مسیرهای موازی و رقیب را با چالش مواجه خواهد کرد. کمااینکه تحقق یافتن مسیرهای رقیب ممکن است چنین سرنوشتی را برای مسیرهای داخلی رقم بزند.
۲۵ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۵:۳۴
کد خبر: ۱۰۹۵۹۷۴
نقش محورهای مواصلاتی نظیر جاده ابریشم در تاریخ ایران روشن بوده و سالهاست که از کریدورها و اهمیت آنها نیز سخن گفته میشود.
زمان مطالعه: ۲ دقیقه
منبع: روزنامه قدس




نظر شما