ماجرای آلودگی هوا فقط منحصر به کلانشهر اصفهان نیست؛ اخبار منتشر شده در سالهای قبل بحران آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران مانند تهران،اراک، شیراز، تبریز و مشهد را نیز تأیید می‌کند.
هرساله پدیده گرد و غبار موجود در نواحی مرزی کشور موجب آلودگی هوا می شود و پس از مدتی آسمان کلانشهرها را آلوده می‌کند و معضلاتی را در این شهرها به وجود می آورد.
۵ آلاینده اصفهان
کارشناسان معتقدند ژنتیک اصفهان به طور طبیعی مستعد پدیده وارونگی هواست، اما این پدیده تنها زمانی خطرساز می شود که در مجاورت آلاینده های جوی قرار بگیرد و بر این اساس چاره اندیشی مسؤولان برای کاهش آلودگی اصفهان بیش از پیش ضروری است.
رئیس مرکز ازن سنجی اداره کل هواشناسی استان اصفهان با اشاره به آلودگی زیاد هوای اصفهان نسبت به تهران، بیان می‌کند: در سنجش آلایندگی برای هر شهر آلاینده‌های متفاوتی لحاظ می شود که ۵آلاینده استان اصفهان شامل اکسید و دی اکسید گوگرد، اکسید نیتروژن، ازن و ذرات معلق است.
ویکتوریا عزتیان در گفت و گو با «قدس» با اشاره به اینکه در شهر اصفهان آلاینده غالب مونوکسیدکربن و سپس ذرات معلق و ازن سطحی هستند، ابراز می کند: میزان آلاینده‌های شاخص هر استان در فرمول خاصی قرار می گیرد و شاخص AQI که نشانه ای از میزان آلایندگی است، به دست می آید.
وی تصریح می کند: وضعیت آب و هوایی شهر اصفهان به گونه ای است که وارونگی هوا همیشه در آغازین فصل های سرد سال رخ می‌دهد و به عبارتی ژنتیک منطقه ای که اصفهان در آن قرار دارد مستعد وقوع این پدیده است.
به گفته وی، وارونگی هوا زمانی خطرساز می شود که میزان آلایندگی در سطح زمین بیش از حد باشد و این پدیده موجب شود این آلودگی از جو خارج نشده و ماندگار باشد.
عزتیان در توضیح این پدیده بیان می کند: در حالت عادی و از لحاظ فیزیکی، هوای گرم به سمت بالا و هوای سرد به دلیل سنگینی به سمت پایین حرکت می کند و اين عمل موجب مي شود آلودگي و ذرات منتشره در هوا ناشي از فعاليتهاي انسان اعم از مصرف سوختهاي فسيلي در خودروها و كارخانجات از محدوده تنفس انسانها خارج شود و ما با مشكلي در تنفس مواجه نشويم.
وی با بیان اینکه در اوایل روز و هنگام طلوع خورشید لایه های بالايي به دلیل برخورد اشعه های نور خورشید گرمتر از لایه های زیرین می‌شود، می گوید: با شروع روز و آغاز فعالیتهای انسانی و مصرف سوخت، دمای هوای سطح زمین زیاد می شود و این هوای گرم هنگام صعود و حرکت به سمت بالا یا هنگام جا به جایی به وسیله باد با لایه‌ای همدما از هوا که توسط تابش خورشید در طبقات فوقانی جو تشکیل شده برخورد کرده و این مانع صعود و تبادل هوا می شود.
رئیس مرکز ازن سنجی اداره کل هواشناسی استان اصفهان ادامه می دهد: نتیجه این امر تشکیل یک سطح پوششی بالای شهر است که با گذشت زمان و افزایش فعالیت های انسانی و به دلیل حبس هوا در زیر این لایه مواد آلاینده تولیدشده در سطح زمین باقی مانده و بالا نمی روند.
تنها راهکار مقابله با خطر
عزتیان تصریح می کند: پدیده اینورژن بویژه در آبان و آذرماه تا اواسط دی رخ می دهد و تنها راهکار مقابله با خطر این پدیده در مواجهه با آلودگی، به کار بردن راهکارهای مختلف برای کاهش آلودگی هواست که در این زمینه مسؤولان باید اقدامهای لازم را در زمینه استانداردسازی فعالیتهای کارخانجات صنعتی، خودروها و موارد دیگر انجام دهند.
