به گزارش قدس خراسان، در حال حاضر تغییرات اقلیمی و کاهش منابع انرژی فسیلی منجر شده استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به یکی از اولویتهای اصلی کشورهای مختلف تبدیل شود؛ انرژیهای تجدیدپذیری که به دلیل قابلیت تجدید و تولید نکردن گازهای گلخانهای، به عنوان گزینههای پایدار و دوستدار محیط زیست نیز شناخته میشوند؛ اما به گمان کارشناسان تا زمانی که بهینهسازی فرایندهای تولید و مصرف انرژی و افزایش بهرهوری اتفاق نیفتد، این راه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به جای خوبی نخواهد رسید و به ترکستان است و در نهایت، ترکیب برنده میتواند استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر همراه با فناوریهای نوین و بهینهسازی مصرف باشد که بر این اساس ضرورت دارد در حوزه سیاستگذاری و اجرا اتفاقهای مثبتی در سطح کشور رقم بخورد.
کارایی انرژی؛ راهکار کلیدی کاهش مصرف انرژی
به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن مراکز تحقیق و توسعه خراسانرضوی، یکی از راهکارهای کلیدی پذیرفته شده مجامع علمی و بینالمللی در دنیا، روش کارایی انرژی یا انرژی فیشینسی است به این معنی که تلاش کنیم از دستگاهها، تجهیزات و وسایل با راندمان، کارایی و بازده بالاتر بهره ببریم. در نتیجه مصرف انرژی به طرز محسوس و قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
علی سپهر با بیان اینکه اگر از ابتدای دهه ۸۰ به کارایی انرژی پرداخته میشد، الان ناترازی نداشتیم، میگوید: اگر در یک دستگاه سرمایشی مثل کولر گازی رده کارایی انرژی یا راندمان دستگاه از رده مثلاً C یا D به A یا A+ ارتقا یابد، طبق گزارشهای معتبر و رسمی با هر ارتقای رده بالاتر در حوزه کارایی انرژی، حدود ۱۵ تا ۲۵درصد در مصرف انرژی صرفهجویی میشود. بنابراین اگر از دهههای گذشته سیاستگذاری صحیحی در حوزه تغییر دستگاههای انرژیبر یا مصرفکننده انرژی در کشور اتفاق میافتاد، الان با چالش ناترازی انرژی روبهرو نبودیم.
وی با بیان اینکه متأسفانه در حال حاضر در گفتوگوی دولتمردان نیز صحبت از بدمصرفکردن مردم است، اضافه میکند: اگرچه سبک زندگی ایرانیها با اروپاییها و آمریکاییها در چگونگی مصرف تفاوت دارد؛ اما رده کارایی و بازدهی دستگاهها و تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و حمل و نقل نیز پایین است که این تقصیر مردم نیست.
رئیس هیئت مدیره انجمن مراکز تحقیق و توسعه خراسانرضوی با اشاره به جایگزینی لامپهای پرمصرف با الایدی ادامه میدهد: الان نیز با روش کارایی انرژی میتوان در ساختمان خود سیستم سرمایشی، تهویه مطبوع با رده انرژی بالا داشت و مصرف انرژی بخش ساختمان را در کل کشور کاهش داد و به دنبال آن در صنعت، حمل و نقل، کشاورزی و سایر بخشها همین اتفاق بیفتد. از طرفی هم انتشار آلایندهها و کربن را کم کرد.
سپهر با بیان اینکه مؤثرترین روش، تأمین و افزایش راندمان در بخش عرضه یا تولید است، اظهار میکند: متأسفانه به جای اصلاح شیوه مصرف دستگاهها و مدرن شدن و افزایش راندمان، به سراغ روشهای دیگر همچون انرژی تجدیدپذیر میرویم که هرچند مؤثر است؛ اما در دنیا این روشها وقتی نتیجهبخش میشود که در مرحله نخست افزایش راندمان و کارایی انرژی در سیستمها، دستگاههای سرمایشی، تهویه مطبوع، روشنایی و گرمایشی انجام شود یا افزایش راندمان و استفاده از انرژی تجدیدپذیر به شکل همزمان صورت بگیرد. این اتفاق افزون بر افزایش راندمان در حوزه محیط زیست نیز انتشار آلایندهها و کربن را کاهش میدهد.
