می‌گوید: کنگره رأی لازم برای لغو توافق هسته‌ای با ایران را ندارد.
ایران و کشورهای 1+5 روز سه شنبه 23 تیرماه توانستند به جمع‌بندی از مذاکرات وین دست یابند و بیانیه‌ای مشترک صادر کنند.
به اعتقاد طرفین، این توافق بهترین توافق ممکن بین طرفین بوده است. با وجود برخی مخالفتها، اکثر کشورهای جهان از توافق صورت گرفته اظهار خرسندی کردند.
یکی از این اقدامهایی که می‌تواند تحقق توافق جامع و اجرایی شدن آن را با مشکل مواجه کند، طرح بازبینی توافق هسته‌ای مصوب کنگره آمریکاست. رد توافق هسته‌ای توسط کنگره البته آنچنان که رئیس جمهوری آمریکا اعلام داشته مورد وتو قرار خواهد گرفت. بی‌اثر شدن وتوی اوباما مستلزم این است که کنگره دو سوم آرا را در اختیار خود داشته باشد. در گفت و گو با دکتر «داریل کیمبال»، احتمال لغو توافق هسته‌ای از سوی کنگره آمریکا و تبعات ناشی از این اقدام مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه می‌آید. کیمبال از سال ۲۰۰۱ تاکنون مدیر اجرایی «انجمن تحقیقاتی کنترل سلاح» در آمریکاست و در سال ۲۰۰۴ میلادی توسط «نشنال ژورنال» به عنوان یکی از ۱۰ چهره تأثیرگذاری که نظرهای آنها به شکل گیری سیاستهای آینده در مورد آینده تسلیحات هسته‌ای کمک می‌کند، معرفی شده است.
ارزیابی شما از جمع‌بندی هسته‌ای حاصل شده در وین چیست؟
- توجه باشید که توافق هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 یک پیروزی دیپلماتیک برای طرفین است؛ بویژه که این توافق در شورای امنیت هم تأیید شد و به شکل یک قطعنامه، رسمیت یافت. از این به بعد هنگامی که درباره توافق جامعه بین المللی در وین صحبت می‌کنیم، در واقع درباره قطعنامه 2231 شورای امنیت صحبت می‌کنیم که با بالاترین رأی در این شورا، به تصویب رسید. این توافق، جامعه بین المللی را مطمئن می‌سازد که برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز و متناسب با نیازهای هسته‌ای عملی و ایزوتوپهای پزشکی مورد نیاز است.
اما برنامه هسته‌ای ایران، همیشه صلح آمیز بوده است و پس از سالها کشمکش، کشورهای غربی هیچ گاه نتوانستند سندی مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات اتمی ارایه کنند.
- این را می‌پذیرم و درباره تاریخچه مذاکرات، بحث نمی‌کنم، اما به هر حال جامعه بین المللی می‌خواست درباره فعالیتهای هسته‌ای ایران به اطمینان برسد و این توافق، قدم بزرگی برای رسیدن به این اطمینان است. این توافق، تلاشهای بین المللی برای پرهیز از گسترش و اشاعه تسلیحات اتمی را تقویت می‌کند و راه‌های جدید را برای ایران، مردم این کشور و منطقه می‌گشاید. از طرف دیگر، توافق حاصل شده مسیر مشخصی را برای رفع تحریمهای بین المللی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران مشخص می‌کند و رفع این تحریمها به توسعه اقتصادی و اجتماعی ایران در سالهای پیش رو کمک می‌کند. کاهش تحریمهای ایران در مقابل عمل به تعهدهای ایران اعمال می‌شود. این کاهش به همراه کمکهای مالی جامعه بین الملل می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی مردم ایران منجر شود و دولت از آنها برای بهبود وضعیت اقتصادی مردم بهره ببرد.
منظور شما از کمکهای بین المللی، دارایی‌های بلوکه شده ایران است که قرار است آزاد شود؟
- همین طور است. به هر حال تا پیش از این، دستیابی به این منابع، برای ایران مقدور نبود. این دسترسی نداشتن، می‌توانست سالهای بیشتری ادامه داشته باشد، اما توافق هسته‌ای کمک کرد تا این منابع در اختیار دولت ایران قرار گیرد.
اما توافق وین، همچنان در آمریکا مخالفان جدی هم دارد.
- همین طور است. برخی اعضای کنگره مخالف توافق هسته‌ای با ایران هستند، اما نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم آمریکا در این خصوص از دیپلماسی حمایت می‌کنند. مردم آمریکا راه حل دیپلماتیک را ترجیح می‌دهند؛ هر چند در کنگره بحثهای شدید و حادی در خصوص توافق هسته‌ای ایران و 1+5 وجود دارد.