وی با اشاره به فعالیتهای ضروری در روزهایی که شهروندان با پدیده وارونگی هوا روبه‌رو می شوند، خاطر نشان می کند: کاهش استفاده از خودروها، کاهش فعالیت صنایع آلاینده، کاهش حضور غیر ضروری افراد آسیب پذیر مانند سالمندان، خردسالان، بیماران قلبی تنفسی در فضای باز، کاهش فعالیتهای ورزشی در فضاهای باز در چنین روزهایی ضروری است.
وی ۶۵ تا ۷۰ درصد آلودگی هوا را مربوط به حمل و نقل و استفاده از وسایل گرمازا و سرمازا برشمرده و بر لزوم صرفه جویی در مصرف برق برای کاهش آلایندگی تاکید می کند.
کارشناسان نیز بر این باورند که بیماران قلبی- تنفسی بهتر است به طور کلی مناطق خوش آب و هوا را برای زندگی انتخاب کنند و از زندگی در کلانشهرها بپرهیزند، اما اگر در چنین موقعیتی از آلودگی قرار گرفتند لازم است از خانه خارج نشوند یا به طور موقت در مناطق خوش آب و هواتر مانند باغها ساکن شوند که هوا بهتر در جریان است.
عامل آلودگی؛ 50 درصد افسردگی اصفهانی ها
آثار اجتماعی و روانی آلودگی هوا در قالب یک پروژه تحقیقاتی توسط دانشگاه صنعتی در اصفهان بررسی شد و براساس تحقیقات علمی انجام شده این مهم به اثبات رسید که مردم اصفهان تا 60 درصد موارد به هنگام مواجه شدن با آلودگی‌های هوا احساس ناراحتی پوستی و ریوی می‌کنند.
رئیس مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان که آینده خوبی را برای محیط زیست کشور متصور نیست ، می گوید: اصفهان نیز مانند دیگر شهرهای بزرگ و صنعتی کشور با فاجعه محیط زیستی روبه‌روست، به طوری که این وضعیت اکنون به مرحله هشدار رسیده است.
حسین مرادی می افزاید: تحقیقات علمی انجام شده نشان داد آلودگی هوا تا 50 درصد سبب افسردگی مردم اصفهان شده است.
وی با بیان اینکه بیش از 20 درصد مردم اصفهان اظهار کردند که هنگام مواجهه با ترافیک عصبانی و پرخاشگر می‌شوند، تصریح می کند: هنگام بروز آلودگی هوا احساس خستگی، بی‌حالی، سوزش چشم، اضطراب و سردرد تا 66 درصد موارد بر مردم اصفهان عارض می‌شود.
۱۲ وزارتخانه و سازمان مؤثر
پایداری هوا که با اینورژن یا وارونگی دمایی همراه است سبب می شود آلودگی‌ها جابه جا نشده و روز به روز بر آلودگی هوا افزوده شود و مشکلات بی شماری را به طور مستقیم و غیرمستقیم به مردم اصفهان تحمیل کند.
شهردار اصفهان نیز در خصوص آلودگی هوای شهر اصفهان بر این باور است که موضوع محيط زيست وحفاظت از آن نباید ابعاد سياسي به خود بگیرد، محیط زیست شهری، محیطی است که انسانهای ساکن در آن ضمن برخورداری از آزادی استفاده از محیط با تدوین مقررات اجتماعی رابطه انسان با محیط زیست شهری را قانونمند و کنترل می نمایند.
به گفته دکتر سیدمرتضی سقائیان نژاد، اصفهان یکی از بزرگترین استانهای صنعتی کشور است که حدود ۱۰هزار واحد صنعتی که در بین آنها پالایشگاه، نیروگاه، فولاد، پتروشیمی، سنگبری، ذوب‌آهن، پلی‌اکریل، کوره‌های مصالح ساختمانی و... نیز وجود دارند در آن فعالیت می‌نمایند، همچنین تردد خودروهای فرسوده و سوخت نامرغوب استفاده شده در آنها سبب تولید آلاینده‌ها در این شهر هستند.
شهردار اصفهان تاکید می کند:بر اساس بررسی‌های انجام شده حداقل ۱۲ وزارتخانه و سازمان در برنامه کاهش آلودگی هوا می‌توانند نقش موثر داشته باشند و نقش برخی از سازمانها و وزارتخانه‌ها مانند وزارتخانه‌های نفت، صنایع و معادن، کشور، سازمان حفاظت از محیط زیست و شهرداری‌ها در این برنامه، مهمتر و کلیدی‌تر است. در خصوص رفع مشکل آب نیز نقش دستگاه‌های مختلف کاملاً برای همه روشن است.
نظر شما