واشنگتن پست بیش از ۳۶ تصویر ماهوارهای ارائه شده توسط Planet Labs و Vantor را که بین اوایل سال ۲۰۲۱، زمانی که ایالات متحده هنوز این تأسیسات را کنترل میکرد، و پاییز امسال، چهار سال پس از حکومت طالبان گرفته شده است، بررسی کرده در حالی که این تصاویر تلاشهایی را در چندین پایگاه برای نجات قطعات یدکی تانکها، خودروهای زرهی و هواپیماها نشان میدهند، هواپیماهای طعمه را نیز نشان میدهند. تعداد واقعی هواپیماها و سیستمهای تسلیحاتی با ارزش بالا محدود به نظر میرسد.
تصاویر فضایی اکنون از یک پایگاه به ظاهر خالی حکایت دارد، از آنجا که طالبان چندان مایل به حضور بازدیدکنندگان در این پایگاهها نیست مشخص است که آنها در صدد پنهان کردن چیزی هستند. تصاویر ماهوارهای نشان میدهند که در طول چهار سال گذشته، تنها فعالیتهای نظامی جزئی در آنجا وجود داشته است. زمانی باند فرودگاه بگرام مملو از هواپیماهای جنگی آمریکایی و افغان بود. اکنون به جای آنها، تصاویری از هواپیماها وجود دارد که مستقیماً روی زمین نقاشی شدهاند و ظاهراً از بالا به عنوان طعمه در نظر گرفته شدهاند.
به گفته ویلیام گودهیند، تحلیلگر جغرافیایی طالبان پس از خروج نیروهای آمریکایی، هواپیماهای واقعی زیادی در اختیار ندارند و نقاشیها نقش ماکتها را ایفا میکنند.
در ابتدا، رژیم طالبان امیدوار بود از بگرام هم برای اهداف نظامی و هم غیرنظامی استفاده کند و برنامههایی برای ایجاد مناطق ویژه اقتصادی در آنجا داشت. اما سخنگوی وزارت صنعت و تجارت تحت کنترل طالبان در بیانیهای به واشنگتن پست، برای اولین بار علناً اذعان کرد که این برنامهها لغو شدهاند.
«عبدالسلام جواد»، سخنگوی آخوندزاده، گفت: «پس از ارزیابیهای فنی، به این نتیجه رسیدیم که تبدیل تأسیسات نظامی به مراکز اقتصادی نیازمند یک سری تخریبها و بازسازیهای اساسی است - فرآیندی که هم پرهزینه و هم برای بخش نظامی ما مضر خواهد بود.» این بازتابی از مبارزه گستردهتر طالبان در تلاش برای خودکفایی اقتصاد وابسته به کمکهای خارجی افغانستان است.
تحلیل تصاویر ماهوارهای توسط ویلیام گودهیند
جستجوی طالبان برای یافتن سلاحهای رها شده
بازرس ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان در سال ۲۰۲۳ گزارش داد که نیروهای آمریکایی بیش از ۷ میلیارد دلار تجهیزات نظامی را در ارتش ملی افغانستان به جا گذاشتهاند. این شامل بیش از ۲۵۰ هزار تفنگ - که برای مسلح کردن کل سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده کافی است - و نزدیک به ۱۸۰۰۰ عینک دید در شب - که برای تجهیز لشکر ۸۲ هوابرد ارتش کافی است - میشود.
تحقیقات واشنگتن پست در سال جاری نشان داد که بسیاری از این تفنگها و عینکها از آن زمان در پاکستان، کشور همسایه، ظاهر شدهاند، جایی که به طور فزایندهای توسط شورشیانی که با رهبر رژیم طالبان افغانستان بیعت کردهاند، حمل میشوند.
در پایگاههای متروکه، طالبان افغانستان همچنین هواپیماها، هلیکوپترها و خودروهای زرهی را پیدا کردند که توسط ارتش ملی افغانستان استفاده شده بودند. گودهیند گفت، تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که "تلاش هماهنگی از سوی طالبان برای متمرکز کردن، ارزیابی و نجات ناوگان تازه کشف شده خود" در سالهای پس از آن وجود داشته است.
