روزنامه هممیهن در سرمقاله خود نوشت: در پایان دور دوم مذاکرات ایران و ایالات متحده در رم، وزیر امور خارجه اعلام کرد که مذاکرات «روبهجلو» بوده و تفاهم بهتری در خصوص برخی اصول و اهداف حاصل شده است. قرار است مذاکرات فنی و کارشناسی از چهارشنبه در عمان آغاز شود و شنبه آینده نیز ارزیابی کارشناسیها صورت گیرد. وی ضمن تأکید بر پیشرفت مذاکرات، گفت هیچ گمانهزنیای را تأیید نمیکند.
گفتوگوهای سیاسی معمولاً با توافق بر کلیات آغاز میشود و در صورت پیشرفت، وارد مرحله جزئیات و کارشناسی میشوند. ورود به گفتوگوهای کارشناسی به معنای دستیابی به توافق نهایی نیست، اما نشانه توافق بر چارچوب کلی است. از این منظر، میتوان نتیجه گرفت که چارچوب مورد نظر ایران، از جمله حفظ غنیسازی، در دستور کار قرار گرفته و مورد توافق اجمالی بوده است. با این حال، جزئیات زیادی وجود دارد که میتواند منجر به توافق نهایی یا شکست گفتوگوها شود. وقتی ۲ طرف به گفتوگوی کارشناسی میرسند، چند گام به جلو برداشتهاند و عقبنشینی از کلیات به معنای نقض اصول گفتوگوی سازنده است.
اخباری که از عدم موفقیت دور دوم مذاکرات منتشر شد، عمدتاً از منابع غیرمعتبر است و بیشتر نشاندهنده حضور نیروهای مخالف این روند است. در داخل کشور نیز برخی عناصر ضدمردمی خواهان شکست گفتوگوها هستند، مشابه آنچه در اسرائیل هم دیده میشود. با این حال، شواهد موجود نشاندهنده التزام نهادهای اصلی قدرت در ایران و آمریکا به حلوفصل اختلافات از طریق دیپلماسی است.
نکته مهمی که در هفته جاری محتمل است، آغاز مذاکرات مستقیم میان ۲ طرف است. ورود به مرحله کارشناسی گفتوگو را از حالت غیرمستقیم خارج میکند، زیرا اولاً، ادامه گفتوگو بهصورت غیرمستقیم مفید نیست. جزئیات کارشناسی از طریق واسطه بهخوبی منتقل نمیشوند، زمانبر هستند و فرآیند را خستهکننده میکنند. در گذشته نیز پس از مذاکرات غیرمستقیم، گفتوگوها مستقیم شدند.
ثانیاً، ادامه روند غیرمستقیم منطقی نیست. رسیدن به مرحله کارشناسی یعنی در کلیات به توافق رسیدهایم و این خود مانع بیاعتمادی برای مذاکره مستقیم را از بین میبرد. حتی ناظران و مذاکرهکنندگان هم نمیتوانند تداوم گفتوگوی غیرمستقیم را در این مرحله توجیه کنند. از اینرو انتظار میرود در نشست سوم، نهتنها در محتوای مذاکرات پیشرفتی حاصل شود، بلکه شاهد تحولی در شکل مذاکرات نیز باشیم. این تحول میتواند زمینه را برای عبور از گفتوگوهای غیرمستقیم به مذاکرات رودررو فراهم سازد و روند حل و فصل اختلافات را تسریع کند.
نظر شما