عزیزالله اسماعیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در گفت و گو با قدس آنلاین اظهار می دارد: از دو منظر می توان به تعطیلات نوروز پرداخت؛ نخست اینکه نوروز را فرصتی برای تفریح و استراحت بدانیم و دیگر اینکه آن را از حیث مناسبات اجتماعی و رابطه با خویشان، نزدیکان و دوستان مورد ملاحظه قرار دهیم.
دانشیار بازنشسته گروه آموزشی مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی می افزاید: طولانی بودن تعطیلات نوروز از سویی و جایگاه سنتی آن در فرهنگ فارسی از سویی دیگر که معمولا بر همنوایی با طبیعت و نو کردن دیدارها تأکید دارد، فرصت خوبی برای دیدارهایی است که در طول سال مجال آن را نیافته ایم.
اسماعیلی ادامه می دهد: علاوه بر این، نوروز مدتی است که به فرصتی مناسب برای تفریح و سفر تبدیل شده و برای عده ای تا حدود زیادی کارکرد دید و بازدید خود را از دست داده است، به طوری که گاهی حتی اگر بخواهید در تعطیلات عید به دیدار دوستان و آشنایانتان بروید به شما خواهند گفت در سفر هستند. با این حال سفر نیز ممکن است مشکلاتی را به دنبال داشته باشد؛ برای مثال در شهرهای سیاحتی و زیارتی که پذیرای جمعیت زیادی هستند به دلیل وجود ترافیک های سنگین، مسافران دچار استرس های شدید می شوند که معمولاً در شرایط عادی نیز افراد را آزار می دهد. همین فشارهای روحی ممکن است زمینه تنش، اختلاف و مشاجره بین اعضای خانواده را در طول سفر فراهم کند.
مقید بودن به دید و بازدید
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی ادامه می دهد: عده دیگری از خانواده ها به دلیل مشکلات اقتصادی توان سفر ندارند و بیرون رفتن از منزل ممکن است برای آن ها گران تمام شود و همین موضوع حال این گروه را خراب می کند. از طرفی وقتی سنت دید و بازدید از بین می رود مشکلاتی در روابط فامیلی و آشنایی به وجود می آید؛ به این معنا که از نظر اخلاقی، آدم ها مانند گذشته، دیگر خود را آن قدرها هم مقید به دیدار نزدیکان و بزرگترها نمی دانند.
بقول صادق سرمد؛ غرض از عید نه آن است که ارباب جلال/ جامه ناز بپوشند به الطاف مزید/ غرض از عید بود آن که توانگر پرسد/ خبر از حال فقیری که نشسته به نوید...
اسماعیلی ادامه می دهد: برخی از ما درباره این که بتوانیم خوشی هایمان را با دیگران تقسیم کنیم ضعف داریم و اینجاست که وقتی خانواده ها در خانه می مانند و جایی برای رفتن ندارند و یا نمی توانند بروند خود به خود دچار تنش می شوند.
وقتی سنت دید و بازدید از بین می رود مشکلاتی در روابط فامیلی و آشنایی به وجود می آید؛ به این معنا که از نظر اخلاقی، آدم ها مانند گذشته، دیگر خود را آن قدرها هم مقید به دیدار نزدیکان و بزرگترها نمی دانند.دانشیار بازنشسته گروه آموزشی مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی بیان می کند: مجاورت بین آدم ها می تواند منجر به بعضی مسائل هیجانی مثبت یا منفی شود. اگر تمایل داشته باشیم با دیگرانی زندگی کنیم که از نزدیکانمان هستند، خوشحال خواهیم بود، اما اگر قرار باشد به ناچار همدیگر را تحمل کنیم تنش ها افزایش می یابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی به ترویج ارزش سنت ها اشاره می کند و ادامه می دهد: بعضی از ظرفیت ها و ارزش های سنت ها و فرصت ها را باید در جامعه ترویج کرد و در واقع رسانه ها باید بدانند چه برنامه ای به مردم آموزش دهند و بگویند که حفظ ارتباط شما با دوستان و اقوام تان چه اهمیتی دارد، چه ابزارهایی برای آن باید فراهم کرد و چگونه می توانید این ارتباطات را ایجاد کنید و خلاصه آنکه باید بدانیم شبکه روابط اجتماعی و حمایت اجتماعی چقدر می تواند به سلامت روان مان کمک کند.
اسماعیلی می افزاید: وجود شبکه ها و ارتباطات، به تنهایی امنیت بخش است. احساس تنهایی در زندگی و نداشتن ارتباط با دیگران می تواند زمینه ساز حال بد، افسردگی و نابسامانی روانی شود. از طرفی اگر بخواهیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم باید بدانیم یک ارتباط مفید، موثر و لذتبخش به چه ابزاری نیاز دارد. بدانیم چگونه گفت و گو کنیم، احترام بگذاریم، انتقادپذیر باشیم، خود را با دیگران مقایسه نکنیم و از لحظه ها لذت ببریم اما متأسفانه موارد ذکر شده الزاماتی است که امروزه در بهداشت روانی و به خصوص در بهداشت اجتماعی کمتر به آن اهمیت داده می شود.
پرهیز از تکلف های اجتماعی
وی ادامه می دهد: آموختن این نکته برای خانواده ها بسیار آسان است که چگونه می توان اوقات خوبی را با یکدیگر سپری کرد آن هم بدون تکلف های اجتماعی، بدون چشم و هم چشمی ها یا مقایسه های اجتماعی و بدون سخت گرفتن زندگی می توان با یکدیگر خوش بود. بنابراین حتماً لازم نیست شخص سفر برود و در واقع هر خانواده می تواند حتی یک نیم روز با خانواده ای دیگر در یک سفر درون شهری یا پارک قرار بگذارد تا همدیگر را ببینند.
دانشیار سابق دانشگاه خوارزمی تصریح می کند: تمام مواردی که ذکر شد، فرصت هایی است که در اختیار خانواده هاست و نیاز به آموزش های اجتماعی از طریق رسانه ها، مطبوعات، شبکه های اجتماعی دارد تا افراد بدانند چگونه می توان از فرصت های پیش روی خود برای چگونه شاد بودن استفاده کنند. فراموش نکنیم این چگونگی، هزینه نمی خواهد بلکه صرفاً به یک مهارت رفتاری نیاز دارد.
نظر شما