قدس آنلاین - گفتگو در مورد مصوبات اخیر اتحادیه عرب با مردی که سال ها سفیر ایران در لبنان و اردن بوده است از این جهت جذاب و خواندنی است که بهتر از هرکسی می تواند پشت پرده ظاهر اتحادآمیز جهان عرب را تفسیرکند و به تصویر بکشد. دکتر احمد دستمالچی به عنوان سفیر سایق ایران در لبنان و مدتی نیز در اردن، معتقد است نقش همگرایی مورد نظر عربستان مدت هاست که در جهان عرب و حتی در شورای همکاری خلیج فارس نیز ازمیان رفته است.
** همان طور که می دانید هفته گذشته، بیست و هشتمین نشست سران اتحادیه عرب در اردن برگزار شد به نظر شما تاثیرات این نشست بر مناسبات کنونی منطقه را چگونه خواهد بود؟
آن چیزی که در خصوص این نشست بیش از همه حائز اهمیت است طرح موضاعاتی است که در دستور کار این جلسه قرار گرفت. طرح عناوینی همچون ایران هراسی و اعلام مواضع خصمانه بر علیه محور مقاوت در منطقه، مصوباتی را در بیانیه ی پایانی اتحادیه عرب به همراه داشت. این مصوبات بار دیگر نشان داد سران عرب بر خلاف خواسته های اصولی ملتهای جهان اسلام مبنی بر مبارزه با رژیم صهیونیستی همچنان بر تقویت مواضع و توطئه های استکبار جهانی در منطقه اصرار دارند. با این رویه به نظر میرسد به جای اطلاق اتحادیه ی عرب بر این گونه نشست ها می بایست عنوان «جامعه ی استسلام» را بر این اتحادیه برگزید زیرا سران فاسد عربی در تعاملات خود هیچگاه شرف و عزت جهان عرب را نمایندگی نکرده اند. لذا از این منظر میتوانیم این طور بگوییم که در واقع سران عرب پس از مدتها دور هم جمع شدند و بار دیگر بر سازش و استسلام با رژیم صهیونیستی مُهر تاییدی دوباره زدند. البته باید توجه داشت تصویب چنین مصوباتی عملا راه به جایی نخواهند برد و تجربه چندین ساله نشان میدهد این گونه نشست ها ثمره ایی ندارد و در مناسبات منطقه ایی بُرد چندانی نخواهد داشت. ضمن اینکه با وجود این تفاسیر در درون این اجلاس شاهد یک اتفاق همه جانبه و یکپارچه نیز نبودیم. مصوبات مربوط به ایران حتی در درون جامعه ی عربی هم با اقبال مواجه نشد و کشورهایی همچون عراق، لبنان، الجزایر و در بعضی موارد تا حدی تونس این مصوبات را تایید نکردند.
** در رسانه های مختلف به نقل از «محمدالمومنی» سخنگوی دولت اردن و همچنین وزیر امورخارجه ی اردن «ایمن الصفدی» حضور نمایندگانی از سوریه در این نشست به کلی نادیده گرفته شده بود. با توجه به اینکه در بیانیه ی پایانی اجلاس، موادی در خصوص بحران سوریه آمده است به نظر شما اعتبار این گونه جلسات در نهایت میتواند منجر به حل بحران سوریه گردد؟
در مورد عدم حضور نمایندگان رسمی دولت سوریه اتحادیه از مدتها قبل تصمیم گرفته بود که دولت سوریه در اتحادیه ی عرب کرسی نداشته باشد. مستحضر هستید که در اتحادیه عرب سازوکار لازم الاجرا شدن مصوبات به صورت اجماعی است، حال آنکه علاوه بر حضورنداشتن نماینده قانونی دولت سوریه شاهد حضور رییس جمهور مستعفی یمن نیز بودیم که به لحاظ قانونی فاقد وجاهت قانونی است. متاسفانه قسمت اصلی تلاشهای این اتحادیه به جای آنکه حول محور رژیم صهیونیستی و آزاد سازی قدس شریف صورت بگیرد، ایران هراسی را در دستور کار خود قرار داد و به نوعی در صدد سرپوش گذاشتن بر شکستهای خود در عراق و سوریه و لبنان بودند. طبیعی است دستاوردهایی که در عرصه میدانی در عراق و سوریه به دست آمده و همچنین مقاوت قریب به دوساله ایی که مردم یمن در مقابل شرارت های عربستان سعودی انجام داده اند خط بطلانی بر این گونه نشست ها خواهد کشید. سران عرب خواستند با صرف هزینه های بسیار سنگین دولت بشار اسد در سوریه را سرکوب کنند و به جای آن یک دولت دست نشانده را بر سر کار بیاورد و در عراق خواهان تجزیه ی عراق بودند ولی در همه این موارد با شکست مواجه شدند. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که برگزاری این نشست ها بیشتر کارکردی شبیه یک مانور سیاسی دارد و هیچ گاه در معادلات حاکم بر منطقه اثر گذار نخواهد بود.
** اظهارات خصمانه برخی از مقامات سعودی که در نهایت در بعضی از مواد بیانیه ی پایانی نیز منعکس شد را چگونه ارزیابی میکنید؟
بعد از اینکه جمهوری اسلامی توانست در جامعه جهانی از حق دستیابی خود به انرژی صلح آمیز هسته ایی دفاع کند و در خلال گفت و گوهای خود به یک موفقیت استراتژیک در تحقق خواسته های مشروع خود دست پیدا کرد. عربستان سعودی از این توفیقات بین المللی بسیار هراسناک شد. ایران به خودی خود دارای یک پتانسیل ذاتی و وزنه تاثیر گذار در منطقه بود اما با به ثمر نشستن این مذاکرات توان اثر گذاری ایران در سطح بین المللی نیز مضاعف شد. عربستان از این قدرت گیری به شدت به هراس افتاد و طرح ایران هراسی را در منطقه رقم زد. آنها با بهانه حمله به سفارت خود در تهران روابط سیاسی با ایران قطع نمودند در حالی که همه این اقدامات برای کاستن از زهر تلخ قدرت روزافزون ایران شکل گرفت. ایران با صبر و هوشمندی پیروزی های استراتژیک خود در منطقه را ادامه داده است و علیرغم خواسته ۱۱۰ کشور جهان بر حمایت خود از دولت سوریه ادامه داد. آنچه مسلم است آنکه پروژ ایران هراسی به ضد خود سعودی ها تبدیل شده و امروزه حلقه ی محاصره عربستان در افکار عمومی دنیا روز به روز در حال تنگ تر شدن است. آنها خوف این را دارند که در اثر فشار موجب آزاد شدن ظرفیت های نهفته ی ایران شوندکه این البته تبعات سنگینی را بر عربستان تحمیل خواهد کرد. در مجموع به نظر می رسد با تدبیر و هوشمندی و کنش سیاسی صحیح در منطقه، ایران توانسته توطئه های تکفیری –صهیونیستی را خنثی کند و مویّد این مدعا نیز واقعت های میدانی منطقه است که نشان از شکست سیاست های استکباری عربستان در منطقه دارد.
نظر شما