روزنامه قدس در تاریخ۱۴۰۱.۰۹.۲۶ در گزارشی با مصاحبه با یکی از کارشناسان انرژی به این نتیجه رسید که :« نامیزانی دخلوخرج گازی بهعلت اتلاف ۱۲درصدی در شبکه عرضه، تولید، انتقال و توزیع گاز است و به مصرفکننده نهایی ربطی ندارد. همچنین مصرف سرانه خانوارها مبتنی بر گزارشهای شرکت ملی گاز از سال ۸۶ که سهمیهبندی انرژی و جهانیسازی قیمتها رخ داد تا امروز، دائم نزولی بوده است، اما دولت همواره مردم را پرمصرف توصیف میکند و هشدار میدهد، بنابراین مصرف گاز با ابزار قیمت حل نمیشود». روابط عمومی محترم شرکت گاز در پاسخی با تیتر «ایران چهارمین مصرف گاز در جهان است» به گزارش مذکور واکنش نشان داده اند که در ادامه تقدیم حضور می گردد و پاسخ قدس نیز به متن فوق ارائه میگردد:
به استحضار میرساند طبق برخی آمارها ایران دومین دارندهی ذخایر گاز جهان، سومین تولیدکنندهی گاز طبیعی، و چهارمین مصرفکنندهی آن است. جمعیت ایران ۸۵ میلیون نفر و جمعیت چین یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر است. با این همه مصرف سرانه گاز ایران ۱۰ برابر چین است . در آماری دیگر اتحادیه اروپا متشکل از ۲۸ کشور بوده و مصرف گاز در داخل ایران برابر با ۱۲ کشور اتحادیه است. به طور مشخصتر اینکه مصرف گاز خانگی ایران برابر با مجموع مصارف ۳ کشور همین اتحادیه است. و یا روسیه با جمعیتی معادل ۱۴۴ میلیون نفر با اقلیم نوعاً سرد و بسیار سرد و در حالی که ۳ برابر ایران تولید گاز دارد، اما فقط ۱۱ درصد کل تولید گاز را به مصرف گاز خانگی اختصاص میدهد، این رقم برای ایران حدود ۵۳ درصد است. همچنین در حالی که ایران حدود ۹۴ درصد از گاز تولیدی خود را در داخل کشور به مصرف میرساند، اما روسیه ۶۴ درصد تولید گاز خود را به داخل تخصیص میدهد.از باب مقایسه با کشور آلمان نیز قابل توجه خواهد بود که با جمعیت تقریباً یکسانی که با آلمان داریم، و علیرغم آنکه آلمان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان محسوب میشود، اما میزان مصرف گاز خانگی ایران ۲ برابر مصرف گاز خانگی در آلمان است. بررسی آمار و مستندات نهادهای مختلف بین المللی و مقایسه میزان مصرف گاز در کشور در مقایسه با سایر کشورها نشان میدهد که ادعای پایین بودن مصرف انرژی در ایران نسبت به آمار جهانی خلاف واقع میباشد.
همچنین در سال ۲۰۲۰ در سرتاسر جهان حدود ۳۵ میلیارد دلار یارانه برای گاز اختصاص یافته است. سهم ایران ۲/۱۲ میلیارد دلار یعنی ۴۰ درصد این میزان است! یعنی ایران رتبه نخست در پرداخت یارانه گاز در جهان را به خود اختصاص داده است . در سالهای اخیر به مدد افزایش تولید از میادین کشور، میزان قابلتوجهی به تولید گاز کشور افزوده شده است، اما در عین حال با گازرسانی به گسترههای عمیق و وسیعی از داخل کشور، عملاً حجم عمدهای از این افزایش تولید به مصارف داخلی میرسد. هرچند رفاه و آسایش شهروندان به عنوان غایت اصلی توسعهی صنعت گاز کشور تعریف شده است اما به نظر میرسد این رفاه در همهی ابعاد منجر به توسعهی مطلوب نشده است. یکی از مهمترین دلایل این امر نیز شیوهی مسرفانهی مصرف گاز در کشور بوده است. یکی از تحلیلهای نادرست مطرح شده در این گزارش، تحلیل اتلاف ۱۲ درصدی گاز در شبکه گازی کشور است، تأکید میگردد در سال ۱۴۰۰ میزان انتشار فراتر از شبکه انتقال و توزیع گاز کشور حدود۲درصد از حجم گاز غنی ورودی به پالایشگاههای گاز برآورد گردیده است . همچنین شناسایی و بررسی نقاطی با بیشترین میزان انتشار و تعریف پروژه های مناسب جهت کاهش انتشار در دستور کار مدیریت های ذیربط در شرکت ملی گاز ایران قرار دارد که از آن جمله می توان به طرح تعویض حدود شش میلیون و پانصد هزار مهره ماسوره مفصلی و کوپینگ با نیپل یک تکه در تجهیزات مشترکین اشاره نمود.
