* خانم مهندس، فلسفه وجودی مدارس «غیرانتفاعی» چیست؟
** با گذشت چند سال از انقلاب اسلامی تراکم جمعیتی به وجود آمد و مشکلات زیادی در آموزش و پرورش ایجاد شد. به همین دلیل این مدارس برای کمک به نظام آموزشی تأسیس شد و شمار آن افزایش پیدا کرد.
* با توجه به روند حذف کنکور و اهمیت کارنامه دانشآموزان برای ورود به دانشگاه، آیا مردم برای گرفتن نمره به سمت مدارس غیردولتی روی نمیآورند؟
** از سال گذشته تأسیس بخش رسیدگی به امور کیفی مدارس در دستور کار ما قرار گرفته و تفاهمنامههای آموزشی امضا کردهایم که نظارت فرایندی، یکی از مهمترین بخشهایی است که با کمک معاونان آموزشی روی آن برنامهریزی میکنیم. ما خودمان را در مورد این قضیه مسؤول میدانیم و مکلف هستیم، کاری کنیم که عدل و انصاف رعایت شود. در ضمن باید تأکید کنم که با متخلفان، طبق مقررات برخورد خواهد شد. با توجه به رویکردهای کیفی و آزمونهای کیفی که انجام میگیرد، طراحیهایی انجام دادهایم که این مورد بخوبی رصد شود و شما بزودی شاهد اجرای این طرح خواهید بود.
* لایحه «دایمی شدن قانون مدارس غیردولتی» چه مراحلی را طی میکند؟
** خوشبختانه کلیت قانون در صحن علنی مجلس رأی آورد، اما شورای نگهبان ایراداتی را وارد دانست.
* لطفاً در مورد ایرادات شورای نگهبان توضیح دهید.
** یکی این ابهام است که آیا این قانون تنها برای توسعه مدارس غیردولتی است؟ در این باره باید گفت، یکی از راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، تقویت و گسترش مدارس غیردولتی است و ما دقیقاً با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری برای اجرای سند تحول بنیادین اقدام می کنیم. هدف، تنها توسعه کمی نیست، بلکه توسعه کیفی، نظارت و اعمال سیاستهای آموزش و پرورش نیز مورد توجه است.
* ایرادهای شورای نگهبان دقیقاً چیست؟
** برخی از کلمات یا جملات موجود ممکن است در معنا شبهاتی ایجاد کرده باشد که بزودی این شبهات رفع خواهد شد.
* به عنوان رئیس سازمان مدارس غیردولتی و مشارکتهای مردمی بفرمایید، چرا آموزش و پرورش اصرار دارد که قانون مدارس غیردولتی تصویب شود؟
** در حال حاضر بیش از ۱۳ هزار مدرسه غیردولتی در سراسر کشور در حال فعالیت هستند و ممکن است، تمامی این مدارس در حد ایدهآل نباشند و مشکلاتی نیز وجود داشته باشد، ولی بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دانشآموز در این مجموعهها در حال تحصیل هستند. همچنین مراکز پیش دبستانی که نزدیک به ۲۲ هزار مرکز غیردولتی است، در حال فعالیت هستند که زیر چتر این قانون ساماندهی میشوند و اگر این مدارس وجود نداشته باشند، این جمعیت باید در مدارس دولتی سرریز شوند.
حالا که این مدارس وجود دارند، باید قانون نظارت بر این مدارس نیز به صورت قوی وجود داشته باشد تا بتوانیم دقت و نظارت دقیقتری داشته باشیم.
* چه عاملی باعث بیاعتمادی مردم و جبههگیری رسانهها در مقابل مدارس غیرانتفاعی شده است؟
** ضعف سیستم نظارت بر عملکرد این مدارس عامل مهمی است که باید به آن توجه شود، چون در چند سال گذشته این ۱۳ هزار مدرسه به حال خود رها شدهاند، ولی ما نباید اصل فلسفه وجودی این مدارس را زیر سؤال ببریم.
