مسجد گوهرشاد یکی از فاخرترین بناهای معماری اسلامی ایران، در دل مجموعه حرم مطهر رضوی و در جوار بارگاه امام رضا(ع) قرار دارد. این مسجد تاریخی که در دوران تیموری و به دستور گوهرشاد بیگم ساخته شد، با گنبد فیروزهای، ایوانهای بلند و تزئینات کاشیکاری منحصر به فرد، قرنهاست جلوهای از هنر و ایمان را در خود جای داده است. در سالهای اخیر، سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی با اجرای طرحهای مرمتی گسترده از جمله مرمت گنبد، ایوانهای مقصوره و دارالسیاده گامهای مؤثری در حفظ این میراث گرانسنگ برداشته است. اکنون این سازمان پروژهای جدید برای مرمت و بازسازی گلدستههای طرفین ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد آغاز کرده است.
آغاز عملیات مرمت از ابتدای مهر ماه
به گزارش روابط عمومی سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی، عملیات مرمت گلدستههای مسجد گوهرشاد از ابتدای مهر ماه با داربستبندی کامل این بخشها آغاز شده و هدف آن، حفظ اصالت تاریخی و هنری این عناصر معماری فاخر است. مهندس میلاد خانوار، مدیر پروژه مرمت گلدستههای مسجد گوهرشاد در تشریح جزئیات این طرح گفت: «کاشیهای گنبد فوقانی گلدستهها و تنوره بالای بخش مؤذنه در گذر زمان و بر اثر فرسایش عوامل جوی و برخی ضعفهای اجرایی دچار آسیب و فرسودگی شده بودند؛ به همین منظور در این مرحله از کاشیهای آسیبدیده قالبهای گچی تهیه میشود تا کاشیهای جدید دقیقاً مطابق طرح، جنس و ترکیب رنگی کاشیهای قدیمی بازسازی شوند».
وی افزود: «در بخش مؤذنه گلدسته نیز اصلاحاتی شامل پالیش و آبکاری گوی فوقانی گلدستهها، نصب نردههای فلزی جدید، شیببندی کف و بام، بهبود مسیر دسترسی به بخش مؤذنه و اصلاح روشنایی این بخش انجام خواهد شد».
مرمت مقرنسها و کتیبههای خطی
به گفته خانوار، در زیر مؤذنه گلدستهها مقرنسهای کاشیکاری شده قرار دارند که برخی قسمتهای آن نیازمند مرمت و تعمیرات جزئی بوده و این اقدام هم اکنون در دست انجام است. مدیر پروژه مرمت گلدستههای مسجد گوهرشاد ادامه داد: «در گلدسته شرقی، بخش زیرین مقرنس شامل یک کتیبه خطی است که آسیبدیدگی و طبلهشدگی کاشیهای آن در سالهای اخیر شدت یافته بود؛ از این رو این بخش نیز در برنامه نوسازی قرار گرفته و با حفظ اصالت خط، طرح و رنگ، بازسازی خواهد شد».
وی با اشاره به نتایج آسیبشناسی انجام شده در ساقه هر دو گلدسته تصریح کرد: «در مجموع به مساحت حدود ۳۵۰ مترمربع، ترنجهای کاشیکاری شده که تعدادی از آنها مزین به اسمای الهی هستند مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس این بررسیها حدود ۶۰ درصد از کاشیها نیازمند تعویض کامل و ۴۰ درصد نیز نیازمند مرمت سطحی و تزریق ملات هستند».
خانوار با اشاره به زمانبندی اجرای پروژه گفت: «عملیات مرمت از ابتدای مهر ماه آغاز شده و پیشبینی میشود در مدت حدود چهار ماه به اتمام برسد. در تمامی مراحل تلاش میشود اصالت تاریخی، هویت هنری و هماهنگی رنگ و نقش کاشیها با ساختار اصلی مسجد به صورت کامل حفظ شود».
با اجرای این پروژه، گلدستههای مسجد گوهرشاد که قرنهاست نماد شکوه معماری اسلامی و جلوهای از هنر ایرانی هستند، بار دیگر با زیبایی و اصالت خود در منظر زائران و علاقهمندان به میراث فرهنگی خواهند درخشید. سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی با تداوم این اقدامها، گامی مؤثر در حفظ هویت تاریخی و مذهبی این بنای فاخر برداشته است.
نظر شما