در پایان شرکت ملی گاز ایران تأکید می نماید با توجه به ناترازی گاز و شدت مصرف بالای انرژی در کشور، مشترکین گاز طبیعی در همه بخش ها اعم از خانگی،تجاری،صنایع عمده و غیر عمده،نیروگاهی و ... ضمن توجه به عامل میزان مصرف انرژی در طرح های توسعه ای و تکنولوژی هایی که بکار می گیرند، با برنامه ریزی مناسب نسبت به پایش مستمر میزان مصرف و همچنین طرح های بهینه سازی و افزایش راندمان خود اقدام نمایند.
جوابیه کارشناس قدس به پاسخ روابط عمومی شرکت گاز:
مقایسه شاخص شدت انرژی در ایران با سایر کشورها بسادگی امکانپذیر نیست!
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی در سال ۱۳۹۴ این انگاره که برخی مسئولین ردههای مختلف، شدت انرژی در ایران را یکی از بدترین ها در جهان عنوان میکنند که:« شدت انرژی در ایران ۹ برابر ژاپن، ۷ برابر ترکیه، و ۱۳ برابر بهترین کشور است» را رد میکند و معتقد است بر اساس «برابری قدرت خرید» فاصله چندانی بین ایران و کشورهای مختلف مشاهده نمی گردد. از سوی دیگر تأکید میکند که شدت انرژی در کشورهای مختلف نمیتواند مساوی باشد و به اقلیم آب و هوایی، نوع فعالیت اقتصادی(تجاری، خدماتی، صنعتی ) دارد و نمیتوان بسادگی شاخص شدت انرژی ایران را با سایر کشورها مقایسه کرد. از طرف دیگر برخی مقایسه ها با مبنا قراردادن تولید ناخالص داخلی به قیمت ارز انجام می شود که با توجه به نوسانات شدید نرخ ارز در ایران، صحیح نیست. آمارهای ترازنامه انرژی (وزارت نیرو) در مورد مقدار تولید ناخالص داخلی بر اساس نرخ ارز و همچنین برابری قدرت خرید که از قول آژانس بین المللی انرژی ذکر کرده است، با آمار بانک جهانی برای همین شاخصها بسیار فاصله دارد.
مصرف سرانه انرژی در ایران نزولی بوده است
ایران در حالی که رتبه ۱۸ ام جهان و رتبه ۲۰ ام اقتصاد جهان است، اما از لحاظ سرانه مصرف انرژی در رتبه ۳۶ ام جهان است و بر خلاف تبلیغ رایج انرژی کمتری مصرف میکند (منبع eia ). اگر نمودار مقایسه سرانه مصرف انرژی ایران با کشورهای همسایه و همچنین جایگاه مصرف برق سرانه ایران که در مقایسه با کشورهای جهان در رده های کم مصرفکنندهترین قرار دارد، بررسی شود این نتایج حاصل خواهد شد: هر کویتی ۲/۸، هر عمانی ۲/۳، هر قطری ۴/۸، هر عربستانی ۲/۱، هر اماراتی ۳/۴ برابر هر ایرانی انرژی مصرف میکنند. تازه این آمار از تقسیم حجم انرژی اولیه به جمعیت بدست آمده است؛ اگر مصرف نهایی در نظر گرفته شود وضعیت بشدت به نفع ایران تغییر خواهد کرد.
مقایسه ایران با کشورهای گزینشی خاص ناعادلانه و غیرعلمی است!
