این‌جوری هم دانش‌آموزان به عنوان زنگ تفریح وسط امتحانات آن را می‌خوانند و حالشان خوب می‌شود و هم اولیا متوجه می‌شوند فرزندشان این روزها علاوه بر توصیه، سفارش و تهدید و ارعاب برای فقط درس خواندن، به روحیه و حرف‌های حال خوب‌کن و شوخی هم نیاز دارد. توصیه به مربیان و معلمان را البته می‌گذاریم برای آخر مطلب.

قلب و دهان
پیش از اینکه درباره « تقلب»، تعریف و تاریخچه‌اش بنویسیم، این نکته را یادآوری می‌کنیم که پدیده تقلب از هر نوعش و در هر امتحانی، قطعاً و حداقل از حیث تأثیر بر سلامت روحی، روانی و جسمی تقلب‌کننده چیز خوبی نیست. یعنی فقط یک فقره استرسش که به استرس امتحان اضافه می‌شود می‌تواند کاری کند که قلب شما در حال تپیدن شدید از دهانتان بیرون بزند و همین طور تپش‌تپش‌کنان، جلو چشم ناظر جلسه از سالن بزند بیرون، شما را تنها بگذارد و تا یکی دوساعت بعد برای خودش توی کوچه و خیابان ورجه وروجه کند. حتی نوشتن از این پدیده هم استرس‌آور است. نمونه‌اش اینکه من حین نوشتن این مطلب استرس دارم که آیا سردبیر مطلبم را حذف می‌کند یا این مطلب دست بر قضا چاپ می‌شود و بعد سردبیر خودم را حذف می‌کند؟
تاریخچه تقلب به طور کلی و در هر کاری قطعاً نه به زمان پیدایش اولین امتحان که به زمان پیدایش انسان برمی‌گردد. حالا جزئیات ماجرا را اجازه بدهید به خاطر مصالح و منافع این صفحه درباره‌اش حرف نزنیم! اما اولین تقلب موفق در امتحان هم چون احتمالاً یواشکی و مخفیانه بوده ردپا و نشانه‌ای از آن در تاریخ باقی نمانده است و تلاش‌های من برای ریشه‌یابی ماجرا و تقلب از روی دست جناب گوگل به نتیجه چندانی نرسید. همین قدر می‌دانم به قول برخی از دیرینه‌شناسان و ردزن‌های تاریخ، یحتمل نخستین تقلبی که لو رفت مربوط به زمانی است که «حسنی» برای نخستین بار در روزی غیر از جمعه تصمیم گرفت به مکتب برود. دست بر قضا آن روز امتحان پایان دوره برگزار می‌شد و حسنی به دلیل تنبلی مجبور شد از روی دست نفر بغل‌دستی نگاه کند که ممتحن رسید، مچش را گرفت و بقیه‌اش را هم می‌دانید که شاعر درباره‌اش سروده: حسنی نگو بلا بگو... تنبل تنبلا بگو الی آخر!
 
به خاطراتتان مراجعه کنید
روش‌های تقلب در امتحان همان طور که گذشتگان و درگذشتگان ما خوب می‌دانستند و خودمان هم خوب بلدیم، اگرچه در طول قرن‌های متمادی تغییرات زیادی کرده ولی اصول و پایه‌اش تغییری نکرده است. نوشتن روی مچ تا بازو، پنهان کردن کاغذ تقلب در منافذ مختلف لباس و بدن، نوشتن روی دستمال کاغذی (حتماً باید استفاده شده و دماغی به نظر برسد)، پنهان کردن تقلب در جامدادی و... با وجود فناوری‌های جدیدی که در زمینه تقلب مورد استفاده قرار می‌گیرند هنوز جذابیت و کاربرد زیادی دارد. اجازه بدهید سرتان را درد نیاوریم و مثال نزنیم چون بیشتر شما از تجربیات گرانبار در این زمینه برخوردارید و می‌توانید به خاطراتتان مراجعه کنید!
اما برای اشاره به مضرات تقلب (با هدف گرفتن مجوز چاپ این مطلب) می‌توانیم به نمونه‌های واقعی که ممکن است در خاطرات شما پیدا نشود اشاره کنیم. مثلاً سال پیش دقیقاً همین روزها، خبرگزاری‌ها از یک روش تقلب پیشرفته و دردسرهایش رونمایی کردند. در یکی از حوزه‌های امتحانی شهر تهران وقتی همه مشغول نوشتن پاسخ سؤال‌های امتحانی بودند ناگهان صدای سوت مانندی توجه همه را به خود جلب می‌کند. مراقبان دنبال صدا را می‌گیرند و به گوش یکی از دانش‌آموزان می‌رسند! 
دانش‌آموز که از درد گوش می‌نالیده اعلام می‌کند شب گذشته پشه داخل گوشش رفته و این صدا مربوط به آن پشه است. مراقبان اما به او یادآوری می‌کنند که صدای پشه وزوزمانند است نه مثل سوت...خلاصه صدا بیشتر و بیشتر می‌شود و گوش دانش‌آموز شروع به خون‌ریزی می‌کند و در نهایت توی بیمارستان مشخص می‌شود داخل گوش دانش‌آموز بیمار، فرستنده دیجیتال تعبیه شده و صدای سوت مربوط به آن است. مسئول حوزه امتحانی هم روز بعد از بهبود نسبی حال دانش‌آموز از کاهش کامل نمره وی به صفر خبر 
می‌دهد.

سخن آخر
و اما به عنوان تکمله، روی سخنمان طبق قولی که اول مطلب دادیم با مربیان و معلمان و مراقبان امتحانی است. نخست اینکه هدف ما از مطرح کردن انواع روش‌های تقلب، خدای ناکرده ترویج این سنت غلط نیست، بلکه فقط خواستیم یادآوری کنیم این روزها با کشف شیوه‌های نوین تقلب و ضد تقلب، متوسل شدن به روش‌هایی قدیمی که گفتیم، کاری عبث و بیهوده است! روش‌های نوین هم که منجر به خون‌ریزی گوش و نمره صفر می‌شود، پس دانش‌آموزان بهتر است به فکر روش‌های دیگر(درس خواندن البته) باشند و معلمان و مراقبان هم هوایشان را داشته باشند. برای حسن‌ختام هم لطفاً بروید مطلب ستون سمت چپ صفحه را بخوانید تا بدانید تقلب با همه هیجان‌انگیز بودن و منافع کوتاه‌مدت، در درازمدت واقعاً کاری بیهوده است! 

خبرنگار: مجید تربت‌زاده