تنش های در حوزه قفقاز جنوبی از سال 2020 و آغار دور جدید درگیری میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان افزایش یافته است. در ادامه نیز تنش هایی پسا جنگ ، باکو ماه های گذشته نیز با یک عملیات برق آسا بخش های دیگری از قره باغ کوهستانی را آزاد کرد. این اقدام موجب آواره شدن ارامنه ساکن این منطقه شده بود. اما بعد از شکست دوم ارمنستان در جنگ دوم قره باغ ، که نهایتا به انحلال دولت محلی قره باغ در سال جاری میلادی و پیوستن رسمی آن به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان شد ، برخی از کشورهای غربی و اروپایی از جمله فرانسه به دنبال تقویت نظامی و کمک ها وپشتیبانی تسلیحاتی از ارمنستان بودند.

پاریس در سه ماه گذشته سه قرارداد نظامی با ایروان امضا کرده بود که مهمترین آن ارسال سامانه های راداری برد بلند پدافندی به نام " گرند مستر 200 " می‌باشد . همچنین طبق گفته برخی منابع ، ارمنستان در حال تجهیز خود به پهپاد های پیشرفته و موشک های جدید ساخت فرانسه می‌باشد. همچنین وزیر خارجه فرانسه به مقامات ارمنی پیشنهاد کرده بود ، می‌توانند از صندوق صلح اروپا برای پرداخت هزینه های خود برای خرید سلاح استفاده کنند ؛ روشی که پیشتر برای سازماندهی نظامی از اوکراین و یا مولداوی استفاده شده بود.

تنش های ادامه دار باکو و پاریس

تنش های باکو و پاریس نسبت به مسئله قفقاز جنوبی همچنان ادامه دارد ؛ مجلس سنای فرانسه روز شنبه با 295 رای موافق در برابر یک رای مخالف قطعنامه ای را برای تحریم جمهوری آذربایجان تصویب کرد. در این قطعنامه از دولت فرانسه خواسته شده که جمهور آذربایجان را به دلیل حملات علیه ارمنستان و تجاوز به مناطق قره باغ کوهستانی تحریم کند. همچنین حمله ماه سپتامبر جمهوری آذربایجان را محکوم کرده است. در این قطعنامه از باکو خواسته شده نیروهای خود را از ارمنستان خارج کند. ضمن اینکه سنای فرانسه خواستار تضمینی برای وضعیت کریدور" لاچین" است که بدون تغییر باقی بماند. اخیرا نیز وزارت خارجه فرانسه در اقدامی متقابل و تلافی جویانه 2 کارمند سفارت جمهوری آذربایجان را عنصر نامطلوب معرفی و از پاریس اخراج کرده است .این موضوع باعث اعتراض شدید جمهوری آذربایجان به طرف های غربی و اروپایی ها شده بود.

پیتر استانو سخنگوی اتحادیه اروپا روز سه شنبه گفت : اتحادیه اروپا پیام های واضحی به جمهوری آذربایجان ارسال کرده است ؛ هرگونه نقض تمامیت ارضی ارمنستان توسط جمهوری آذربایجان غیر قابل قبول می باشد و پیامد های شدیدی را برای باکو خواهد داشت. سخنگوی این اتحادیه در ادامه گفت : اروپا طی چند سال گذشته برای کمک به دستیابی یک راه حل قابل قبول دو جانبه‌ ، از هیچ تلاش دیپلماتیک و رایزنی سیاسی نسبت به این مناقشه دریغ نکرده است.

ضمن اینکه ما در تماس نزدیک با رهبران ارمنستان و جمهوری آذربایجان بوده ایم و بدون خستگی حمایت های خود را از حاکمیت و تمامیت ارضی هر دو کشور برای حل و فصل مشکلات ، صرفا از راه های مسالمت آمیز تکرار کرده‌ ایم ؛ ضمن اینکه راه های ارتباطی ما همچنان باز می‌باشد. استانو گفت : ما همچنان در این موضع ثابت قدم و محکم می‌باشیم. ناگفته نماند ، یکی از علت های حمایت های زیاد فرانسه نسبت به سایر کشور های اروپایی از ارمنستان ، وجود بزرگترین جامعه ارمنی در این کشور می‌باشد که توانسته است رایزنی های متعددی را با مقامات این کشور برای حمایت های مختلف از ارمنستان انجام بدهند.

