اختراعی که توسط دو دانشجوی مهندسی مکانیک این دانشگاه در سال ۱۹۲۵ به ثبت رسید و مسیر تولید انبوه یخچالهای خانگی را دگرگون کرد.
بالتزار فون پلاتن و کارل مونترز، دو دانشجوی جوان رشته مهندسی مکانیک، در شرایطی که دانشگاه با کمبود فضای آزمایشگاهی مواجه بود، مجبور شدند پروژه پایاننامه کارشناسی ارشد خود را در یک اتاق اجارهای کوچک و حتی در ساعات شب پیگیری کنند. در نهایت آنها موفق شدند یخچالی طراحی کنند که برخلاف مدلهای رایج آن زمان، فاقد کمپرسور و هرگونه قطعات متحرک بود و تنها با استفاده از حرارت ( چه از گاز و چه از برق ) فرآیند خنکسازی را انجام میداد.
این فناوری که به یخچال جذبی (absorption refrigerator) معروف شد، به دلیل سادگی، ایمنی بالا و عدم نیاز به برق مداوم، به سرعت مورد توجه صنعت قرار گرفت. شرکت سوئدی الکترولوکس حق اختراع را خریداری کرد و از دهه ۱۹۳۰ تولید انبوه آن را آغاز نمود. بر اساس اسناد دانشگاه KTH، تا اوایل دهه ۱۹۶۰ بیش از ۱۰ میلیون دستگاه از این یخچال در سراسر جهان به فروش رسید و خرید یخچال برای بسیاری از خانوادههای متوسط به امری عادی تبدیل شد.

جالب آنکه مخترعان جوان برای هر واحد تولیدی تنها ۵۰ اوره سوئدی (معادل نیم کرون) دریافت کردند. مبلغی که در مقایسه با تاثیر عظیم اختراعشان بر زندگی میلیونها خانوار، بسیار ناچیز بود. این یخچالها به ویژه در مناطق روستایی، کمپهای نظامی و کشورهای در حال توسعه که دسترسی به برق پایدار محدود بود، کاربرد گستردهای یافتند و استفاده از یخچال و نگهداری مواد غذایی در چنین مناطقی را آسانتر کرد.
مراسم گرامیداشت در دانشگاه KTH با حضور اساتید، دانشجویان و نمایندگان صنعت برگزار شد. مسئولان دانشگاه این رویداد را فرصتی برای یادآوری نقش کلیدی دانشجویان در نوآوریهای کاربردی دانستند و بر لزوم حمایت بیشتر از پروژههای تحقیقاتی دانشجویی تاکید کردند.
اگرچه تاریخچه یخچالهای مکانیکی به اوایل قرن نوزدهم و آزمایشهای دانشمندانی چون ویلیام کالن بازمیگردد و اولین یخچالهای الکتریکی خانگی در سال ۱۹۱۳ در آمریکا معرفی شدند، اما اختراع فون پلاتن و مونترز به عنوان یکی از مهمترین گامها در جهت سادهسازی، ایمنسازی و فراگیر شدن این فناوری در خانههای معمولی شناخته میشود.
دانشگاه KTH اعلام کرد که اسناد، طرحهای اولیه و نمونههای تاریخی این یخچال در آرشیو مرکزی دانشگاه نگهداری میشود و بخشی از آن در موزه فناوری سوئد به نمایش درآمده است



نظر شما