به گزارش قدس آنلاین به نقل از تسنیم، در شرایطی که به نظر میرسد ماموریت «ژان ایو لودریان» نماینده ویژه رئیس جمهوری فرانسه برای حل پرونده ریاستجمهوری لبنان تقریبا شکست خورده و پاریس دیگر ابتکاری برای ترغیب لبنانیها به گفتگو و توافق برای انتخاب رئیس جمهور ندارد، قطریها وارد میدان شده و علنا قصد دارند این پرونده را در اختیار بگیرند.
منابع آگاه از فضای سیاسی لبنان در این زمینه در گفتگو با روزنامه الجمهوریه اعلام کردند، قبل از آغاز ماه آینده که هیئت فرانسه به ریاست ژان ایو لودریان و هیئت دوحه به ریاست «محمد عبدالرحمن الخلیفی» وزیر کشور قطر به بیروت خواهند آمد، هیچ تحول جدی در پرونده ریاستجمهوری لبنان رخ نخواهد داد. هیئت قطری و فرانسوی که اوایل ماه آینده وارد بیروت میشوند حامل نتایج نشست اخیر کمیته پنججانبه (آمریکا، عربستان، مصر، قطر و فرانسه) در نیویورک درباره مسئله انتخاب رئیس جمهور لبنان هستند؛ نشستی که بدون صدور بیانیه به پایان رسید.
اختلاف اعضای کمیته پنججانبه درباره پرونده ریاستجمهوری لبنان
این منابع افزودند، به نظر میرسد که اعضای کمیته پنججانبه بعد از ناکامی در ماموریت خود تصمیم دارند بار دیگر انتخاب رئیس جمهور لبنان را روی دوش خود لبنانیها بگذارند؛ آن هم در شرایطی که احزاب و نیروهای سیاسی لبنان هنوز درباره ابتکار «نبیه بری» رئیس پارلمان این کشور مبنی بر برگزاری گفتگوی ملی به مدت هفت روز و سپس رفتن به جلسات پارلمانی برای انتخاب رئیس جمهور به نتیجه نرسیدهاند. برخی احزاب همچون حزب نیروهای لبنانی (القوات اللبنانیه) به ریاست سمیر جعجع و متحدان این حزب نیز همچنان ابتکار نبیه بری را رد کرده و تاکید دارند که اگر قرار است گفتگویی انجام شود باید بعد از انتخاب رئیس جمهور باشد.
بر اساس این گزارش، واقعیت آن است که هنوز بسیاری از طرفهای داخلی و خارجی مربوطه در پرونده ریاستجمهوری لبنان نمیخواهند موضع نهایی خود را علنی کنند و به ویژه احزاب داخلی این کشور همچنان روی تحولات منطقهای از جمله توافقی که چند ماه قبل میان ایران و عربستان برای احیای روابط امضا شد و تاثیر این توافق بر عرصه لبنان حساب باز میکنند. از همین رو تعیین تاریخ مشخص برای انتخاب رئیس جمهور لبنان دشوار است و حتی شاید این اتفاق تا پایان سال ۲۰۲۳ نیز رخ ندهد؛ مگر اینکه همه با ابتکار نبیه بری موافقت کنند.
منابع مذکور تاکید کردند که سرنوشت ابتکار نبیه بری پیش از آمدن فرستادههای قطر و فرانسه به بیروت در اوایل ماه آینده مشخص میشود. از سوی دیگر اطلاعات حاکی از تضاد بین اقدامات دوحه و پاریس در پرونده ریاستجمهوری لبنان است و ورود مجدد قطر به خط مقدم این پرونده نشان میدهد که اعضای کمیته پنججانبه مواضع هماهنگی ندارند و اگر آنها اتفاق نظر داشتند، لودریان که نماینده ویژه و اصلی این کمیته بود به تنهایی به بیروت برمیگشت و دلیلی برای همراهی هیئت قطری با وی نبود.
این منابع افزودند، نبیه بری هنوز منتظر است تا احزاب و نیروهای سیاسی لبنان درباره موضع نهایی خود در خصوص ابتکار وی تصمیم بگیرند و هفته آینده به این منظور بسیار تعیینکننده خواهد بود. او همچنین امیدوار است نتیجه مذاکرات حزبالله و جریان آزاد ملی تاثیر مثبتی بر روند انتخاب رئیس جمهور داشته باشد.
