خبرنگار ما با پروفسور اسماعیل پارسایی- یکی از استادان برجسته حوزه فیزیک پزشکی مقیم آمریکا و استاد و مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه اوهایو- که به دعوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد به ایران آمد تا تجربیات 20 ساله خود را در زمینه درمان تومورهای سرطانی به روش IMRT (رادیوتراپی با سخت افزارها و نرم افزارهای خاص) در اختیار پزشکان هموطن خود قرار دهد، در مصاحبه‌ای اختصاصی درباره کاربرد این تکنیک در درمان بیماران سرطانی و تفاوت آن با روشهای پیشین گفت و گو کرده است.

 سابقه 20 ساله IMRT

پروفسور پارسایی درباره این روش گفت: این تکنیک را از 20 سال پیش در آمریکا برای درمان تومورهای سرطانی به کار گرفتیم و تاکنون نتایج خوبی برای بیماران داشته است. البته لازمه استفاده از این تکنیک این است که یکسری دستگاه‌های پیشرفته رادیوتراپی داشته باشیم که خوشبختانه در مشهد وجود دارد. (بیمارستان رضوی، بیمارستان امام رضا(ع) و انکولوژی رضا) و متخصصانی باشند که بتوانند از این روش برای درمان بیماران سرطانی استفاده کنند.

پروفسور پارسایی افزود: در آمریکا 20 سال را با آزمون و خطا و در نهایت کسب تجربه‌های ارزشمند برای درمان با این روش گذراندیم و امروز وقت آن است تجربیات خوب کار با این روش را در اختیار هموطنانم قرار دهم تا این راه 20 ساله را پزشکان ایرانی در مدت کمتری طی کنند و با این تکنیک بهترین نوع درمان را به بیماران خود ارایه بدهند.

 مزایای IMRT

استاد دانشگاه اوهایو در پاسخ به این پرسش که ویژگی‌های روش «آی ام آرتی» چیست و با روشهای پیشین چه تفاوتی دارد، گفت: بیمارانی که با این روش پرتو درمانی (رادیوتراپی) می‌شوند بهترین نوع درمان را دریافت می‌کنند، زیرا دستگاه‌های شتاب دهنده خطی که آخرین نوع دستگاه‌های پرتو درمانی هستند بدون این تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری می‌توانند به بافتهای مجاور تومور آسیب بزنند و پیامدهای دیگری ایجاد کنند، در حالی که استفاده از این روش سبب می‌شود سلولهای بافتهای مجاور تومور محافظت شوند، زیرا دستگاه‌های لازم برای اندازه گیری دوز و میزان پرتو درمانی به دستگاه شتاب دهنده خطی اضافه می‌شوند و بسیار دقیق عمل می‌کنند، به گونه‌ای که از آسیب به سلولهای سالم و غیرسرطانی بیمار جلوگیری می‌شود و مشکلات جدید برای بیمار ایجاد نمی‌شود. افزون بر آن اگر پزشکان تصمیم بگیرند می‌توانند طول دوره درمان را کوتاه کنند و درمان دو ماهه را به ده روز یا یک هفته کاهش دهند و حتی نتیجه بهتری هم از آن بگیرند. نکته دیگر اینکه با توجه به استفاده از روش پرتودرمانی برای 50 تا 60 درصد بیماران سرطانی، کوتاه شدن دوره درمان اثرات روحی و روانی و اجتماعی بهتری هم افزون بر اثرات جسمی خواهد داشت، زیرا بیمار مراجعات به مراکز رادیوتراپی را کمتر کرده و به زندگی عادی خود می‌پردازد، ضمن اینکه با این روش پیشرفته به بهبود و درمان خود نیز اطمینان بیشتری پیدا می‌کند. ویژگی دیگر این تکنیک نحوه و شدت پرتو درمانی است که با این دستگاه دیگر نیازی به جراحی و برداشتن تومور و عوارض جانبی آن نیست و می‌توان تومور را از بین برد (ذوب شدن تومور). مثلاً مبتلایان به سرطان سینه با این روش بهبود پیدا می‌کنند بدون اینکه مجبور به برداشتن سینه (ماسکتومی) باشند، در حالی که این موضوع به لحاظ جسمی، روحی و روانی بر روی بیمار اثرات فراوان دارد. بنابراین فرد با این روش به زندگی طبیعی و عادی خود ادامه می‌دهد و احساس کمبود یا نقص عضو هم نمی‌کند، ضمن اینکه نیاز به عملهای جراحی تهاجمی و متعدد نیز نخواهد داشت.

  دستاوردهای فراوان برای بیماران

وی این روش را با روشهای رادیوتراپی عادی مقایسه کرده، اظهار داشت: در رشته پرتودرمانی، گاهی اتفاقاتی می‌افتد که نقطه عطف درمان است.

 این تکنیک خاص حدود 20 سال پیش که به دنیای پرتودرمانی آمد نقطه عطفی در درمان تومورهای سرطانی بود، زیرا چندین برابر پزشکان را در درمان بیمارانشان جلو برد و آن قدر پیشرفت در این زمینه ایجاد شد که به عنوان مثال، اگر نزدیک رگ چشم بیمار، توموری وجود داشت و پرتودرمانی می‌شد، بدون شک بیمار بینایی خود را از دست می‌داد، ولی امروز با این روش بیمار درمان می‌شود بدون اینکه چشمش را از دست بدهد.

وی با بیان اینکه روش پیشرفته IMRT در درمان تمام تومورهای سرطانی کاربرد دارد، افزود: برای خیلی از تومورها از جمله کبد، شش‌ها، تومورهای مغزی، پستان و... می‌توانیم از این تکنیک استفاده کنیم و نیاز به جراحی نداشته باشیم.

  موقعیت علمی ایران در عرصه بین‌المللی

این پزشک برجسته ایرانی مقیم آمریکا با ابراز خرسندی از پیشرفت علوم پزشکی در ایران گفت: همکاران ایرانی همیشه در زمینه‌های پزشکی و علمی قوی بوده‌اند و با وجود کمبود امکانات با اطلاعات علمی که در دنیا می‌گذرد آشنا و به روز هستند. تنها مشکل کشور ما شرایطی است که تحریمها به وجود آورده‌اند و بدون شک از نظر تکنولوژی عقب هستیم، اما به امید خدا اگر همین روال دنبال شود و این تکنولوژی بعد از تحریمها وارد ایران شود، در مدت خیلی کوتاه درمانهایی که مردم ایران برای بیمارانشان نیاز دارند خواهند گرفت و هیچ تفاوتی با کشورهای پیشرفته نخواهند داشت.