کاهش مصرف انرژی از طریق افزایش راندمان در حوزه سرمایش و تهویه مطبوع
به گفته وی در بحث انرژی دو مصرفکننده اصلی در انتهای زنجیره یا جریان انرژی وجود دارد؛ ساختمان و صنعت. ساختمان حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد سهم برق کشور را در حوزه مصرف به خود اختصاص داده که در این حوزه اصلیترین بخش مصرف، سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع است که در تابستان و زمستان با آن روبهرو هستیم. بنابراین هر اقدامی که در راستای استفاده از دستگاهها و تجهیزات مناسب و با راندمان بالا در حوزه سرمایش و تهویه مطبوع صورت بگیرد، میتواند ناترازی انرژی را در کشور حل کند. افزون بر این، ساختمانهای ما عایقکاری مناسبی ندارند و با توجه به اینکه پوسته خارجی ساختمان از عایق مناسبی بهره نبرده، در زمستان و تابستان تلفات حرارتی اتفاق میافتد.
رئیس هیئت مدیره انجمن مراکز تحقیق و توسعه خراسانرضوی با بیان اینکه استفاده از فناوریهای نوین و روشهای نوآورانه نیز اقدام بعدی است، اضافه میکند: یکی از موضوعات مطرح در دنیا که در ۱۰ سال آینده حدود ۷۰درصد سبد تهویه مطبوع و سرمایش را به خود اختصاص میدهد، تکنولوژی «هیتپمپ» یا پمپ گرمایی است که اگرچه موضوع جدیدی نیست؛ اما تکنولوژی کنونی این دستگاهها، افزایش راندمان بسیار بالایی دارد و تأمین انرژی این سیستمها از انرژی تجدیدپذیر است.
سپهر با اشاره به اینکه هیتپمپ در زمستان و تابستان کارایی دارد، ادامه میدهد: اگر ساختمانها در زمستان از هیتپمپ برای تأمین انرژی استفاده کنند، به طور ویژه گاز در بخش ساختمان صرفهجویی میشود و دیگر نیازی به استفاده از گاز نیست. خروجی این سیستم میتواند آب و هوای گرم باشد که در سیستم رادیاتور، گرمایش از کف یا فنکوئل ساختمان جریان پیدا میکند.
هیتپمپها؛ راهکاری برای خروج از وابستگی فسیلی
وی با اشاره به علت استقبال از این سیستم در دنیا بیان میکند: در حال حاضر کشور ما با وجود ذخایر گاز ممکن است در آینده تبدیل به واردکننده شود. گاز در دنیا به عنوان یکی از منابع انرژی یا حاملهای انرژی گران با دسترسی سخت شناخته میشود و کشورهای مختلف دنیا برای اینکه از وابستگی به گاز و سوختهای فسیلی خارج شوند، به سراغ هیتپمپها رفتند که منبع اصلی یا ورودی آن میتواند برق تجدیدپذیر و به طور ویژه منابع خورشیدی، بادی، ژئوترمال یا حتی منابع آبی نیروگاههای برقآبی باشد و امروزه در دنیا خروجی انرژی و راندمان سیستمهای سرمایش که با عنوان ضریب عملکرد مطرح است، عددهای بالای ۵، ۶، ۷ را شامل میشود؛ به این معنی که هفت برابر بیشتر انرژی تحویل میدهد؛ ولی راندمان دستگاههای سرمایش ما در داخل ایران متأسفانه دو تا سه ضریب عملکرد دارد و دستگاههای پر مصرف و از رده خارج به شمار میروند.
رئیس هیئت مدیره انجمن مراکز تحقیق و توسعه خراسانرضوی با اشاره به ماده ۴۶ برنامه هفتم توسعه کشور میگوید: این ماده در راستای رفع ناترازی انرژی و کاهش مصرف، دستگاههای متولی وزارت نیرو، وزارت صمت را مکلف کرده به توسعه انرژیهای پاک و فناوریهای نوین بپردازد و به طور ویژه بر استفاده از پمپهای گرمایی از نوع ژئوترمال یا زمینگرمایی در مناطق ساحلی جنوبی تأکید شده است. بنابراین در این پنج سالی که برنامه هفتم توسعه باید جنبه اجرایی داشته باشد، فرصت خوبی برای دولت و حوزه بخش خصوصی است که از طریق سرمایهگذاری در این زمینه برای رفع ناترازی انرژی در کشور کمک کنند و این دستگاهها را توسعه بدهند.
به گفته سپهر، پمپهای زمینگرمایی در بیشتر کشورهای پیشرفته شمال اروپا و همچنین در کشورهای آمریکای شمالی از جمله کانادا به عنوان یکی از منابع تجدیدپذیر برای تأمین انرژی در بخشهای ساختمان و صنعت در حال استفاده است. در کشور ما نیز به صورت آزمایشی موضوع ژئوترمال یا زمینگرمایی در استانهای آذربایجان و همچنین شهر مشهد در سطح کارهای تحقیقاتی و دانشگاهی به کار میرود؛ ولی جنبه پررنگی از لحاظ تجاری به خودش نگرفته در حالی که امروزه در دنیا به طور ویژه سبد سیستمهای سرمایشی و تهویه مطبوع را به خودش اختصاص میدهد.
نظر شما