قدس آنلاین - دکترین سیاسی جدید مسکو با چرخش کامل کرملین به شرق عالم نشان داد که روسیه برخلاف ادوار گذشته دیگر تمام تخم مرغ هایش را در سبد اتحادیه اروپا و غرب نمیگذارد. دراین دکترین ، تاکید شده که مسکو به حمایت از راه حل های سیاسی برای پایان دادن به مناقشه ها در غرب آسیا به دور از دخالت های خارجی ادامه می دهد و از تبدیل شدن این منطقه به حوزه عاری از تسلیحات هسته ای حمایت می کند.
از نگاه این دکترین، جایگزینی برای سازمان ملل متحد به عنوان مرکز ساماندهی روابط بین المللی وجود ندارد. یکی دیگر از محورهای اصلی دکترین جدید سیاست خارجی روسیه مقابله قاطعانه با هر نوع تهدید غرب بویژه آمریکا است. در این سند تاکید شده که خط مشی آمریکا و متحدانش برای بازدارندگی در برابر روسیه و اعمال فشار بر آن به ثبات منطقه ای و بین المللی ضربه می زند.
کم رنگ شدن نقش اسرائیل
پوتین در سخنان خود در پارلمان روسیه اعلام کرد که قالب دکترین سیاست خارجی جدید روسیه شاید در یک نگاه کلی همان دکترین سیاست خارجی سال ۲۰۱۳ باشد که حوادث اوکراین و تغییر روابط روسیه و غرب متاثر از این بحران باعث تغییراتی در آن سند شد، به طوری که در مقطع کنونی می‌توان به صورت آشکار بحران جدی در روابط روسیه و غرب را مشاهده کرد. البته تنها بخش مربوط به روابط غرب در سند جدید سیاست خارجی روسیه دستخوش تغییرات نشده است، بلکه نگاه به اوضاع جاری درغرب آسیا، در مقایسه با سند سال ۲۰۱۳ نیز به نحو بطور محسوسی تغییر کرده است، هر چند تداوم تلاش‌های روسیه برای حل و فصل پایدار مناقشات عربی-اسرائیلی در همه جوانب مورد تاکید قرار گرفته است. در سند کنونی از "گسترش تروریسم بین‌المللی" و "تحمیل ایدئولوژی های بیگانه" سخن به میان آمده، که با "واکنش منفی" مواجه شد و به تشدید تروریسم انجامید تا در سند جدید پیشنهاد رئیس‌جمهور روسیه برای تشکیل ائتلاف بین‌المللی ضد تروریستی تکرار شود. دکترین سیاست خارجی روسیه در بخش اولویت‌های محلی عنوان کرده که روسیه در عین توجه به گسترش روابط با کشورهای همسود به توسعه اتحاد اقتصادی اورآسیا و سازمان پیمان امنیت جمعی خواهد پرداخت، البته در این بخش علاقه‌مندی روسیه به توسعه روابط با اوکراین در بند جداگانه ای از این سند بیان شده است، کشوری که رویدادهای سه سال اخیر در آن و رویکرد روسیه در قبال آن، تغییرات معنا داری را در روابط روسیه با جهان غرب موجب گشت.
مقابله رسمی با ناتو
اعلام دکترین جدید سیاست خارجی روسیه و امضای آن از سوی پوتین نشان دهنده رویکرد جدید مسکو به محیط خارجی و الزامات نوین در روابط بین المللی است. در واقع ظرف چند سال اخیر تحولات بزرگی چه در اروپای شرقی و چه درغرب آسیا رخ داده که باعث رویارویی روسیه با غرب بویژه در صحنه اروپای شرقی به صورت تقابل روسیه و غرب با توجه به بحران اوکراین شده است. اکنون مسکو در حوزه بالتیک و دریای سیاه با صف آرایی گسترده ناتو مواجه شده که مستقیما با هدایت و کمکهای آمریکا صورت می گیرد. لذا در دکترین جدید سیاست خارجی روسیه نیز این مساله یکی از موارد اصلی مورد توجه است. از نگاه مسکو، ادامه این وضعیت به ضرر ثبات بین المللی و استراتژیک بین روسیه و غرب است. برخورد شدید روسیه در این سند در برابر آمریکا، اما به نظر می رسد که مسکو کماکان تلاش می کند تا روابط خود با اتحادیه اروپا را حتی الامکان حفظ کرده و بازسازی نماید.
کشورهای آسیای شرقی بخش لاینفک سیاست خارجی روسیه
در عین حال ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در سخنانی در پارلمان روسیه در باره مفاد دکترین سیاست خارجی جدید این کشور، از فعال شدن سیاست نگاه به شرق روسیه خبر داده است، مساله ای که بنا به گفته پوتین به دلیل سهمش در تامین منافع بلندمدت این کشور موقتی نخواهد بود و استمرار خواهد داشت. به طور قطع کشورهای آسیای شرقی بخش لاینفک سیاست خارجی روسیه و توسعه تاریخی این کشور را تشکیل می‌دهند؛ هرچند که روسیه تاکنون راهبرد یکپارچه‌ای در این جهت نداشته است، اما درحال حاضر روس‌ها که معتقدند کشورشان قدرت بزرگ اورآسیا و اقیانوس آرام است، ماموریت اصلی این کشور را احراز جایگاه خود جهانی دانسته و سیاست خارجی را ابزار تحقق این مأموریت برمی‌شمارند، مساله بحران سوریه نیز از نقاط کانونی در دکترین سیاست خارجی جدید روسیه است. روسیه باوجود ارائه کمکهای نظامی و اقتصادی به نظام سوریه از هنگام بروز ناآرامی ها در این کشور در سال ۲۰۱۱، با شدت گرفتن درگیری ها بین دولت سوریه و گروههای مسلح تروریستی، در اقدامی غیر منتظره در سپتامبر ۲۰۱۵ با دعوت دولت سوریه و به منظور حمایت از آن در این کشور حضور نظامی پیدا کرد و به حملات هوایی وموشکی علیه گروههای تروریستی پرداخت. این اقدام که غربی ها اصلا پیش بینی آن را نکرده بودند، کفه موازنه را به نفع دولت سوریه و متحدان آن تغییر داد.
نظر شما