بررسی وضعیت بحران سوریه با حضور ایران امروز بعداظهر در حالی برگزار می شود که امید می رود جمهوری اسلامی ایران و هم پیمانانش بتوانند با استفاده از منطق و حقوق بین المللی مردم سوریه نتیج نشست را به نفع ملت سوریه به انجام برسانند.دکتر اصغر زارعی کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگوی پیش رو موارد مهم و مطرح شده در نشست گذشته و آنچه انتظار می رود امروز مورد توجه وزاری خارجه کشورهای تاثیر گذار قراربگیرد را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.

-یکی از مواردی که در نشست پیشین می رفت تا حق حاکمیت ملی و حقوق بین المللی سوریه را از بین ببرد رسمیت بخشیدن به گروه های تروریستی بود که مورد توجه کشورهای عربی-غربی هستند اما جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسو با سوریه به شدت با ای موضوع به مخالفت پرداختند لطفا دراین باره توضیح  دهید؟

سومین دور نشست مذاکرات بحران سوریه امروز شنبه 23 ابان ماه با حضور نمایندگان بیست کشور سازمان منطقه ای و بین المللی در شهر وین برگزارمی شود که در این دور از مذکرات نسبت به مفاد بیانیه نه ماده ای نشست دور دوم که در جمعه دو هفته گذشته برگزار شد  بحث و بررسی پیرامون حل و فصل بحران سوریه وارد چالش جدی می شود. طی دو هفته اخیرنیز بین وزرای خارجه برخی از کشورها ی حاضر در نشست قبلی  گفتگوها و رایزنی هایی صورت گرفته که مهمترین آنها مذاکرات تلفنی آقای لاوروف و آقای جان کری بود که بعد از دو هفته رایزنی و مذارکره ای  که در سطوح نسبی بین دو وزیر خارجه آمریکا و دولت روسیه حاصل شد مقرر گردید که برخی از گروه های معارض سوری در مذاکرات مورد شناسایی قرار بگیرند.این توافق در نظر دارد تا  گروه های فعال و معارض در سوریه مورد بررسی قرار بگیرند تا تفاوت بین  طیف ها   گروه های تاثیرگذار در بحران سوریه مشخص شود که این مسئله می تواند نقش تعیین کننده ای در پایان بخشی به بحران سوریه داشته باشد .یکی از موضوعات چالشی که در نشست قبلی هم بسیار مجادله آمیز بود و از ناحیه برخی از کشورهای طیف محور غربی –عربی مورد بررسی قرار گرفت ، تلاش برای به رسمیت شناختن گروه های تروریستی معارض در صحنه میدانی سوریه بود به نحوی که این کشورها درصدد بودند تا با تکیه بر توان ،قوت و قدرت  گروه های تروریستی و معارض برای رسیدن به یک دوره انتقالی حکومت آینده سوریه  را به صورت رسمی در دستور کار قرار دهند که خوشبختانه با مقاومت طیف مقابل که شامل وزاری خارجه کشورهایی چون جمهوری اسلامی ایران،روسیه،لبنان و نماینده کشور عمان بود این مسئله مورد مخالف قرارگرفت و به صورتی پیش رفت که آنها نتوانستند موضع خود را در نشست قبلی به تصویب برسانند به نحوی که خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران با اتکا بر موازین اصولی و حقوق بین الملل  توانست منطق خود را حاکم نموده  و حق احترام به حاکمیت ملی مردم سوریه ،احترام به تمایمت ارضی و حق تعیین سرنوشت به دولت سوریه وحکومت قانونی آقای ابشار اسد را مورد تاکید قرار دهد تا  طرفهای مقابل در برابر استدلال و منطق جمهوری اسلامی ایران و دولتهای جبهه مقابل و دولتهای هم سو با سوریه عقب نشینی کنند .

