حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر سید کاظم سید باقری، استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و سردبیر دوفصلنامه «آیین حکمرانی»، در ادامه سلسله‌نشست‌های «همایش کتاب عیون اخبار الرضا (ع) از نگاه فرهیختگان» که در مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد، به تبیین مفهوم «اخلاق سیاسی» در منظومه فکری امام رضا (ع) پرداخت و گفت: اخلاق سیاسی را باید مجموعه‌ای از بایدها و نبایدهای اخلاقی در رفتار و گفتار سیاسیِ حاکمان و شهروندان برای ساماندهی روابط متقابل آنان دانست.

وی در تبیین حکمرانی اخلاقی بر اساس سیره رضوی، تأکید کرد و افزود: این الگو در برابر رویکرد آمرانه و یک‌سویه، بر تعامل محبت‌آمیز میان امام و مأموم (رهبر و جامعه) اصرار دارد و زمینه را برای اظهارنظر، گفتگو و مشارکت شهروندان به‌منظور رشد فضایل اخلاقی فراهم می‌آورد.

عدالت، رکن اساسی و پیوند امامت با حکمرانی

استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی «عدالت» را رکن اساسی حکمرانی اخلاقی معرفی کرد و گفت: عدالت، آرامش، ثبات سیاسی و پیشرفت را به ارمغان می‌آورد.

از دیگر محورهای مورد اشاره سخنران، «کرامت و عزت شهروندان» به‌عنوان شاخص بنیادین حکمرانی اخلاقی رضوی بود.

«تقوای سیاسی» نیز از دیگر مؤلفه‌های مهم حکمرانی اخلاقی بود که مورد این استاد دانشگاه تأکید قرار گرفت. وی افزود: تقوای سیاسی به معنای پرهیز از بی‌مبالاتی در حکمرانی و رعایت حدود الهی در تصمیم‌گیری‌هاست، زیرا بی‌تقوایی منجر به ضایع شدن امور مسلمانان می‌شود.

دکتر سید باقری همچنین به اصل «شایسته‌سالاری»، اشاره کرد و گفت: حاکم و کارگزار باید هم «تخصص» و هم «تعهد» داشته باشند. وی ویژگی‌های امام عادل را حکمت، رأفت، صداقت، امانت‌داری و انصاف برشمرد.

گفت وگو با مخالف؛ راهی به‌سوی کاهش تنش و افزایش سرمایه اجتماعی

این استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سیره امام رضا (ع) را سرشار از مناظرات تعاملی و حکیمانه با مخالفان دانست و تأکید کرد: گشودن راه گفتگو، از تنش‌های اجتماعی می‌کاهد و سرمایه اجتماعی را افزایش می‌دهد.

وی در جمع‌بندی سخنان خود، نسبت سه‌گانه «امامت، عدالت، رأفت» را نتیجه‌بخش «حکمرانی اخلاقی» دانست.