تاکنون طبق بند «ل» ماده ۱۳۹ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۲۷ بهمن ۱۳۸۰ فعالیت‌های هنری و به‌طور ویژه سینمایی و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های فردی و جمعی در این بخش ـ به‌طور نمونه بازیگران و سایر عوامل با هر میزان درآمد سالیانه ـ از پرداخت مالیات معاف بودند، اما نمایندگان مردم در خانه ملت در مصوبه‌ای جدید، فعالیت‌های مربوط به انتشارات کمک درسی و فعالیت‌های هنری از جمله بازیگران با درآمد بیش از ٢٠٠ میلیون تومان در سال را مشمول مالیات کردند، البته این رقم مورد مناقشه است. برخی از تهیه‌کنندگان معتقدند رقم معافیت مالیاتی باید بیشتر شود و به ۵۰۰ میلیون تومان در سال برسد و عده‌ای دیگر اما معترض هستند در حالی‌که کارمندان و کارگران با درآمد بالای ۴۸ میلیون تومان باید مالیات بدهند، چرا نرخ مالیات بر درآمد هنرمندان بالای ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است؟ اگرچه تداوم کاری کارمندان و احتمال بیکاری برخی از هنرمندان طی یک یا چند سال، می‌تواند توجیهی برای تعیین رقم سقف معافیت مالیاتی باشد، اما به باور بسیاری گرفتن مالیات از هنرمندانی با درآمدهای چندصدمیلیونی در سال می‌تواند یک گام رو به جلو در تحقق عدالت اجتماعی باشد. به گفته حامد عنقا فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده، دریافت مالیات از هنرمندی که در تئاتر کار می‌کند و درآمدش به ۵ میلیون تومان نمی‌رسد، شاید عدالت اجتماعی نباشد اما معاف‌کردن آن یکی ـ دو درصدی‌ها که درآمدشان در طول سال به چند میلیارد تومان هم می‌رسد- عین بی‌عدالتی است.
محسن علی اکبری، تهیه کننده سینما و تلویزیون در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: گرفتن مالیات در همه کشورهای دنیا مرسوم است و از هنرمندان هم مالیات می‌گیرند و درصد مالیات براساس میزان درآمد سالانه مشخص می‌شود. در مصوبه جدید مجلس هم میزان معافیت مالیاتی را درآمد سالانه زیر ۲۰۰ میلیون تومان تعیین کرده‌اند که مازاد بر این رقم شامل مالیات می‌شود، ممکن است یک کارگردان در سال ۵۰۰ میلیون تومان دستمزد بگیرد که براساس ۳۰۰ میلیون مازاد باید مالیات پرداخت کند، ولی کسی که سالانه ۵ میلیارد تومان یا ۱۰میلیارد تومان درآمد دارد، چرا نباید مالیات بدهد؟
تجدید نظر در سقف درآمد معاف از مالیات
تهیه کننده سریال «روزهای ابدی» که از موافقان گرفتن مالیات از هنرمندان است، ادامه می‌دهد: هیچ فرقی بین یک هنرمند با یک کارمندی که دارد به کشورش خدمت می‌کند، نیست. چرا از کارمندی با حقوق ماهانه ۵ میلیون تومان مالیات کسر شود، اما از بازیگری با دستمزد سالانه ۵ میلیارد تومان، مالیات گرفته نشود؟ این در حالی است که در کشوری مانند آمریکا، بازیگران تا حدود ۷۰ درصد مالیات می‌دهند و اصلاً این موضوع جای بحث ندارد؛ چون به جیب مردم می‌رود، در واقع به افراد بی‌بضاعت و توسعه کشور کمک می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه هنرمندان باید از این مصوبه مجلس استقبال کنند، خاطرنشان می‌کند: بهتر است نمایندگان درباره میزان سقف تعیین کننده مالیات بر درآمد، تجدید نظر کنند و سقف را به بالاتر از ۲۰۰ میلیون تومان افزایش دهند، اما درباره کلیت ماجرا، موافق آن هستم.