در قندهار، محل یک پایگاه هوایی بزرگ که در ماه مه ۲۰۲۱ توسط ایالات متحده تخلیه و توسط طالبان تصرف شد، تصاویر صدها وسیله نقلیه را نشان میدهد که در چندین محوطه گروهبندی شدهاند. گودهیند گفت، هامویهایی که احتمالاً به ارتش افغانستان تحت حمایت ایالات متحده تحویل داده شده بودند، «منهدم شده و شاسیهای آنها در زمین باز انباشته شده است».
در فرودگاه کابل، تصاویر نشان میدهد که رژیم طالبان از سال ۲۰۲۱ هواپیماهای انبار شده یا اوراق شده را به محوطه فرودگاه منتقل میکند - چیزی که گودهیند گفت احتمالاً بخشی از تلاش مشابهی برای «تجمیع تمام تجهیزات به غنیمت گرفته شده و قطعات مورد نیاز برای تعمیرات را از بین میبرد.» به گفته گودهیند و شان اوکانر، تحلیلگر ارشد تصاویر ماهوارهای در جینز، یک شرکت اطلاعات دفاعی، در میان هواپیماهای نظامی که در ماه اوت در فرودگاه کابل دیده میشدند، چندین هواپیمای تهاجمی سبک سوپر توکانو A-۲۹ و هلیکوپترهای دو موتوره بلک هاوک UH-۶۰ وجود داشت. تحلیلگران گفتند که به نظر میرسد چندین هواپیمای ترابری، از جمله هواپیماهای C-۱۳۰ Hercules و Cessna ۲۰۸، و چندین بالگرد Mi-۱۷ Hip نیز وجود داشته است.
مقامات و تحلیلگران در پاکستان نگران فعال شدن مجدد داراییهای هوایی توسط رژیم طالبان هستند. یک مقام ارشد پاکستانی گفت، در حالی که دولت طالبان فاقد خلبانان و تکنسینهای ماهر است، با تهیه قطعات یدکی از بازار سیاه، راههای جدیدی برای تعمیر برخی از هواپیماها پیدا میکند.
در زمان دولت بایدن، مقامات دفاعی ایالات متحده مسئولیت تجهیزات رها شده را رد کردند. پنتاگون سال گذشته اعلام کرد که پس از «ملاحظات دقیق کاربر نهایی از جمله خطرات دستگیری دشمن»، سلاح و تجهیزات را در اختیار ارتش افغانستان قرار داده است. مقامات گفتند که قصدی برای بازگرداندن این سلاحها ندارند. ترامپ خلاف این را باور دارد. او در ماه فوریه گفت: «فکر میکنم باید بسیاری از این تجهیزات را پس بگیریم.»
شکاف طولانی کابل-قندهار
در حالی که کابل همچنان پایتخت افغانستان است، هیبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان و دیگر رهبران ایدئولوژیک طالبان در شهر جنوبی قندهار مستقر هستند. اما از آنجایی که طالبان دفاتر مهم دولتی را به جنوب منتقل کردهاند، به نظر نمیرسد برخی از ارزشمندترین داراییهای نظامی آنها به آنجا منتقل شده باشد.
گودهیند گفت، در تصاویر ماهوارهای اخیر، «قندهار تقریباً خالی از هواپیما به نظر میرسید.» کاهش ناگهانی فعالیت در قندهار حتی در شب نیز از فضا قابل مشاهده است. گودهیند گفت، محوطههایی که قبلاً شبانهروز روشن بودند، اکنون در تاریکی فرو رفتهاند. در مقابل، کابل همچنان «کانونی از فعالیتهای هوانوردی» باقی مانده است.
طالبان در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ در بخش شرقی فرودگاه کابل، ۱۰ برج مراقبت ساختند و امنیت اطراف منطقهای را که در جریان خروج ایالات متحده در اوت ۲۰۲۱ توسط یک بمبگذار انتحاری داعش هدف قرار گرفت، به طور قابل توجهی افزایش دادند.
نظر شما