آمارهای اخیر رشد اقتصادی منتشر شده توسط بانک مرکزی ایران و مرکز رشد اقتصادی، روندهای مثبتی را برای اقتصاد کشور به ویژه در حوزه تجارت انرژی و توسعه صنعت نفت و گاز نشان می‌دهد. در ادامه پیرامون بررسی عملکرد رشد اقتصادی ایران با تمرکز بر سهم بخش نفت و گاز، تاثیر خنثی‌سازی تحریم‌ها بر تجارت انرژی و سیاست‌های کلیدی اعمال شده توسط دولت سیزدهم برای افزایش صادرات انرژی و تنوع بخشی به بازارهای صادراتی ایران با آقای سیدعلی مرتضوی کارشناس حوزه سیاست‌گذاری انرژی به گفتگو پرداختیم که خواهید خواند.
عملکرد بهتر ایران در حوزه انرژی از سایر بخش‌های اقتصاد
سید علی مرتضوی کارشناس حوزه سیاست‌گذاری انرژی در بهار 1402 رشد اقتصادی ایران با احتساب نفت به 9/7 درصد رسید در حالی که نرخ رشد بدون نفت 1/6 درصد بود. این آمار نشان می‌دهد که ایران از نظر تجارت انرژی و توسعه ظرفیت استخراج نفت و گاز از سایر بخش‌های اقتصاد بهتر عمل کرده است. بخش تولید و تجارت نفت، گاز و محصولات مرتبط با رشد قابل توجهی در حدود 20 درصد تجربه کرد که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور داشت. تولید و تجارت نفت، گاز و محصولات صنایع وابسته 19.8 درصد در رشد کلی اقتصادی در این دوره نقش داشته است و این ارقام نقش محوری بخش نفت و گاز را به عنوان نیروی محرکه اقتصاد ایران نشان می‌دهد. علیرغم ادامه تحریم‌ها بر تجارت انرژی، این کشور توانسته است صادرات خود را افزایش دهد و بازارهای جدید و غیرتحریمی را از طریق رویکرد استراتژیک و بازطراحی شده در سیاست‌های تجارت انرژی کشف کند.
موفقیت در تجارت انرژی با تنوع بخشیدن به منابع صادراتی
وی ادامه داد: صنعت نفت و گاز ایران در دولت سیزدهم با سیاست‌های کلیدی با هدف گسترش تجارت نفت خام و تنوع بخشیدن به منابع صادراتی، دستخوش تحول مهمی شده است. دولت بر ایجاد بازارهای جدید و افزایش تقاضا برای نفت ایران به ویژه در مناطقی مانند آفریقا و آمریکای جنوبی تمرکز کرده است. ایران با استفاده از ظرفیت‌های کم استفاده پالایشگاه‌ها در سراسر جهان و اتخاذ استراتژی‌های بازاریابی نوآورانه، صادرات نفت خام خود را حتی پس از از سرگیری تحریم‌ها در سال ۲۰۱۸ با موفقیت افزایش داده است. علاوه بر نفت خام، دولت تجارت گاز طبیعی را در اولویت قرار داده است. ایران همکاری گازی با کشورهای شمالی را دنبال کرده و به دنبال توسعه صادرات گاز طبیعی خود بوده است. تلاش‌ها نتایج مثبتی به همراه داشته است، زیرا صادرات گاز طبیعی در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است.
عبور از موانع با به حداکثر رساندن ظرفیت‌های تجاری
مرتضوی با اشاره به سیاست خنثی‌سازی حداکثری تحریم‌ها ادامه داد: دستاوردهای ایران در بخش تجارت انرژی به ویژه با توجه به تحریم‌های مستمر اعمال شده بر این کشور قابل توجه است. علیرغم اعتراف خزانه داری آمریکا مبنی بر افزایش حجم این تحریم‌ها، ایران به صورت استراتژیک سیاست خنثی‌سازی حداکثری تحریم‌ها را در تجارت نفت و گاز دنبال کرده است. این رویکرد، همراه با طراحی مجدد اساسی سیاست‌های تجارت انرژی، به ایران این امکان را داده است تا به بازارهای جدید دست یابد و موقعیت خود را در چشم‌انداز تجارت جهانی انرژی تقویت کند.
این کارشناس حوزه سیاست‌گذاری انرژی گفت: آمارهای اخیر رشد اقتصادی ایران بر نقش حیاتی صنعت نفت و گاز در پیشبرد اقتصاد کشور تاکید دارد. ایران علیرغم مواجهه با تحریم‌های مداوم، توانسته است به رشد قابل توجهی در تجارت انرژی و توسعه ظرفیت‌های استخراج نفت و گاز دست یابد. اجرای سیاست‌های کلیدی دولت سیزدهم از جمله ایجاد تنوع در منابع صادراتی، ایجاد بازارهای جدید و تمرکز بر تجارت گاز طبیعی به این موفقیت‌ها کمک کرده است. با حرکت رو به جلو، برای ایران حیاتی خواهد بود که چالش‌های تحمیلی تحریم‌ها را ادامه دهد. از همین رو نقش سیاست جدید و استراتژیک دولت سیزدهم در جهت بازطراحی تجارت انرژی ایران در تحقق اثرگذاری حداکثری بخش نفت و گاز بر رشد اقتصادی کشور و توسعه بازارهای صادراتی کاملا مشخص و مبرهن است
نظر شما