* راهکار شما برای نظارت بر مدارس غیرانتفاعی چیست؟
** طی این چند سال تلاش کردیم، دستورالعمل کامل و جامعی را تهیه و تدوین کنیم که این دستورالعمل از «خود ارزیابی» شروع میشود تا «ارزیابی درونی و بیرونی» و اگر بتوانیم با برنامه و به طور مستمر این نظارتها را داشته باشیم، این نواقص موجود در تعدادی از این مدارس نیز برطرف خواهد شد.
* شرایط واگذاری زمینهای آموزشی که در اختیار آموزش و پرورش است، چگونه است؟
** این زمینها به طور مادام العمر و تنها برای کاربرد آموزشی است و اگر بعد از واگذاری کسی مایل به ادامه همکاری با آموزش و پرورش نباشد، طبق قانون باز هم این زمین متعلق به آموزش و پرورش خواهد بود.
* شنیده شده که این خدمات و امکانات و واگذاری زمینها به افراد خاص و قویتر در این حوزه تعلق میگیرد، چه توضیحی در این زمینه دارید؟
** رعایت نکردن قانون در نظارت بر مدارس غیردولتی موجب میشود که چنین مواردی پیش بیاید.
* چه راهکاری برای رعایت عدالت در توزیع خدمات به مؤسسان دارید؟
** نوشته شدن دستورالعملهای اجرایی صحیح، صریح و دقیق یکی از این راهکارهاست که با درست اجرا شدن میتواند به این امر کمک کند. راهکار دیگر، تشکیل صندوق حمایت از مؤسسان غیردولتی است. بدین ترتیب دیگر کسی نمیتواند با رابطه، ضابطه را دور بزند و فقط یکسری از افراد همیشه از این امکانات استفاده کنند.
* روند تقسیم خدمات در بین مدارس غیردولتی را چگونه ارزیابی میکنید؟
** متأسفانه تاکنون در مورد تقسیم خدمات به مدارس غیردولتی بیشتر سلیقهای عمل شده است.
* آیا از مدارس غیردولتی بازدیدی هم داشتهاید؟
** بله طی یک ماه، ۲۱۰ مورد بازرسی از مدارس غیردولتی انجام شده که شاهد تخلفاتی نیز بودهایم.
* برای برخورد جدی با تخلفات، از جمله شهریههای غیرمتعارف چه چارهای اندیشیدهاید؟
** در این مورد، قوه قضاییه همکاری دارد و در بحث استرداد شهریه اضافی نیز اقدامات جدی داشتهایم.
* با توجه به چند نرخی بودن شهریه چه اقدامی برای کیفی سازی کردهاید؟
** به طور دقیق و مستمر از طریق اولیا نظرسنجی میکنیم و بحث کیفی سازی در تعیین شهریهها نیز دیده شده است.
* آیا خصوصی سازی یعنی توجه به مدارس غیردولتی؟
** تفاوت کار ما با خصوصی سازی این است که در آنجا سود و نوع فرایند و دیدگاه در اختیار بخش خصوصی است و خروجی، بعد تطبیق داده میشود ولی در مدارس غیردولتی این گونه نیست. معلم را ما گزینش میکنیم، حراست ورود پیدا میکند، مؤسس گزینش میشود، تمامی برنامههای امتحانات و برنامههای درسی طبق قوانین آموزش و پرورش اجرا میشود.
* با توجه به اهمیت نیروهای به کار گرفته شده در مدارس غیردولتی بفرمایید، نیروهای آزاد حق التدریس با چه سطح تحصیلات جذب مدارس غیردولتی میشوند؟
** ورود هر کدام از این نیروها باید تابع مقررات مدارس دولتی باشد و حد اولیه ورودی این نیروها از سطح لیسانس شروع میشود. این نیروها نیز باید همانند معلمان مدارس دولتی در همه دورههای آموزشی و ضمن خدمت شرکت و مهارتهای لازم را کسب کنند.
* آیا با هر نوع گرایشی با مدرک لیسانس میتوان در مدارس غیردولتی مشغول به کار شد؟
** خیر! متأسفانه در گذشته این اتفاق رخ داده است، ولی در حال حاضر از جمله اقداماتی که سازمان انجام میدهد، ثبت اطلاعات منابع انسانی است که بزودی این امکان را به ما میدهد که این اطلاعات را رصد کنیم و جلوی تخلفات را بگیریم. حتی توان کیفی این نیروها نیز مدنظر ماست.