البته توجه داشته باشید این بحثها در کنگره هم چندین هفته ادامه خواهد داشت تا وارد ماه سپتامبر شویم، اما با فرا رسیدن زمان رأی گیری، مطمئن هستم میزان مخالفتها در کنگره هم کم خواهد شد. این مخالفتها به اندازه‌ای نخواهد بود که آمریکا را از اجرای این توافق باز دارد. در واقع کنگره قادر نخواهد بود توافق را لغو و یا اجرای آن را متوقف کند.
طیف بندی مخالفان در کنگره چگونه است؟
- بعضی‌ها در کنگره اساساً با هر توافقی مخالف هستند، آنها از دیدن جنگ و از خبر کشته شدن سربازان بیشتر لذت می‌برند. برخی هم درباره چیزی به نام «توافق بهتر» سخن خواهند گفت. آنها درباره یک آرزو به نام «توافق بهتر»، به رؤیاپردازی ادامه خواهند داد، رؤیایی که هیچ گاه به واقعیت ملموس تبدیل نخواهد شد. برخی هم هستند که نمی‌توانند این موضوع را هضم کنند که می‌توان با کشوری که سابقه روابط آمریکا با آن، تیره بوده، به توافق رسید. بعضی از سناتورها هم از این جهت با توافق مخالفت دارند که در واقع با باراک اوباما مخالف هستند. اما هیچ گروهی از مخالفان به خواسته‌های خود نمی‌رسند، چرا که میزان آرای مثبت به توافق هسته‌ای در کنگره، آن قدر هست که می‌تواند اوباما را به هدف خود که عبور دادن توافق از کنگره است، برساند. بر این اساس، دیپلماسی کار خواهد کرد و این توافق برد- برد است، اما قبول دارم که برخی اعضای کنگره این موضوع را درک نمی‌کنند.
اگر کنگره این توافق را رد کند، چه اتفاقی می‌افتد؟
- ما در کنار دولت باراک اوباما مطمئن هستیم که تعداد کافی از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا و مجلس سنا از توافق هسته‌ای دفاع خواهند کرد و سبب اجرای توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 خواهند شد. ناچارم باز یادآوری کنم که توافق وین، حالا به قطعنامه 2231 شورای امنیت تبدیل شده و این، مهم است.
در حال حاضر کاندیداهای دموکرات از جمله هیلاری کلینتون بشدت از توافق هسته‌ای ایران و 1+5 حمایت کرده است، اما نامزدهای حزب جمهوری خواه از این توافق حمایت نکرده‌اند. آنها بزودی به این نتیجه خواهند رسید که دور شدن از توافق سخت و دشوار است و احتمالاً توافق صورت گرفته را به رسمیت خواهند شناخت. آنها درخواهند یافت که توافق مطابق خواست دو طرف و در عین حال منطبق بر منافع امنیت ملی آمریکاست.
واقعیت آن است توافق با ایران، تنها دستاوردی بود که آمریکا می‌توانست به دست بیاورد. سالها اعمال تحریمهای سخت، ایران را از تصمیمهای هسته‌ای اش دور نکرد، حتی بگذارید اعتراف کنم که به آنها سرعت بخشید. اقتصاد ایران هم فلج نشد. ایران کشور بزرگی است و منابع متعددی از ثروت را در اختیار دارد. توافق با ایران، برای آمریکا، بهترین تصمیم بود. دور شدن و نادیده انگاشتن توافق هسته‌ای، تأثیرهای منفی برای آمریکا و امنیت بین‌المللی خواهد داشت.
در طول چند هفته آینده، اعضای کنگره به دقت جزییات این توافق را بررسی خواهند کرد و در خصوص پرسشهایشان، پاسخ دریافت خواهند کرد. آنها نظرشان را مطرح خواهند کرد و دیدگاه دولت را خواهند شنید.
وقتی این اعضای کنگره جزییات را بررسی کنند، درخواهند یافت که این، توافقی متوازن است که به نگرانی‌های آنها پاسخ خواهد داد و این نگرانی‌ها را در خود لحاظ کرده است. همچنین بررسی این توافق از سوی اعضای مخالف کنگره، آنها را به این نتیجه خواهد رساند که توافق هسته‌ای صورت گرفته، توافقی «پایدار» خواهد بود، چرا که برای ایران نیز منصفانه است. این توافق می‌تواند زمینه دیدارهای بعدی و تعهدهای آینده باشد.
نظر شما