او درباره قراردادهای زیرمیزی که ممکن است توسط برخی بازیگران با تهیه کننده شرط شود، می‌گوید: این اتفاق ممکن است درباره تهیه کنندگان جوان و جویای نام رخ بدهد ولی یک تهیه کننده پیشکسوت و حرفه‌ای زیر بار قراردادهای زیرمیزی نمی‌رود و به کسی هم باج نمی‌دهد؛ چون باید از جیب خودش پرداخت کند. تهیه کننده و عوامل موظف هستند که مالیات خودشان را بدهند.
علی اکبری اضافه می‌کند: اینکه یک تهیه کننده بگوید در شرایط کرونا چرا باید مالیات بدهیم؟ حرف درستی نیست؛ چون اگر کاری در این شرایط تولید نشود، مالیاتی هم در کار نیست. بحث مجلس این است که اگر کار کردید و پول درآوردید، مازاد بر درآمد ۲۰۰ میلیون تومان در سال مشمول مالیات می‌شود. البته پیشنهاد من این است که رقم را بالاتر بیاورند و روی این رقم تجدید نظر کنند و سقف معافین مالیاتی را به ۳۶۰ میلیون تومان برسانند.
به گفته این تهیه‌کننده، هنرمندان به‌ویژه بازیگران باید ظاهر زندگی شان را حفظ کنند؛ چون در انظار عمومی و به خواست مردم بایستی ظاهر موجهی داشته باشند. مردم دوست دارند که هنرمندان مورد علاقه‌شان را در رفاه نسبی ببینند؛ بنابراین هزینه‌های زندگی هنرمندان و به‌ویژه بازیگران، بیشتر از دیگر صنوف است، ضمن اینکه بیشتر هنرمندان مستأجر هستند، مگر تعداد کمی از بازیگران و سینماگران که درآمدهای بالایی دارند و صاحب‌خانه هستند.
تر و خشک با هم نسوزند
سعید الهی، کارشناس سینما و رسانه نیز در این باره معتقد است: حذف برخی معافیت‌های مالیاتی در راستای توسعه عدالت‌محوری و رعایت انصاف در قبال همه اقشار از جمله مطالبات عمومی آحاد جامعه است؛ بنابراین گام بسیار مهم نمایندگان مجلس در این زمینه قابل تحسین است، اما باید همه جوانب را در نظر گرفت.
او با طرح پرسش‌هایی که آیا با این مصوبه، اتفاقی در راستای رفع دغدغه‌های مردم رخ می‌دهد یا خیر؟ جامعیت و دایره شمول این قانون تا چه میزان است؟ و آیا نمایندگان اطلاع دارند که فعالیت‌های هنری کشور فقط شامل حدود ۱۰ بازیگر میلیاردی سینما نمی‌شود که به سرعت به تصویب چنین قانون کلی رأی داده‌اند؟ این مصوبه را دارای ابهاماتی دانسته که باید همه جوانب آن بررسی شود.
به گفته الهی، شاید با این اقدام بشود تعدادی بسیار محدود از بازیگران پردرآمد را مهار یا ملزم به پرداخت مالیات کرد که البته آن‌هم با توجه به توافقات پنهانی و پرداخت‌های زیرمیزی مرسوم بین برخی تهیه‌کنندگان و بازیگران، کمی دور از ذهن است و درنهایت دستمزدهای افراد به خاطر افزودن سهم مالیات‌ها روی رقم قراردادهایشان افزایش می‌یابد، اما تکلیف بقیه صنوف و مراکز هنری که خالصانه در حال فعالیت هستند، چه می‌شود؟
او یادآور شده است: با حذف این معافیت مالیاتی، ضربه سختی به مراکز، مؤسسات و صنوف فرهنگ و هنری وارد می‌شود که در شرایط سخت در حال تولید محتوای انقلابی و دینی در کشور هستند و با توجه به اینکه هدف اولیه قانون‌گذار از معافیت مالیاتی برای فعالیت‌های هنری کاملاً دقیق است، اما حذف و تعدیل این معافیت باید به صورت موردی، با مطالعه و متناسب با شرایط روز باشد.
نظر شما