-به نظر می رسد شکست ها و ناکامی های کشورهای عربی –غربی در سوریه قرار است در پای میز مذاکره جبران شود به نظر شما وظیفه جمهوری اسلامی و کشورهای مقابل حامی گروه های تروریستی در این موضوع چیست؟

-امید می رود که در نشست دور سوم که از امرو شنبه 23 آبان ماه برگزار می شود همچنان منطق و استدلال و در نظر گرفتن حقوق بین المللی حاکمیت سوریه بر زور گویی  و زیاده خواهی های برخی از سران کشورهای عربی- غربی  حاکم شود . متاسفانه طی دو هفته اخیر برخی از کشورهای حامی گروه های تروریستی در منطقه  خصوصا عربستان سعودی و شخص آقای عادل الجبیر با رفتاری احساسی ،افراطی و غیر منطقی خود سعی بر ملتهب نگاه داشتن فضا داشتند  به نحوی که  درنشست هفت ساعته گذشته موجب به انحراف کشیدن  بحث شدند . انتظار می رود در جلسه آتی نیز اقای عادل الجبیر و برخی کشورهای همسو با عربستان چون قطر ،امارات و برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا که در نشست حضور دارند درصدد تحقق اهداف خود برای دولت انتقالی و به رسمیت نشناختن حاکمیت قانونی سوریه استفاده کنند ، فارغ از اینکه حاکمیت سیاسی ملت سوریه را در نظر گرفته و درصدد زیر سوال بردن  مشروعیت قانونی آقای بشار اسد باشند .  پر واضح است که  موضع دولت جمهوری اسلامی ایران بارها  مطرح شده است که چنانچه اگر در نشست دور سوم نیز دستاوردی نداشته باشد به نظر می رسد عدم شرکت ایران در این جلسه ضرورت داشته باشد، زیرا موضع جمهوری اسلامی ایران مشخص است و اگر قرار باشد که در نشست امروز هم همچنان مواضع غیر اصولی، منطقی و غیر قانونی طرف مقابل مطرح شود حضور جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس مثمر ثمر نخواهد بود .لذا با توجه به اتفاقاتی که اخیرا در بیروت اتفاق افتاده و انفجارهایی صورت گرفته در  لبنان  و اتفاقات اخیر  سوریه و عراق باید با جدیت خاصی برای حل بحران به نشست توجه داشت و خودخواهی وزیاده خواهی کشورهای عربی – غربی به هیچ وجه قابل پذیرش نباشد .خوشبختانه دوت و ارتش سوریه در این کشور موفق شدند مناطق گسترده ای را در درعا ،حلب ،حمص و ..از لوث گروه های تروریستی آزاد کرده و خود را به نزدیکی های شهر حلب رسانده و موجب آزادی بسیاری از مناطق شوند.همچنین نزدیک شدن ارتش و نیروهای مردمی سوریه به شهر دمشق در قلمون و آزادی فرودگاه نظامی کویرس  و پیروزیهایی که ارتش مردمی عراق در استانهای الانبار و شهر سنجار و استان نینوا داشته اند نشان می دهد که مواضع گروه های تروریستی به شدت در حال فروپاشی و شکست است و این مسئله فرصت خوبی را فراهم می کند که جمهوری اسلامی ایران و دولتهای حامی مردم سوریه بتوانند از موضع قوت و قدرت بیشتری  مواضع خود را که مبتنی بر اصول و مواضع بین المللی است حاکم نموده و از زیاده خواهی ها و باج خواهی ها و نادیده گرفتن حق ملت سوریه پیشگیری کنند وبا توجه به اینکه کشورهای متخاصم و فراهم کننده امکانات مورد نظر کشورهای تروریستی چون آل سعود و هم پیمانانش در بیش از چهار سال گذشته  در صحنه های میدانی و جنگ و جنایاتی که انجام داده اند نتوانتسند به  امتیازات مور نظر خود دست بیابند درصدد هستند تا آن  را در پای میز مذاکره جبران کنند و امتیازات و زیاده خواهی ها و مطالبات خود را از طرف مقابل کسب کنند.

