ابتکار نوشت:

 

گردهمايي شيعيان جهان امسال در کربلا شکل جديدي به خود گرفت. هرچند کربلا همانند سال هاي پيش ميزبان ميليون ها نفر از سراسر جهان بود ولي حضور گسترده مردم و مسئولين سطوح مختلف کشورمان در اين مراسم آييني، اهميت سياسي آن را عيان کرد. براي درک اهميت سياسي اين گردهمايي توجه به چند فاکتور ضروري است. مسئولين و مردم ايران درحالي عازم کربلا شدند که شمال و بخش هاي مهم عراق در تصرف تروريست هاي داعش است.

 

تروريست هايي که در دنيا به شقاوت، بي رحمي و همچنين تهديدات جدي امنيتي شهرت پيدا کرده اند و البته که هر روزه تهديدات گسترده اي را براي بخش هاي جنوبي اين کشور تدارک مي‌بينند. اما بر خلاف اين تهديدات، مراسم اربعين در کربلا با امنيت کامل برگزار شد. نکته اين جاست که تأمين امنيت ميليون ها نفر در اين کشور ناامن، خود نشان از تمرکز براي افزايش ثبات در بخش جنوبي عراق است. بخشي که با توجه به وجود مضجع شريف امام حسين(ع) براي جهان تشيع از اهميت و تقدس خاصي برخوردار است.

 

با توجه به اخبار و گزارشي هايي که حاکي از حضور مشاوران نظامي ايران در عراق است و همچنين نقشي که برخي از مسئولين در اجراي مراسم اربعين به عهده داشتند؛ اين تمرکز براي افزايش ضريب امنيت، به نام ايراني ها رقم خورد.اما از سوي ديگر وقتي حضور مسئولين کشورمان در عراق را در کنار حضور نظاميان و رفت و آمد سياسيون غربي به اين کشور مي‌گذاريم؛ اربعين امسال اهميت دو چنداني مي‌يابد.

 

با پيدايش پديده تروريستي داعش در عراق برخي از کشورهاي قدرتمند از جمله آمريکا به بهانه تأمين امنيت شهروندان خود دوباره به اين کشور بازگشتند. اين در حالي است که شهروندان ايراني همواره به خاطر مسائل فرهنگي و مذهبي به مناطق جنوبي و غربي عراق رفت و آمد داشته اند. از اين رو ضروري بود که ايران براي مقابله با آنچه که شهروندانش را تهديد مي‌کرد دست به کار شود. ولي در عين حال بر خلاف آگاهي به نقش برجسته ايران، رقباي منطقه اي از جمله عربستان سعي کردند که مانع نقش آفريني ايران در ائتلاف جهاني مبارزه با داعش شوند. از طرف ديگر گسترش نفوذ ايران براي همين رقبا غير قابل تحمل است. ولي بهر حال مسئولين ايران هر چند لباس رسمي بر تن نداشتند و دستار بر سر ميان خيل عظيم عزاداران بودند اما توانستند پيام سياسي خود را به رياض و ديگر کشورهاي منطقه مخابره کنند.نکته ديگر اوضاع منطقه است که با طولاني شدن جنگ داخلي سوريه و موضع گيري هاي خاص ترکيه وارد مرحله نويني شده و ضروري است که ايران براي حفظ منافع منطقه اي ابتکار عمل را در دست بگيرد.

 

قبل از آنکه عربستان با دلارهاي نفتي خود طرحي براي منطقه به ويژه عراق، سوريه و لبنان در نظر بگيرد؛ بهتر است ايران تدبيري براي توازن بينديشد. از اين رو بايد گفت که جداي از مشکلات عمومي در اجراي مراسم اربعين امسال به خاطر ازدياد جمعيت، هماهنگي ميان تهران و بغداد براي تسهيل تردد زائران تدبيري سياسي بود که حضور معنوي ايران را در عراق به رخ جهانيان کشيد. ديپلماسي به سبک ايراني مهمترين برداشتي بود که حضور گسترده مردم و مسئولين در مراسم امسال اربعين کربلا پديد آمد.اما اين کميت حضور براي ثبات، نيازمند سازوکار گسترده تري است که بايد در چشم انداز بلند مدت برنامه ريزي شود. برنامه اي که به دور از يک جانبه نگري و بر پايه واقعيت هاي منطقه باشد. چرا که مسلم است ديگر بازيگران موثر منطقه از جمله عربستان و ترکيه نسبت به اين سبک ديپلماسي بي تفاوت نخواهند بود و بي شک برنامه هايي براي جلوگيري از گسترش نفوذ ايران دارند و احتمالا در مناسبات منطقه اي و جهاني، از جمله مذاکرات هسته اي، سنگ اندازي خواهند کرد.بنابراين لازم است که تهران با طرح ريزي مناسبات خاص با بغداد به اين حرکت ديپلماسي امتداد داده و از اين رهگذر به منويات سياسي، فرهنگي و اجتماعي مورد نظر دو کشور شيعه، جامعه عمل بپوشاند.