کروز مالکیت سهام ایران خودرو را در حالی به دست گرفت که هنوز مخالفت‌ها برای خودروساز شدن این شرکت قطعه ساز ادامه دارد. علی‌رغم ابهامات و چالش هایی که وجود دارد، دولت ظاهراً تمایل به واگذاری ایران خودرو به کروز دارد. دولت معتقد است که واگذاری ایران خودرو به کروز می‌تواند به بهبود وضعیت این شرکت و صنعت خودروسازی کشور کمک کند. با این حال، اختلاف نظر بین دولت و شورای رقابت در این زمینه نشان می‌دهد که این موضوع هنوز به طور کامل حل نشده است.

هنوز مساله تملک ایران خودرو توسط غول قطعه سازی کشور حل نشده است که بزرگترین مونتاژکار کشور آمادگی خود را برای در اختیار گرفتن مدیریت شرکت سایپا اعلام کرده است. کرمان موتور در حال حاضر ۹ درصد از سهام سایپا را در اختیار دارد. این گروه صنعتی قصد دارد بلوک سهام وساپا و ورنا را از طریق مکانیسم حراج خریداری کند. این شرکت به دنبال گسترش فعالیت‌های خود در صنعت خودروسازی و کسب سهم بیشتری از بازار است و تصاحب سایپا می‌تواند کمک کند تا به این هدف استراتژیک دست یابد.

شواهد نشان می دهد که یکی از مهم‌ترین انگیزه‌ها برای قطعه‌سازان، کنترل بر زنجیره تامین است. با تبدیل شدن به خودروساز، قطعه‌سازان می‌توانند قطعات مورد نیاز خود را با قیمت مناسب‌تر و با اطمینان بیشتر تامین کنند. این امر به کاهش هزینه‌ها و افزایش حاشیه سود منجر می‌شود. در واقع، خودروساز شدن به معنای یکپارچه‌سازی عمودی است که ریسک‌های ناشی از وابستگی به تامین‌کنندگان خارجی یا سایر خودروسازان را کاهش می‌دهد.

از سوی دیگر بازار قطعات خودرو، بازاری نوسانی است و قطعه‌سازان همواره با چالش‌هایی نظیر تغییرات قیمت مواد اولیه، نوسانات نرخ ارز و تغییرات در سیاست‌های دولتی مواجه هستند. ورود به صنعت خودروسازی به قطعه‌سازان اجازه می‌دهد تا فعالیت‌های خود را متنوع کرده و ریسک‌های مرتبط با بازار قطعات را کاهش دهند. این امر به پایداری بیشتر کسب‌وکار آن‌ها در بلندمدت کمک می‌کند.

با توجه به اینکه صنعت خودروسازی در ایران از حمایت‌های دولتی و تسهیلات ویژه‌ای برخوردار است. قطعه‌سازان با تبدیل شدن به خودروساز، می‌توانند از این مزایا بهره‌مند شوند. این حمایت‌ها شامل اعطای وام‌های کم‌بهره، معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات در واردات مواد اولیه و تجهیزات است. علاوه بر این خودروساز شدن به قطعه‌سازان قدرت چانه‌زنی بیشتری در برابر سایر خودروسازان و تامین‌کنندگان می‌دهد. آن‌ها می‌توانند با استفاده از این قدرت، شرایط بهتری را در قراردادهای خود با تامین‌کنندگان قطعات و همچنین در فروش محصولات خود به دست آورند.

به هر روی جدال برای تصاحب سهام خودروسازان از سوی شرکت های صنعتی فعال در این حوزه نشان می‌دهد که رقابت در این صنعت در حال شدت گرفتن است و به نظر می رسد این تمایل ناشی از عواملی نظیر کنترل زنجیره تامین، تنوع فعالیت، بهره‌مندی از حمایت‌های دولتی، افزایش قدرت چانه‌زنی و رقابت فزاینده در بازار باشد. با این حال هنوز هم مشخص نیست که قطعه‌سازان و مونتاژکاران به دلیل نگرانی حذف از زنجیره تامین دنبال سهم بیشتر در این بازار هستند یا آن طور که خودشان مدعی هستند قرار است طعم واقعی رقابت و خودروسازی مستقل از دولت را به مردم بچشانند. باید منتظر ماند و دید که پشت پرده واگذاری ها چه داستانی روایت می شود.