* آیا چارچوب مشخصی برای پرداخت حقوق به معلمان حق التدریس از سوی وزارت آموزش و پرورش تدوین و اعلام شده است؟
** بله، کسی که ۲۴ ساعت تدریس کند، به عنوان نیروی تمام وقت محسوب میشود و باید طبق قانون کار برایش دستمزد تعیین شود.
* وضعیت پرداخت حق بیمه برای نیروهای حق التدریس چگونه است؟
** این نیروها باید بیمه شوند و بخشی از آن توسط مؤسس و بخشی هم باید توسط این افراد پرداخت شود.
* در مورد به کارگیری نیروهای مرد در مدارس دخترانه چه قانونی وجود دارد؟
** غیر از موارد خاص که باید اداره کل آموزش و پرورش همان استان برای تدریس این افراد مجوز صادر کند، به کارگیری هرگونه نیروی مرد برای تدریس در مدارس دخترانه ممنوع است و تمامی شرایط تدریس در این مدارس عین مدارس دولتی است. در این باره چند مورد اتفاق افتاده بود که مدیر، توبیخ یا عزل شده است.
* آیا مدارس هیأت امنایی حق دارند از والدین دانشآموزان یا نیروهای آزاد، بدون انجام مراحل گزینش استفاده کنند؟
** خیر! این مدارس میتوانند از محل پرداختیهای خود، نیروهایی را به صورت متفرقه به کار بگیرند، اما حق هیچ گونه استخدامی ندارند و اگر قرار باشد هر کسی با هر عنوانی حتی به مدت یک ساعت در مدرسه فعالیت کند، مدیر باید اطلاعات کامل این فرد را برای گزینش این افراد به اداره کل آموزش و پرورش ارسال کند. در غیر این صورت قطعاً تخلف محسوب خواهد شد.
* آیا دستکاری در بنای مدرسه و مسدود کردن راههای اضطراری در مدارس هیأت امنایی به بهانه استفاده از فضا و ثبتنام بیشتر دانشآموز مجاز است؟
** هر نوع تغییر بنا باید با نظارت و موافقت نوسازی مدارس انجام گیرد و در صورتی که مدیر اقدامی خودسرانه انجام دهد، تخلف محسوب میشود.
* در مورد مدارس حمایتی و عملکرد آن بفرمایید.
** بحث خرید خدمات زمانی انجام میشود که از طریق مرکز نیروی انسانی اداره آموزش و پرورش به ما اعلام کنند که نیازمند این هستند که کمک یا همکاری با آنها صورت بگیرد. دستورالعملهای این طرح در اختیار این ادارات قرار گرفته و در جایی که نیروی انسانی کافی یا فضای کافی داشته باشند، ورود نخواهیم کرد و به عهده استان است.
* مدارس «هیأت امنایی» چه فرقی با مدارس عادی دارند؟
** در این مدارس قرار است، هیأت امنا به مدرسه کمک کنند و امکانات و خدماتی را در اختیار مدارس قرار دهند که متأسفانه این فلسفه بدرستی دیده نشده بود و مدیر مدرسه حتی از جزئیترین وظایف خود، آگاهی لازم را نداشت. مدرسه هیأت امنایی در ماهیت هیچ فرقی با مدارس دولتی ندارد.
* چه اقداماتی برای ارتقای مدارس هیأت امنایی انجام دادهاید؟
** در مرحله اول تمامی مدیران این مدارس را آموزش دادهایم و رصد کردیم و دیدیم که در بیشتر این مدارس متأسفانه هیأت امنایی وجود ندارد و این مدارس انجمن اولیا را با هیأت امنا اشتباه گرفتهاند و انحرافی در تشکیل این مدارس به وجود آمده بود. قدم دوم تهیه دستورالعمل ارزیابی عملکردی این مدارس است که برای آن اقدام کردیم و نحوه دریافت پول و هزینه کرد آن را به طور دقیق برای مدیران شرح دادهایم.
نظر شما