در شرایطی که سیدعباس عراقچی شامگاه شنبه با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، توضیحات مبسوطی درباره این روند ارائه کرده، برخی نمایندگان همچون حمید رسایی ضمن ابراز نگرانی در این باره، تلاش دارند ماجرا را به تجربه «برجام» پیوند بزنند. این در حالی است که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دیروز در واکنش به پرسشها و طرح ابهامها درباره تعامل و نحوه اجرای ترتیبات امضا شده میان وزیر خارجه و مدیر کل آژانس، با صدور بیانیهای به صراحت اعلام کرد آنچه میان عراقچی و رافائل گروسی در قاهره امضا شده، محصول جمعبندی کمیته هستهای زیر نظر شعام بوده و با اجماع ملی صورت گرفته است. در این بیانیه آمده است: در مرحله پسین، روشهای اجرایی همکاری در خصوص گزارش ارسالی به آژانس باید میان طرفین توافق شده و هر گونه اقدامی هم باید به تأیید شورای عالی امنیت ملی برسد. ضمن آنکه در صورت اتخاذ اقدام خصمانه علیه ایران و تأسیسات هستهای، از جمله بازگرداندن قطعنامههای مختومه شده شورای امنیت، اجرای این ترتیبات متوقف میشود.
احساس مسئولیت نمایندگان مهم است اما...
با وجود بیان نگرانیها و تردیدها درباره ادامه گفتوگو با آژانس آن هم پس از حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان، اما بیانیه اخیر شعام مؤید آن است که روند جاری تصمیم فردی یا شخصی نیست بلکه خرد جمعی و مرجعیت شورای عالی امنیت ملی پشت آن قرار دارد. با وجود این، ادامه انتقادها علیه دستگاه دیپلماسی و دمیدن بر آتش اختلافات سیاسی و دودستگی اجتماعی در شرایطی که کشور در کانون تهدیدهای دشمن قرار دارد، چیزی جز بازی در زمین دشمن نخواهد بود.
در شرایط حساس سیاسی و هستهای کشور، انسجام اجتماعی و وحدت ملی بیش از همیشه اهمیت دارد و هر گونه چندصدایی میتواند به سود دشمنان و تضعیف اعتماد عمومی باشد. علیرضا معاف، معاون پژوهش و برنامهریزی شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، در گفتوگو با روزنامه قدس با تأکید بر این موضوع گفت: کاری که وزارت امور خارجه انجام داده، با تأیید دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بوده و امروز نیز بیانیه رسمی دبیرخانه منتشر شده است. پس از دفاع مقدس ۱۲روزه، انسجام اجتماعی، اتحاد مقدس و همصدایی مسئولان یک ضرورت راهبردی بوده و باید از مواضعی که نشاندهنده اختلاف یا چندصدایی در کشور است به شدت اجتناب شود.
این تحلیلگر سیاسی درباره پیگیری نمایندگان مجلس تصریح کرد: اینکه نمایندگان از جایگاه قانونی خود پیگیر متن تفاهم یا مسائل مرتبط باشند، امر مذمومی نیست و حتی ممدوح است؛ اما در عین حال، همه باید بیش از گذشته احتیاط کنند و مراقب باشند حرف یا موضعی بیان نشود که در فضای افکار عمومی ناامیدی ایجاد یا القا کند که مسئولان ارشد کشور نسبت به استیفای حقوق ملت بیتوجه هستند.
راوی قدرت و امید باشیم نه دلسردی
وی با اشاره به نقش دستگاههای تصمیمگیر و مسئولان ارشد کشور، افزود: وظیفه ما این است که راوی قدرت، امید و صدای مشترک باشیم. امروز، صدای مشترک و وحدت نظر، ضرورت قطعی کشور است. طبعاً آقای عراقچی و شورای عالی امنیت ملی با تأیید مقامات ارشد کشور از جمله رهبر معظم انقلاب و دولت، تصمیمها را اتخاذ میکنند و هیچ تصمیمی خارج از خطوط قرمز و حدود تعیین شده نخواهد بود.
