توضیح آنکه توده های مردمی همواره در کنار یکدیگر زندگی داشته و با صلح و رفاقت میان اقوام و مذاهب گوناگون زندگی خود را سپری می‌کنند. اما زمانی که بحث وحدت مطرح می شود یعنی توجه دادن جامعه به اینکه اختلافاتی نیز وجود دارد و حال باید بایکدیگر وحدت کنیم چرا که کذا و کذا! اما چرا این اختلافات در جامعه احساس شده؟ دلیل، وجود برخی خواص و نخبگانی است که بر روی اختلافات مذهبی دست گذاشته و احساسات توده های مردم را علیه یکدیگر تحریک میکنند و آنان را از مسیر زندگی روزمره خود خارج کرده اند و از این روست که نخبگانی دیگر باید دورهم جمع شوند و پیام وحدت و یکپارچگی را به جامعه ارسال کنند.

خارج از آنکه ضرورت و مصلحت جهان اسلام ایجاب می کند که با خواص و چهره های اختلاف افکن چه در مذهب شیعه و چه در مذهب تسنن برخورد شود و همانگونه که رهبر انقلاب فرمودند "نه تشیعی که با mi6 انگلیس ارتباط دارد، شیعه است و نه تسننی که مزدور cia آمریکا باشد، سنی است؛ بلکه هر دو ضد اسلامند" اما نکته مهمتر، واکسینه نمودن جامعه در برابر این اختلاف افکنی هاست.

سوال اصلی اینجاست که چگونه میتوان امت اسلامی را دربرابر خیانت ها و خباثت های تفرقه افکن مقاوم نمود؟ به نظر میرسد واکسینه نمودن جامعه دربرابر مباحث اختلافی به واسطه تالیف قلوب محقق خواهد شد، تالیفی که بر اساس روابط لایه های پایین جامعه (یا همان روابط و علایق کوچه بازاری) شکل بگیرد چرا که اتحاد حقیقی جز با نزدیک شدن روابط و تقویت حس مشترک شکل نخواهد گرفت. نگارنده فراموش نمی کند در زمانی که انقلاب های منطقه در حال شکل گیری بود، یکی از دوستان نزدیک مصری می گفت "اگر مبارک را سرنگون کردیم، به مسئولینتان بگویید برای ما هم انرژی هسته ای بیاورند." این بدان معناست که انرژی هسته ای در ایجاد وحدت و نزدیک نمودن افکار، آرمان ها و قلوب جامعه به یکدیگر، بسیار موفق تر از منابر عمل کرده است.

برای واضح تر شدن این مطلب به این نکته نیز می توان اشاره کرد که اگر محافل سیاسی و نظامی سالها از ضرورت تشکیل ارتش متحد اسلامی می گفتند، آیا این ارتش شکل می گرفت؟ و یا اگر می گرفت، خالی از درگیری و نزاع بود؟ اما امروز به سبب وظیفه ای که در عراق احساس می شود، رزمندگان عراقی، لبنانی، افغانی و ایرانی بدون توجه به اختلاف مذهب و ملیت در کنار یکدیگر قرار گرفته و بعضا رفاقت های عمیقی نیز بینشان تشکیل شده است؛ بایکدیگر زندگی میکنند، باهم می جنگند و با هم شهید میشوند و بر پیکر هم اشک میریزند.

این نمونه کوچک نشان می دهد که اگر براساس روابط لایه های پایین جامعه بحث وحدت پیگیری شود، آن جامعه در برابر اختلاف افکنی ها مقاوم و واکسینه خواهد شد. حال میتوان با این الگو، نمونه های دیگری نیز برای این اقدام تصور نمود. روابطی در تجارت خرد، همکاری های تولیدی، روابط مردمی و حزبی در سیاست، تشکیل تیم های ورزشی مشترک، همکاری های دانشگاهی و علمی، رفت و آمدهای گردشگری و زیارتی، انجام پروژه های مشترک سینمایی، حرکت های مردمی در تقابل مشترک با آمریکا و اسراییل و...

برقراری این روابط نه به صورت دستوری و از بالا به پایین بلکه توسط رسانه ها و از لایه های میانه جامعه باید آغاز گردد تا لایه های پایین تر احساس نیاز، افتخار و حتی وظیفه نسبت به یکدیگر پیدا کنند و از آنجا موج مردمی وحدت شکل خواهد گرفت، از این رو دولت ها میبایست ریل گذار این حرکت ها بوده و در جهت تسهیل آن اقداماتی انجام دهند، ادامه کار توسط ملت ها و امت اسلامی انجام خواهد شد.