مصرف انرژی ایران با کشورهای گزینشی خاص در حالی بصورت ناعادلانه و غیرعلمی مقایسه میشود که این کشورها هیچ سنخیتی با ایران ندارند. امروزه این کشورها مانند چین، آمریکا، انگلستان، آلمان و... تنوع انرژی بالایی دارند و سهم زیادی از مصرف انرژی آنها از منبع انرژیهای غیرفسیلی تأمین می شود. ۵۶% انرژی چین از زغالسنگ و ۲۱% انرژی امریکا از انرژی ای غیرفسیلی تأمین می شود. امارات متحده عربی ۲/۵ برابر و ترکیه ۳۰/۵ برابر ایران انرژی تجدید پذیر مصرف میکنند. ترکیه ۸۷ برابر ایران زغالسنگ مصرف میکند. امارات با ۱۰ میلیون جمعیت به اندازه ایران ۸۴ میلیونی زغالسنگ مصرف می کند. هر نفر استرالیایی، نیوزلندی، کانادایی، آمریکایی، قزاقستانی، روسی و ترکمنستانی هم از هر نفر ایرانی انرژی بیشتری مصرف میکنند. ایرانی ها درمقایسه با آمارهای جهانی و در مقایسه با کشورهای هم کفو خود، نه سهمی از مصرف زغالسنگ، نه سهمی از انرژی هسته ای و نه سهمی از انرژی تجدیدپذیر و نه سهمی از انرژی هیدروالکتریکی دارند. مصرف سرانه انرژی اولیه اغلب کشورهای اروپایی از ایران بالاتر است. در ایران اتلاف انرژی درفرآیند تولید، تبدیل، انتقال و توزیع بالا است و اگرمصرف نهایی محاسبه شود وضعیت مصرف انرژی هر ایرانی به شدت کمتر از بسیاری از کشورهای مشابه/غیرمشابه و همسایه/غیرهمسایه و هم قاره/غیرهم قاره خواهدبود! از سوی دیگر طبق آمارها مصرف سرانه خانوارها مبتنی بر گزارشهای شرکت ملی گاز از سال ۸۶ که سهمیهبندی انرژی و جهانیسازی قیمتها رخ داد تا امروز، دائم نزولی بوده است.
مصرف بالای انرژی؛ آدرس غلط ناترازی انرژی در کشور
همت قلیزاده در گفتگو با قدس گفت: دو سیگنال دهنده غلط در کشور به نام شرکت شرکت بهینهسازی مصرف سوخت و ساتبا در وزارت نیرو وجود دارند که هیچ وقت علیه خود و از اتلاف توزیع انرژی حرف نمیزنند. قلیزاده تاکید میکند: این دو مجموعه از مصرف زیاد پتروشیمی ها، نیروگاه ها و پالایشگاهها حرف نمی زنند اما بر مصرف بالای مردم و لزوم بالاتر بردن قیمت حرف میزنند که خوشبختانه مجلس با جدیت به دنبال جدا کردن این دو بخش از دو وزارتخانه فعلی است. به گفته وی پالایشگاههای ایران جزو ناکارآمدترین و پرمصرف ترین پالایشگاههای جهان هستند و این در حالی است که از سال ۸۶ که سهمیهبندی آغاز شد تا ۸۹ که قانون هدفمندسازی یارانه ها اجرا شد نرخ رشد کل مصرف بخش خانگی سالی ۲ درصد بوده که این نرخ از میانگین جهانی پایین تر است اما نرخ در اتلاف انرزی سالی ۵ درصد رشد کرده است و از سال ۸۹ تاکنون قیمت حاملها ۷ بار افزایش داشته است! قلی زاده تاکید بیش از حد بر لزوم افزایش قیمت حاملهای انرژی را به مثابه ایجاد یک مساله مصنوعی می داند و میگوید: مدیران دولتی با این عبارات که ایرانیها فرهنگ مصرف ندارند و مصرف انرژی بالاست، مردم را در این شرایط سخت اقتصادی عصبی میکنند و از مساله اصلی که اصلاحات ساختاری و اتلاف شدید انرژی در حوزه عرضه غفلت میکنند.
نظر شما