اردشیر قیاسی از سال ۱۳۶۹ در رشته خط و گرافیک فعالیت دارد و تاکنون آثارش در بیش از ۱۵ کتاب گرافیک به چاپ رسیده است. قیاسی ۷۰ نمایشگاه در داخل و خارج از کشور در حوزه خط، نقاشی‌خط و گرافیک برگزار کرده و این سومین نمایشگاه انفرادی اوست. نگاه قیاسی به هنر برآمده از حس و لحظه است و او اغلب آثارش را به صورت بداهه خلق می‌کند. به بهانه برپایی تازه‌ترین نمایشگاه این هنرمند با او به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
قیاسی با بیان اینکه عمده آثاری که در نمایشگاه «آن من» به نمایش درآمده برای نخستین بار رونمایی شده‌اند، درباره اینکه خلق بداهه یک اثر هنری با چه نگاهی ثبت می‌شود، می‌گوید: اغلب کارهای جدیدم بداهه و آنی است و در لحظه ایجاد می‌شوند و حتی وقتی یک تابلو را شروع می‌کنم نمی‌دانم آخرش چه می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: در بداهه هیچ نقشه‌ای از قبل ندارم و اتودی هم زده نمی‌شود. نقاشی‌خط هنری کاملاً حسی است و اصلاً این گونه نیست که روی کاغذهای پوستی طرح را کشیده وسپس به بوم منتقل کنم؛ چرا که همان لحظه‌ای که اجرایش می‌کنم شکل می‌گیرد. من اثری دارم که با طلایی و سفید کار شده اما وقتی به تابلو نگاه می‌کنید شاید ۵۰۰ رنگ را در آن ببینید و این از بداهه بودن آن می‌آید.
نقاشی‌خط؛ ترکیبی از فرم حروف و کلمات
وی درباره رایج‌ترین مضامینی که اسباب خلق یک تابلو نقاشی‌خط می‌شود، این طور می‌گوید: این هنر ترکیبی از فرم حروف و کلمات است و دست‌کم برای من این گونه نیست که از پیش چیزی را نوشته باشم؛ چرا که بیشتر بازی با حروف و کلمات است و به نظرم نباید در نقاشی‌خط دنبال چیز خاصی بود. البته آثاری با مضامین مشخص هم وجود دارند و من مجموعه‌ای با عنوان «بسم‌الله» دارم اما معمولاً خلق این شاخه هنری مبتنی بر بداهه است.
اثر هنری برایندی از سلیقه‌های شخصی و سواد بصری است
او درباره رنگ‌ها و حضور هویت‌دار آن‌ها در تابلوهایش توضیح می‌دهد: رنگ لازمه نقاشی‌خط است، البته آثاری هم به صورت تک‌رنگ یا سایه و سفید خلق می‌شوند، اما به طور کلی این‌ها برایندی از سلیقه‌های شخصی و سواد بصری است. من درگیر یک رنگ خاص نیستم و سعی می‌کنم از همه رنگ‌ها استفاده کنم، اما زمانی که بحث بازار کار و فروش آثار هنری مطرح است باید مشتری و سلیقه بازار را هم در نظر گرفت.
به گفته قیاسی؛ نقاشی‌خط هنری دکوراتیو است و تعریف جهانی دارد و در آن خیلی از رشته‌های هنری مانند خط، نقاشی و گرافیک استفاده می‌شود. در واقع کسی که نقاشی‌خط کار می‌کند باید این چند رشته هنری را بشناسد و اگر هنرمندی فقط خطاط باشد نمی‌تواند یک اثر نقاشی‌خط خلق کند؛ چرا که این هنر با فرم حروف و کلمات نوشته می‌شود و باید آن را شکل داد و می‌توان گفت نقاشی‌خط ادغام چند رشته همسو با هم است.
تعصبی روی خطوط اصلی ندارم
وی با بیان اینکه اگر به نقاشی‌خط هر استادی بنگرید روش کار متفاوتی را شاهد خواهید بود، ادامه می‌دهد: ضمن اینکه هنرمندان از خط خاصی پیروی نمی‌کنند، خیلی‌ها حتی شاید خط دستنویس خودشان را استفاده کنند و برخی هم به خطوطی همچون کوفی، نستعلیق، شکسته و... وفادارند. تعدادی از هنرمندان نیز از زاویه نقاشی و رنگ و دفرمه کردن حروف یک اثر را خلق می‌کنند. بنابراین هر هنرمندی تکنیک خودش را دارد. من نیز فرم و رنگ کار می‌کنم و تعصبی روی خطوط اصلی ندارم و بیشتر کارهایم حسی و بداهه است.
وی می‌افزاید: البته عده‌ای هم از یک سبک کپی کرده‌اند و آن روش همه‌گیر شده، مانند استاد رضا مافی، استاد احصایی و استاد افجه‌ای که سبک خودشان را دارند و کارهایشان میلیاردی فروش می‌رود.
دنیا ایران را با نقاشی‌خط می‌شناسد
این هنرمند درباره اقبال هنرمندان و علاقه مردم به نقاشی‌خط می‌گوید: در تمام دنیا ایران را با نقاشی‌خط می‌شناسند. شاید سال‌های قبل مینیاتور به طور جدی مطرح بود اما در سال‌های اخیر نقاشی‌خط از مینیاتور پیشی گرفته و آثار استادان مطرح با رقم‌های یک میلیارد و بالاتر فروش می‌رود، در حالی که آثار خوشنویسی فروشی به مراتب کمتر از آن دارند و عموماً با رقم‌های ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان به فروش می‌رسند.
قیاسی درباره چرخه اقتصادی این هنر و علاقه مردم به استفاده تزئینی از این تابلوها در خانه‌هایشان می‌گوید: متأسفانه در ایران چندان از این هنر استقبال نمی‌شود، البته اگر کسی خواهانش باشد برای آن هزینه هم می‌کند اما نقاشی‌خط بیرون از ایران بازار بهتری دارد و کشورهای عربی و اروپایی خریداران خوبی هستند.
آموزش هنر در مدارس جدی گرفته نمی‌شود
وی در بخش دیگری از گفته‌هایش از نقش المان‌های بصری در فضای شهری و استفاده از نقاشی‌خط می‌گوید. این هنرمند معتقد است استفاده از این هنر در سطح شهر بسیار اندک است. قیاسی ادامه می‌دهد: متأسفانه حضور این هنر کمرنگ است، زیرا مخاطب ما عام است و حتی افراد تحصیلکرده هم در مدارس چیز زیادی از هنر نیاموختند و از همان ابتدای آموزش هنر خیلی جدی گرفته نشد و سطح سواد هنری مردم پایین است. به همین علت بسیاری از افراد نگاه هنری به نقاشی‌خط ندارند چون با آن بیگانه هستند. البته مدتی است رشته خوشنویسی در دانشگاه علمی کاربردی تدریس می‌شود اما نقاشی‌خط رشته‌ای ندارد.
نظر شما