کتاب «درسنامه علم النفس فلسفی» اثر علیرضا اسعدی در ۱۶۰ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ دوم رسید. نفس‌شناسی از مهمترین مسائل فلسفی و دغدغه فیلسوفان بزرگی همچون ابن سینا و ملاصدرا بوده است و به دلیل تاثیر جدی و پردامنه آن در ساعت‌های مختلف حیات بشری و نقش مبنایی‌اش در بسیاری از علوم، همواره در کانون توجه دانشمندان بوده و در رشته‌های متعددی تدریس می‌شود.

این کتاب، گزارش و تبیین مختصر از مهمترین مباحث فلسفی در مورد نفس است که در قالب ۱۴ درس و بر اساس فلسفه صدرایی تنظیم شده است؛ هرچند نیم نگاهی به دیدگاه مشاء و به ویژه ابن سینا نیز افکنده است.

در درس اول به «اهمیت انسان‌شناسی» پرداخته شده و نقش انسان‌شناسی در اصول سه گانه اعتقادی تبیین و نقش انسان شناسی در تعلیم تربیت مطرح شده است.

پس از بیان تعریف انسان در لغت و فلسفه در درس دوم، به «تعریف و اثبات نفس» در سومین درس پرداخته شده که در این راستا تعاریف ارسطو ابن سینا و متأخران در خصوص نفس ذکر شده و مبحثی به اثبات وجود نفس اختصاص یافته است.

«جوهریت نفس» عنوان چهارمین درس از این درسنامه است که که به عرض بودن و جوهریت نفس پرداخته شده و سه برهان درباره جوهریت نفس مطرح و به یکی از شبهات جوهریت نفس نقد و بررسی شده و تقریری برای شبهه آورده شده است.

در درس پنجم و ششم به ترتیب چهار برهان در راستای «تجرد نفس حیوانی» و هشت برهان در خصوص «تجرد نفس انسانی» تشریح شده است.

نویسنده در هفتمین درس «شواهد نقلی تجرد نفس (قرآنی و روایی)» را آورده و قوای نفس نباتی و حیوانی در درس جداگانه‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفته که پس از تعریف قوه، به شمارش قوای نفسانی پرداخته است.

در نهمین درس که «قوای نفس انسانی» را در بر می‌گیرد، مباحثی درباره عقل نظری و عملی تبیین و در ادامه به مراتب عقل نظری و عملی پرداخته شده است.

پس از بیان «تعدد قوا و اتحاد وجودی آنها با نفس» در دهمین درس، به «رابطه نفس و بدن» در درس یازدهم اشاره شده و انواع تعلق و همچنین شواهد قرآنی نحوه ارتباط نفس با بدن تشریح شده است.

«حدوث و قدم نفس» عنوان درس بعد است که به بررسی و نقد ادله قدم نفس و همچنین ادله حدوث نفس اشاره شده است.

در درس سیزدهم که به «حرکت و تکامل نفس» اختصاص یافته و پس از اشاره به حرکت نفس و همچنین براهین ثبات مجرد، دیدگاه‌های مشاء و ملاصدرا درباره چگونگی حرکت نفس تبیین و دلایل حرکت جوهری نفس نیز مطرح شده است.

در چهاردهمین و آخرین درس از این درسنامه به «جاودانگی و ابدیت نفس» پرداخته شده و پس از بیان فساد ناپذیری نفس، به بررسی و نقد نظریه تناسخ پرداخته شده و در این راستا سرانجام تناسب و همچنین براهین استحاله تناسخ مطرح و در پایان مبحثی با عنوان تناسخ و معاد جسمانی آورده شده است.

علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.ir مراجعه کنند.