آزولا؛ نابود‌کننده موجودات زنده تالاب استیل
گیاه شناور و مهاجم آزولا به دلیل رشد بی‌رویه سطح تالاب استیل آستارا را پوشانده و زندگی آبزیان این تالاب را در معرض تهدید قرار داده است.
گیاه مهاجم آزولا می‌تواند در مدت دو تا سه روز به دو برابر حد معمول خود برسد و در نتیجه، آبزیان مفید مانند ماهی‌ها و موجودات ذره بینی نیز قادر به رشد و تکثیر نبوده و سیر نابودی در پیش می‌گیرند.
با وجود آزولا در سطح آب، مرداب یا تالاب تبدیل به سیاه چاله‌های بد بو و غیر قابل زیست می‌شود و دیگر مکان مناسبی برای پرندگان مهاجر نخواهد بود و بیشتر گیاهان بومی به دلیل خفگی نابود می‌شوند.
به گفته کارشناسان محیط زیست، حدود سه دهه از تاریخ ورود گیاه مهاجم آزولای وارداتی به منطقه سرسبز شمال می‌گذرد، اما در این مدت کوتاه آزولا زیستگاه‌های آبی شمال کشور بویژه گیلان و مازندران را بشدت تحت فشار قرار داده است.
اگر چه آزولا گیاهی سرشار از پروتئین بوده و به همین دلیل نیز از خارج کشور به گیلان آورده شده، اما به گفته کارشناسان این سرخس آبزی به دلیل ایجاد پوشش ضخیم در سطح آب موجب اختلال در فرود پرندگان مهاجر می‌شود.
کارشناسان محیط زیست اعتقاد دارند، میزان تولید آزولا در هر هکتار حدود 30 تا 50 تن در سال است و رسوب این مقادیر انبوه از آزولا موجب افزایش بیش از حد رسوبات در بستر تالاب و فقیر شدن این محیط از نظر شیلاتی می‌شود.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست بندر آستارا درباره گیاه مهاجم آزولا، اظهار کرد: اگر اقدامی برای اقتصادی کردن برداشت آزولا صورت گیرد، مشکل تالاب تا حد زیادی برطرف و علوفه مقوی برای پرورش دام تهیه می‌شود.
محمدرضا روشنی در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود مغذی بودن گیاه آزولا، برداشت از آن صورت نمی‌گیرد، گفت: با توجه به هزینه‌بر بودن برداشت آزولا و عدم درخواست برای استفاده از این گیاه، امکان لایه‌برداری آن وجود ندارد.
ریزش فاضلاب به رودخانه مرداب استیل
به گفته روشنی، وضعیت رودخانه مرداب استیل به دلیل میزان بالای آلودگی، ریزش فاضلاب منازل مسکونی و تجاری به یک مشکل بزرگ زیست‌محیطی تبدیل شده است.
تالاب استیل آستارا با 138 هکتار وسعت در هفت کیلومتری این شهر و در حاشیه جاده رشت به آستارا قرار دارد و یکی از مناطق نمونه گردشگری این منطقه به شمار می‌رود.
سنبل آبی تهدیدی برای تالاب عینک
«عینک» تنها تالاب طبیعی با قابلیت گردشگری در این شهر است که از سال‌های نه چندان دور بحث واگذاری آن به سرمایه‌گذاران برای ایجاد مکان‌های تفریحی مطرح بود که بعدها به بوته فراموشی سپرده شد یا فرصتی برای جذب سرمایه‌گذار فراهم نشد.
ساخت و سازهای بی‌رویه در حریم تالاب عینک و ورود فاضلاب‌های خانگی و شهر صنعتی رشت به تالاب و پرتاب انواع زباله مانند لوازم خانگی و مصالح و... تالاب عینک را به سرنوشت سیاه رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت مبتلا کرد و بخش‌هایی از این تالاب زیبا را خشکاند و نابودی آن را رقم زد.
وضعیت تالاب عینک به قدری نامناسب است که تاکنون از سوی سازمان حفاظت محیط زیست ایران نتوانست در کنوانسیون رامسر به ثبت برسد.
آزولای سریع‌الرشد از مدت‌ها پیش سطح تالاب را پوشانده و از ورود اکسیژن و نور خورشید به لایه‌های زیرین آن جلوگیری کرده و مرگ آبزیان را رقم زده بود و اکنون سنبل‌آبی نیز با رشد بی‌رویه باقی مانده نفس تالاب عینک را گرفته است.
فاصله کوتاه تالاب عینک با مرگ
کارشناس مسایل محیط زیست گیلان درباره وضعیت تالاب عینک این تالاب را جزو تالاب‌های آب شیرین دایمی دانست و گفت: تالاب عینک دوران کودکی و جوانی خود را پشت سر گذاشته و اکنون فاصله چندانی با نابودی ندارد.
محمد دهدار درگاهی افزود: تالاب عینک رشت جزو پرتولیدترین تالاب‌هاست و سازمان ملل پنج مشکل اساسی برای تالاب‌ها مطرح کرده که تالاب عینک اکنون سه مشکل از آن را دارد.
شهردار منطقه چهار رشت با بیان اینکه تالاب‌خواری در ضلع جنوبی تالاب عینک به وضوح نمایان است، گفت: معضل خطرناک تالاب‌خواری حیات تالاب عینک رشت را مورد تهدید قرار داده و برخی‌ها تنها تماشاگر این موضوع هستند.
علی مقصودی افزود: مشکلات زیادی مانند گیاه مهاجم سنبل‌آبی و تخلیه فاضلاب، تالاب عینک رشت را تهدید می‌کند.
وی با بیان اینکه شرکت آب منطقه‌ای باید پهنه آبی تالاب را مشخص کند، گفت: نباید کسی جرأت دست‌درازی و تصرف حریم تالاب را داشته باشد.
وی یادآور شد: شهر لاهیجان با داشتن یک استخر به عنوان عروس شهرهای گیلان معرفی شده، اما تالاب طبیعی عینک رشت با پهنه 35 هکتاری در حال نابودی است.
وی گیاه سنبل‌آبی را یک عامل تروریستی زیست‌محیطی خواند و یادآور شد: این گیاه قادر است، تمام پهنه آبی کشور را تحت تأثیر خود قرار دهد، همان گونه که تالاب انزلی تاکنون از وجود این گیاه آسیب‌های بسیاری دیده و امیدواریم با همت مسؤولان گیاه مهاجم سنبل‌آبی ریشه‌کن شود.
نظر شما