قدس؛ هفته پیش، تجمعات در هزار و ۲۰۰ نقطه از همه ایالتهای آمریکا برگزار شد. جنبشی تازه که با هدف مقابله با سیاستهای ترامپ، شکل نوینی از اعتراض اجتماعی و سیاسی را به نمایش گذاشته است. نام این جنبش که برگرفته از شعار «۵۰ ایالت، ۵۰ اعتراض، یک جنبش» است، نمادی از همبستگی سراسری میان شهروندانی است که از عملکرد دولت دوم ترامپ بهویژه در زمینههای حقوق اقلیتها، مهاجرت، شفافیت سیاسی و نقش پررنگ افراد غیرمنتخب در تصمیمسازی ملی ناراضیاند.
خاستگاه؛ از «ردیت» تا میدانهای شهر
نخستین جرقههای ۵۰۵۰۱ در زمستان ۲۰۲۵ از دل تالارهای گفتوگوی یک شبکه اینترنتی به نام ردیت «Reddit» زده شد؛ جایی که کاربران ناراضی از رویکارآمدن دوباره ترامپ به دنبال راهی برای سازماندهی اعتراضات هماهنگ در سراسر کشور بودند. بهسرعت، ایده «۵۰ ایالت، ۵۰ اعتراض» شکل گرفت و در شبکههای اجتماعی گسترش یافت. در تاریخ ۵ فوریه ۲۰۲۵، نخستین دور از تجمعات سراسری در شهرهای بزرگ و کوچک آمریکا برگزار شد. این حرکت، تنها یک روز اعتراضی نبود، بلکه آغاز یک کارزار مستمر شد برای مقابله با آنچه معترضان «لغزش دموکراسی آمریکا به سمت استبداد» مینامند.
شعارها و اهداف کلان
هرچند کسانی که در این تجمعات شرکت میکنند یکدست نیستند و از مخالفان سیاسی تا تراجنسیتیها را شامل میشوند، اما شعار اصلی این جنبش «۵۰ ایالت، ۵۰ اعتراض، یک جنبش» برای همه یکسان است. آنها در تجمعات،
شعارهایی چون نه به پادشاه، نه به ماسک، نه به ترامپ، Save Our Democracy» » دموکراسی ما را حفظ کنید و We The People, Not the Billionaires» » ما مردم عادی هستیم نه میلیاردرها را هم به دفعات ذکر میکنند.
۵۰۵۰۱ به دنبال چیست؟
اهداف کلان این جنبش را میتوان در چند محور خلاصه کرد؛ استیضاح و برکناری دونالد ترامپ از مقام ریاست جمهوری.مقابله با نفوذ ایلان ماسک در ساختار قدرت ایالات متحده که معترضان، آن را «نفوذ بدون مشروعیت انتخاباتی» توصیف میکنند. بازگرداندن برنامههای عدالت نژادی و اجتماعی که در دولت ترامپ لغو شدهاند، از جمله طرحهای (Diversity, Equity and Inclusion (DEI .دفاع از حقوق اقلیتهای نژادی، دینی و جنسی.احیای کمکهای نظامی به اوکراین در برابر تجاوز روسیه. لغو تعرفههای تنبیهی علیه کانادا و مکزیک که دولت ترامپ به بهانه منافع ملی وضع کرده است. حفاظت از نهادهای انتخابی و حقوق بنیادین قانون اساسی.
روشهای اعتراض؛ فراتر از خیابان
جنبش ۵۰۵۰۱ تنها به تظاهرات خیابانی اکتفا نمیکند. درواقع، یکی از ویژگیهای متمایز این جنبش، تنوع ابزارهای اعتراض است. تجمعات مسالمتآمیز و شبزندهداری در اماکن عمومی، یکی از کاربردیترین قالبهای این جنبش برای اعتراض است. برگزاری جلسات آموزشی مجازی برای آموزش حقوق مدنی و نحوه سازماندهی ایمن اعتراضات هم جزو برنامههای ثابت رهبران این جنبش است. برنامههای خدمات اجتماعی مانند پاکسازی محیطزیست، تهیه غذا برای بیخانمانها و کمپینهای حمایت روانی هم معمولاً توسط اعضای این جنبش انجام میشود. بایکوت اقتصادی شرکتهایی که از دولت ترامپ حمایت میکنند و ایجاد شبکههای پشتیبانی محلی برای همبستگی و تبادل منابع در جوامع تحت فشار جزو موارد پرتکرار در میان طرفداران این جنبش است.
این حرکت برخلاف ساختارهای حزبی سنتی، بهصورت غیرمتمرکز و با تکیه بر برنامههایی چون دیسکورد، ردیت، اینستاگرام و تلگرام فعالیت میکند.
نقطه اوج؛ «روز اقدام ملی»
در ۱۹ آوریل ۲۰۲۵ (شنبه هفته جاری) جنبش ۵۰۵۰۱ با سازماندهی بیش از ۷۰۰ رویداد همزمان در تمام ایالتهای آمریکا «روز اقدام ملی» را برگزار کرد. این روز شامل طیف متنوعی از اقدامات، از تظاهرات خیابانی گرفته تا پاکسازی محلهها، سخنرانیهای عمومی و جلسات آموزشی درباره قانون اساسی بود. برگزارکنندگان، این روز را پاسخی به سیاستهای ترامپ و نشانهای از ظرفیت سازماندهی مردمی در آمریکا میدانند.پیش از آن نیز در تاریخ ۵ آوریل، میلیونها نفر در سراسر آمریکا در راهپیمایی سراسری با شعار «دستها را دور نگهدار!» شرکت کرده بودند.
این راهپیمایی بهعنوان یکی از بزرگترین تظاهرات ضددولتی پس از بازگشت ترامپ به قدرت ثبت شد.
مخالفت با ایلان ماسک
یکی از نقاط تمرکز اصلی این جنبش، نقش مبهم و فزاینده ایلان ماسک در ساختار دولت ترامپ است. معترضان درباره دسترسی ماسک به اطلاعات حساس، ارتباطاتش با پنتاگون و تأثیرگذاریاش بر نهادهای کلیدی چون افسیسی و نیروی فضایی هشدار میدهند. در پلاکاردهای بسیاری از معترضان میتوان جملاتی همچون «ما به میلیاردرها رأی ندادیم» یا «دولت سایه ماسک را افشا کنید» را مشاهده کرد.
هرچند هنوز خیلی زود است که این مطلب را عنوان کنیم اما شواهد نشان میدهد ۵۰۵۰۱ در حال تبدیلشدن به یکی از پرنفوذترین جنبشهای مردمی ضدترامپ است که بدون وابستگی رسمی به حزب دموکرات یا گروههای لابی سنتی، توانسته شبکهای قدرتمند از شهروندان کنشگر را ایجاد کند.
آینده این جنبش بستگی به توان آن در حفظ انرژی مردمی، سازماندهی استراتژیک و گسترش دامنه اعتراضات در ماههای منتهی به انتخابات میاندورهای دارد.
نظر شما