فریضه‌ی حج، به عنوان یکی از ارکان مهم دین اسلام، دارای احکام و شرایط ویژه‌ای است که آگاهی از آنها برای هر مسلمانی ضروری است.

یکی از مسائل دقیق و پرسش‌برانگیز در این زمینه، مسئله‌ی «نیابت در حج» و به ویژه، «کفایت یا عدم کفایت حج نیابی از حج واجب شخص نایب» است. این مسئله زمانی رخ می‌نماید که فردی به نمایندگی از شخص دیگری که به دلیل عذر شرعی مانند بیماری یا فوت نمی‌تواند حج خود را به جا آورد، این فریضه را انجام می‌دهد.

سؤال مهم این است که آیا با انجام این حج نیابی، تکلیف حج واجب خود آن فرد نیز ساقط می‌شود یا خیر؟ حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به استفتائی پیرامون این موضوع پاسخ داده اند که تقدیم حضور علاقه‌مندان می‌گردد.

سوال:

مادربزرگم برای انجام فریضه حج ثبت نام کرد ولی بیمار شد و نتوانست مشرف شود و مادرم به نیابت از ایشان به حج مشرف شد. آیا وجوب حج از مادرم برداشته شده است یا همچنان حج بر مادرم واجب است؟

پاسخ:

اگر کسی به نیابت از دیگری، حج انجام داده باشد، باید برای خود نیز در صورت استطاعت، حج بجا آورد.