در این میان روزنامه الاخبار در گزارشی از تغییر جدی در مواضع عربستان و آمریکا در پرونده ریاستجمهوری لبنان و مخالفت آنها با پیشنهاد فرانسه خبر داد. بر این اساس پاریس پیشنهاد داده بود که سلیمان فرنجیه رئیس جمهور شود و در مقابل نخستوزیر لبنان توسط مخالفان حزبالله انتخاب گردد.
منابع آگاه لبنانی در این زمینه اعلام کردند، طرفهایی که موافق انتخاب سلیمان فرنجیه نیستند، بر این باورند که قطر به دنبال یک گفتگوی ویژه با حزبالله بوده و تاکید کرده که بدون گرفتن رضایت و موافقت حزبالله نمیتوان پرونده ریاست جمهوری را پیش برد.
عقبنشینی قطر از حمایت ژوزف عون
درواقع شواهد نشان میدهد که دوحه نمیخواهد در پرونده لبنان به سرنوشت پاریس دچار شده و به بنبست برسد. بر همین اساس قطریها که طی چند ماه گذشته به حمایت از «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان برای رسیدن به پست ریاستجمهوری این کشور اصرار داشتند، از این موضع خود عقب نشینی کرده و طی تماسهایی که با طرفهای لبنانی برقرار کردند از گزینههای جدید صحبت کردند.
منابع سیاسی و پارلمانی لبنان گزارش دادند که یک هیئت قطری به ریاست «ابوفهد جاسم آل ثانی» مسئول امنیتی قطر هفته گذشته وارد بیروت شده و سفر خود را با دیدار با حاج «حسین الخلیل» معاون سیاسی دبیر کل حزبالله و سپس «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی آغاز کرد. این مسئول قطری در دیدار با الخلیل و باسیل تاکید کرد که اگر نام ژوزف عون به عنوان نامزد ریاستجمهوری لبنان برای برخی طرفها در این کشور تحریککننده و تنشآمیز باشد، ما تاکیدی بر این گزینه نداریم و با هر گزینه دیگری که مورد توافق اکثر فراکسیونهای پارلمانی باشد موافقیم.
بر اساس این گزارش، قطر مایل به حمایت از «الیاس البیسری» مدیر کل اداره امنیت عمومی لبنان است که اخیرا نام او در فهرست نامزدهای ریاستجمهوری لبنان قرار گرفته است. این درحالی است که باسیل در پاسخ به نماینده قطر گفت که حزب وی همچنان متمایل به گفتگو برای توافق بر سر یک گزینه مشترک است. حسین الخلیل نیز تاکید کرد که حزبالله به حمایت از سلیمان فرنجیه پایبند میباشد. این نماینده قطری قرار است اواخر هفته جاری نیز با شمار دیگری از شخصیتهای سیاسی لبنان دیدار کند.
آیا ابتکار قطر در لبنان موفق میشود؟
اما درباره اینکه این اقدامات قطر برای حل چالش ریاست جمهوری لبنان مفید خواهد بود یا نه بسیاری از محافل و تحلیلگرانی که با فضای سیاسی لبنان آشنایی دارند معتقدند که نباید زیاد خوشبین باشیم. درواقع قطر به استفاده از توان مالی و سیاسی خود جهت متقاعد کردن احزاب لبنانی برای رسیدن به توافقی مشابه توافق دوحه در سال ۲۰۰۸ تکیه کرده، اما دستور کاری که فرستاده قطری بر اساس آن حرکت میکند مبتنی بر رسیدن به یک گزینه طبق توافق داخلی و به دور از اقدامات خارجی است. درحالی که تجربه ثابت کرده خودِ لبنانیها قادر به رسیدن به هیچ توافقی نیستند و نیاز به یک محرک خارجی دارند.
از طرف دیگر به نظر نمیرسد که ابتکار دوحه و پاریس برای پرونده ریاستجمهوری لبنان تفاوت چندانی با یکدیگر داشته باشند و درواقع قطر یک نقش تاکتیکی در این زمینه ایفا میکند و در صورتی که فضای خارجی مساعد نباشد، نتیجه عملکرد فرستاده قطر و فرانسه فرقی با هم نخواهد داشت. در هر صورت باید منتظر سفر هیئتهای قطری و فرانسوی به بیروت تا چند روز دیگر باشیم.
نظر شما