حجت الاسلام دریاباری گفت: روزه یا همان صوم در یک تقسیم کلی، به سه نوع روزه عوام، روزه خواص و روزه اخص الخواص تقسیم می شود.

انواع روزه و مراتب سلوک در ماه رمضان/ چه کسانی می توانند روزه «اخص الخواص» را درک کنند؟

حجت الاسلام سید علی دریاباری کارشناس امور دینی در گفت و گو با خبرنگار قدس آنلاین به تبیین برنامه های نهفته در ماه مبارک رمضان برای رشد و سیرو سلوک آدمی پرداخت و گفت: مهمترین  برنامه  سلوک در ماه رمضان  درس صوم  است؛ صوم  در زبان فارسی به معنای روزه گرفتن است و به زبان عربی و شرعی  به معنای کف نفس  است.

حجت الاسلام دریاباری توضیح داد: کف نفس  یعنی  خودداری و بازداشتن نفس از منهیات شرعی و عقلی؛ روزه یا همان صوم در یک تقسیم کلی، سه قسم است: اول، روزه عوام؛  عوام در این جا به معنای عموم بندگان است، روزه عوام  روزه فقهی است و به تعبیری روزه حداقلی است؛ یعنی همان که فقهای عظام در کتاب شریف صوم، احکام و حدود آن را تشریح کرده اند.

کارشناس مسائل دینی ادامه داد: به صورت اجمال یعنی آن که  بندگان خدا از اول فجر تا اول اذان مغرب  وقت شرعی مغرب از ۹چیز دست می کشند که در اصطلاح فقهی به آن ۹ چیز مبطلات روزه می گویند؛ این برنامه حداقلی و کلاس ابتدایی در  دروس برنامه  سلوک است.

وی دومین قسم از روزه را روزه خواص عنوان و تصریح کرد: می توان  از این قسم به روزه اخلاقی هم تعبیر کرد؛ این دومین برنامه سلوک در ماه رمضان است که در این برنامه سالک علاوه بر گذراندن درس و کلاس اول یعنی روزه فقهی، اعضا و حواس ظاهری خود را نیز حفظ می کند. مثلا چشم و گوش و دهانش را مدیریت می کند  تا  از آنان بیهوده خرج نکند.

حجت الاسلام دریاباری گفت: در واقع در این مرتبه از روزه  یا روزه خواص، چشم و گوش و دهان سالک هم  روزه دار است. راز این امر آن است که اگر چشم و گوش و دهان  مدیریت و کنترل شود  چشم و گوش و دهان برزخی  باز می شود و رازها به روی سالک گشوده می شود؛ به قول مولوی این دهان بستی دهانی باز شد...که خورنده لقمه های راز شد  ....یعنی با بستن دهان از کلام بیهوده که غذای سمی برای روح انسان است، روح لقمه های راز معنوی و طعام آسمانی نوش جان می کند  .... گر تو این انبان زنان خالی کنی ....پر زگوهرهای اجلالی کنی...طفل جان از شیر شیطان باز کن.....بعد از آنش با ملک انباز کن ....چند خوردی چرب و شیرین از طعام ..امتحان کن ‌چند روزی در صیام....

کارشناس امور دینی توضیح داد: روزه خواص یا روزه اخلاقی  فراتر از روزه عوام و روزه فقهی  است؛ اما هنور سیر سالک به پایان نرسیده است، بلکه سالک و سائر و سافر  در نیمه راه است. بعد از این مرتبه، سالک وارد مرتبه روزه اخص الخواص می شود. در این مرتبه از برنامه، سالک فراتر از حواس، از افکار و امیال و اهواء دست می کشد؛ به بیانی عرفانی، همه وجودش صائم است، همه  وجودش  در روزه است، همه افکار او و نیات او تحت مدیریت عقل و حاکمیت عقل قرار دارد.

وی اضافه کرد: در این مرتبه قوت اصلی او و طعام روح و جان او، نور خداست و به همین دلیل از قوت بالایی برخوردار است. امیر الصائمین عالم در نهج البلاغه شریف می فرمایند: قسم به خدا در خیبر را با قدرت بدنی و نیرویی ناشی از غذا و طعام  مادی نکندم،   بلکه با قوه و قدرت ملکوتی و تایید و تقویت روح القدس کندم. به قول مولوی، قوت اصلی بشر نور خداست ....قوت حیوانی مر او را ناسزاست ....لیک از علت در این افتاد دل ......کاو خورد او روز و شب از آب و گل ....قوت اصلی را فراموش کرده است.... روی در قوت مرض آورده است.

حجت الاسلام دریاباری ادامه داد: می فرماید انسان متاسفانه غذای اصلی خود را فراموش کرده و رو به غذایی آورده که شایسته روح و روانش نیست؛ غذایی که شایسته روح و جان آدمی نیست، افکار پلید و سخنان سخیف و نیات  کثیف است که ما دائما انرژی مان را  صرف آن ها و برای آن ها تلف می کنیم ؛ ماه رمضان و برنامه های این ماه  برای  بریدن و دست کشیدن از این غذاهاست. مولوی در تفسیر آیه «ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیا عند ربهم یرزقون» در بیان  غذای خاص شهیدان وعارفان چنین می فرماید: ..آن غذای خاصگان دولت است.....خوردن آن بی گلو و آلت است....در شهیدان  یرزقون  فرمود حق......آن غذا را  نی دهان بد  نی طبق......

کارشناس امور دینی در پایان سخنان خود و در نتیجه گیری از بحث تصریح کرد: پس روزه خاص اخص الخواص  خالی شدن از هر فکر و میل و اندیشه و نیات باطل و پر شدن از نور و عشق و عنایت  حق است.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.