علیرضا معاف تصریح کرد: تأکید میکنم انتخاب دقیق الفاظ و کلمات در پیگیری نمایندگان مجلس بسیار اهمیت دارد. حرفهای دوپهلو یا دلسردکننده که امید مردم را کاهش دهد، نباید مطرح شود. نمایندگان میتوانند حقوق مردم را پیگیری کنند، اما در همان پیگیری نیز دقت و انسجام شرط اساسی است. نباید اجازه دهیم اظهارنظرهای نادرست و متناقض در فضای داخلی القا کند که اختلاف و چندصدایی در تصمیمهای کلان کشور وجود دارد؛ امروز بیش از هر زمان دیگری، همصدایی و وحدت نظر مسئولان عامل اصلی اعتماد عمومی و قدرت ملی است.
تنگناهای تحمیلی
سیدجلال ساداتیان، کارشناس مسائل سیاسی نیز درباره انتقادها از تعامل اخیر ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت: برخی اقدامهای نمایندگان با نگاه جناحی و منفعت شخصی، کشور را وارد تنگناهای بیشتری کرده است. وی با اشاره به توییت اخیر حمید رسایی (در باب تشبیه مذاکره قاهره به برجام) افزود: آقایانی که بیشتر منافع جناحی خود را در نظر میگیرند، تصور میکنند این تعامل از سر علاقهمندیهای شخصی صورت گرفته، در حالی که شرایط کنونی کشور نتیجه بیتوجهیهای گذشته و فرصتسوزیهای تاریخی است. اکنون آقای عراقچی با وساطت مصر باید با رافائل گروسی مذاکره کند، نمایندهای که با وجود نقدها، عضو سازمانی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
وی با تحلیل پیامدهای بیتوجهی به تعامل هوشمندانه، اظهار کرد: عدم تعامل ما میتواند موجب بازگشت قطعنامهها و قرار گرفتن ایران ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل شود. حتی کشورهایی مانند روسیه و چین که نسبتاً از ایران حمایت میکنند، ممکن است تحت فشار بینالمللی مجبور به همراهی شوند و ایران را به سمت ماده ۴۲ هدایت کنند که بسیج جهانی علیه جمهوری اسلامی را مشروعیت میدهد و نتیجه آن به نفع رژیم صهیونیستی خواهد بود.
ضرورت ادامه تعامل هوشمندانه
این کارشناس مسائل سیاسی معتقد است: شرایط فعلی نتیجه سیاستهای نادرست گذشته است؛ از جمله دوره احمدینژاد که تحریمها و قطعنامههای سازمان ملل را «کاغذ پاره» میدانستند و تعامل با نهادهای بینالمللی ناظر به درستی انجام نشد. در نتیجه، اکنون زبان قلدران جهانی و اروپا و آمریکا بر ایران هموار شده و هر گونه حرکت ایران با دشواری مواجه است.
ساداتیان با اشاره به اهمیت تعامل عزتمندانه، افزود: اگر ایران هوشمندانه و عزتمندانه عمل میکرد، اجازه چنین فشارها و ترکتازیهای منطقهای داده نمیشد. هم اکنون کشور در تنگنا قرار گرفته و ظرف یک ماه آینده مکانیسم ماشه علیه ایران فعال خواهد شد. این مکانیسم، قطعنامههای ششگانه برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را به حالت قبل بازمیگرداند و ایران دوباره در ذیل مادههای ۳۹، ۴۰ و ۴۱ فصل هفتم منشور سازمان ملل قرار میگیرد.
وی در پایان اظهار کرد: این وضعیت میتواند ایران را وارد فشارهای تحریمی و نظامی گسترده کند، شرایطی که در آن بسیاری از قدرتهای جهانی مشروعیت پیدا میکنند تا علیه ایران اقدام کنند. بنابراین، تعامل هوشمندانه و مدیریت دقیق دیپلماسی هستهای امروز بیش از هر زمان دیگری برای حفظ امنیت ملی و منافع کشور ضرورت دارد.



نظر شما