فرایند بومی‌سازی تجهیزات، بسیار پیچیده است و از طرفی مواردی همچون مدعیان زیاد ساخت داخل و دشواری ارزیابی محصولات آن‌ها و ریسک بالای توسعه فناوری، دامپینگ شرکت‌های خارجی و زمان‌بَر بودن فرایند مناقصات سبب می‌شود بیشتر مدیران دولتی و خصولتی عطای بومی‌سازی را به لقای آن ببخشند و ترجیح بدهند محصول مورد نیاز خود را از شرکت‌های خارجی و دلالان آن‌ها خریداری کنند و این نیز در شرایط تحریم هزینه‌های سنگینی را به کشور تحمیل می‌کند. از همین جهت، شکل‌گیری یک رگولاتور برای این امر بسیار مهم بود و بر همین اساس نیز در سال ۱۳۹۷ کارگروه تولید بارِاول با مشارکت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری تشکیل شد تا این مشکل را به کمک حوزه دانش‌بنیان رفع کند.
تا به امروز نیز محوریت اصلی و کلیدی بومی‌سازی و داخلی‌سازی تجهیزات صنعتی، ذیل سازوکار تولید باراول بوده است. سازوکار تولید باراول، برای نخستین‌بار در سال‌های اواسط دهه ۹۰ و شروع به کار اقتصاد دانش‌بنیان مطرح شد و ذیل شورای عالی امنیت ملی به کار خود ادامه داد و به صورت محدود برای برخی پروژه‌های خاص حوزه انرژی به کار گرفته شد. تجربه موفق تولید باراول در سال‌های اخیر، منجر به این شد که به جای پروژه‌های محدود و خاص به یک رویکرد کلان در اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان تبدیل شود و امروز شاهد این هستیم که سازوکار تولید باراول ذیل ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان به یک سازوکار کلیدی و موفق بومی‌سازی تجهیزات راهبردی تبدیل شده است و این سازوکار مهم و کلیدی محور اصلی پروژه‌های بومی‌سازی و داخلی‌سازی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان است که امروز نیز ۴۰ مورد از این تولیدات باراول کلیدی در حسینیه حضرت امام خمینی(ره) به نمایش گذاشته شده است.
سازوکار تولید باراول از چندین جهت اهمیت راهبردی دارد؛ نخستین و مهم‌ترین مزیت تولید بار اول، خنثی‌سازی تحریم‌ها علیه صنعت کشور است که با رویکرد زمین زدن صنایع بزرگ کشور به انجام رسیده است. سازوکار تولید باراول، با تکیه بر تجربیات موفق قبلی و شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در زمینه تجهیز مربوط، با تکیه بر یک سناریو منحصر به فرد برای بومی‌سازی تجهیز موردنظر، فرایند بومی‌سازی را شروع خواهد کرد و تا پایان تهیه نسخه صنعتی تجهیز مربوط پس از تهیه نسخه آزمایشی، این سناریو تداوم خواهد داشت.
سناریو مهم و موفق بومی‌سازی ذیل سازوکار تولید باراول در قانون جهش تولید دانش‌بنیان به صورت رسمی به تمامی صنایع عرضه شد و امروز شاهد هستیم پس از دو سال ۳۸۰ طرح برای تولید باراول به بررسی رسیده و از این میان حدود ۱۰۰ مورد به قرارداد تولید باراول میان صنعت و شرکت‌های دانش‌بنیان به امضا رسیده است.
مهم‌ترین و شاید کلیدی‌ترین نکته در رابطه با سازوکار تولید باراول به این صورت است که سازوکار تولید باراول تنها سناریو موفق بومی‌سازی اجرا شده در کشور است و توانسته بیش از ۷۵ هزار میلیارد تومان معادل ۱/۴ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی به همراه داشته باشد و همچنین شاهد بازارسازی تضمینی بیش از ۱۳۶ میلیون دلاری برای شرکت‌های دانش‌بنیان بوده‌ایم.
نظر شما