-همکاری و همفکری کشورهای همسو با سوریه در پیشبرد اهداف آنها و به رسمیت شناختن حق حاکمیت و حقوق بین المللی مردم سوریه در برابر زیاده خواهی های کشورهای عربی –غربی تا چه اندازه دارای اهمیت است ؟

-قطعا همدلی و همکاری بین کشورهای حامی سوریه از جمله دولت جمهوری اسلامی ایران و خصوصا روسیه ،عراق و لبنان می تواند موجب خنثی کردن توطئه کشورهای عربی –غربی شود .حضور ورزیر خارجه عراق در این دوره از مذاکرات هم حائز اهمیت است . قطعا اثر گذاری و اثر بخشی حضور و نفوذ ایران در این مذاکرات می تواند موجب عقب نشینی آنها شود . بی تردید هرگونه انعطاف و سستی در مواضع کشورهایی چون روسیه و ایران و عدم همدلی و هم سویی پنج کشور حامی سوریه می تواند کشورهای مخالف دولت سوریه را  در زیاده خواهی مطالبات غیر منطقی خود جسورتر کند .در این بین لازم است  جمهوری اسلامی ایران با بررسی اهمیت حضور خود در این نشست درصدد استیفای  منافع و مطامع ملت سوریه  وحق حاکمیت این کشور باشد .در صورتی که احساس شود نشست جمهوری اسلامی ایران برای مشروعیت بخشی به نشست  کشورهای عربی-غربی برای تحقق  مطالاتب غیر قانونی و غیر مشروع خود باشد ف قطعا عدم حضور ایران ارجحیت دارد و باید در این معادله دقیق و حساب شده در دیپلماسی مذاکره ایران  با آشنایی کامل به مواضع و اهدافی که آنها در مذاکره دنبال می کنند به این موضوع بیندیشد که  حضور یا  عدم حضور در این نشست کدامیک به نفع حاکمیت و ملت سوریه خواهد بود  .

-لطفا درباره طرح جمهوری اسلامی ایران در خصوص عدم حضور گروه های معارض در نشست سوریه نیز توضیحاتی بفرمایید؟

-بستگی به این موضوع دارد که آیا طرفهای مقابل به مفاد مطرح شده در نشست دور دوم پایبند خواهند بود یا خیر ؟ جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات دور دوم نیز حضور قابل توجهی داشت و سعی نمود با تاکید بر  اصول منطقی و اصول حقوق بین الملل و خصوصا بندهای مختلف ماده دو منشور سازمان ملل متحد است به احقاق حق ملت سوریه دست بیابد .یکی از مهمترین خواسته های جمهوری اسلامی ایران در نشست قبلی عدم توسل به زور، خروج گروه های تروریستی از صحنه سوریه ، بر زمین  گذاشتن سلاح ها ، خروج شهروندان واتباع کشورهای خارجی از صحنه مبارزاتی سوریه و به رسمیت شناختن گروه های سیاسی مسالمت جویی که از سلاح استفاده نکرده  و دست خود را به خون مردم سوریه آلوده نکرده باشند بوده است به این معنا که انها  می توانند به عنوان گروه های رسمی،شناسنامه دار و قانونی در نشست سوریه حضور داشته باشند . جمهوری اسلامی ایران نیز اصل برگزاری مذاکره سوری- سوری را مورد تاکید قرار اده است تا در اسرع وقت برای برون رفت از بحران سوریه تمهیداتی اندیشیده شود .بی تردید حضور نیروهایی در این مذاکرات ممکن است که جزء گروه هاتی معارض نباشند .گروه های  مسالمت جویی که هدفی جزبرقراری  ثبات سیاسی و آرامش در سوریه ندارند  به رسمیت شناخته می شوند از این رو  هر گونه میدان دادن به گروه های تروریستی که بیش از 1300 سازمان و گروه را در بر می گیرند و طیفی از اتباع بیش از شصت کشور هستند می تواند مجددا به تداوم بحران سوریه منجر شود.