اختلافات فرانسه و آذربایجان

جمهوری آذربایجان در پی اقدامات ممتد و پافشاری فرانسه برای تاثیر گذاری در قفقاز جنوبی ، این کشور را به تسلیح و تحریک ارمنستان برای مقابله با جمهوری آذربایجان و ادامه تلاش برای افزایش تنش ها در منطقه ( قره باغ کوهستانی ) به شکل سیاسی و نظامی متهم کرده است. وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان نیز پیشتر اعلام کرده بود که " آن بویلون " سفیر فرانسه را به خاطر ابراز شدید اعتراض به اقدامات خلاف دو کارمند سفارت فرانسه ، احضار کرده بود.

همچنین دستگاه امنیتی جمهوری آذربایجان " مارتین رایان " تبعه فرانسوی را در ماه دسامبر گذشته ، به اتهام جاسوسی دستگیر کرده بود ، که مسئولان وزارت خارجه فرانسه بازداشت "رایان" را خود سرانه و ادعاهای جمهوری آذربایجان را بی‌اساس خوانده بودند.

طبق گزارش ترند نیوز، چهارشنبه هفته گذشته نیز الهام علیف رئیس جمهور جمهوری آذربایجان در مصاحبه با شبکه های تلوزیونی داخلی اعلام کرد : در تلاش بودیم تا به ارمنستان این موضوع را بفهمانیم که هر لحظه می توانیم عملیاتی را علیه آنها انجام دهیم ، به همین دلیل پس از جنگ دوم قره باغ ، اوضاع را به طورکامل زیر نظر داشتیم. وی در ادامه گفت : به نظر من این موضوع باید درس عبرتی نه تنها برای ارمنستان ، بلکه برای دیگران باشد که نمی‌توان با زبان تهدید با ما صحبت کرد.

همچنین در مورد مشکلات پیش آمده با فرانسه گفت : در افشای استعمار نوی فرانسه و روند آزادسازی مستعمرات فرانسه از یوغ استعماری این کشور ، سهیم خواهیم بود. جمهوری آذربایجان در جنگ دوم قره باغ ارتش ارمنستان را شکست داد. این کشور در ماه‌های گذشته نیز در یک عملیات برق آسا بخش‌های دیگری از قرع باغ را آزاد کرد. این اقدام موجب آواره شدن ارامنه ساکن منطقه ، به ارمنستان شد.

دهلی نو شریک نظامی جدید ایروان

بعد ازشکست سنگین ارمنستان در جنگ قره باغ ، این کشور به دنبال شرکای نظامی‌ای بود که به آنها سلاح بفروشد ؛ از آنجایی که روسیه به دلیل سیاست های ضد روسی دولت پاشینیان ، از کمک های تسلیحاتی خودداری و یا این کمک ها را منوط به تغییر رفتار دولت ارمنستان کرده بود ؛ مقامات نظامی ارمنی نیز به ناچار به سمت کشور هایی رفتند که بتوانند به دور از احساسات رفتار منطقی از خود نشان داده و سلاح بفروشند.

بهترین گزینه برای مقامات ارمنی ، فرانسه در اروپا بود که تسلیحات آن گران قیمت و با شرط و شروط خاصی به این کشور می‌رسید ؛ به همین دلیل همکاری و رایزنی با سایر کشور ها از جمله هند را شروع کردند و در ادامه به نشانه های مثبتی از سوی هندی ها برای دریافت سلاح رسیدند. اخیرا نیز منابع مطلع گزارش کرده اند که یک مقام ارشد ارمنی به دهلی نو سفر کرده و طی رایزنی های اخیر ، مقامات هندی در حال ارسال تسلیحات جدید به ارمنستان می‌باشند.

جزییات تسلیحات ارسالی ساخت هند به ارمنستان هنوز مشخص نیست ، اما ممکن است این محموله شامل تجهیزاتی باشد که به ایجاد بازدارندگی در مقابل جمهوری آذربایجان کمک کند. آخرین تسلیحات تحویلی ساخت هند شامل راکت اندازی های "پیناکا" ، موشک انداز های ضد تانک و مهمات نیمه سنگین و یا انفرادی بوده است. راکت انداز پیناکا ، می‎تواند 12 تیر موشک در هر 44 ثانیه شلیک کند. پیشتر نیز هند ، رادار "سواتی" را به ارمنستان فروخته بود. ناگفته نماند مقامات ارمنی در دیدار با مقامات هندی اظهار کرده بودند که برخلاف تلاش های جدی کشور جمهوری ارمنستان برای صلح ، جمهوری آذربایجان مرتبا نقض آتش بس کرده و نیروهایش را در قره باغ خارج نمی‌کند.

لازم به ذکر است ، آلن سیمونیان رئیس پارلمان ارمنستان نیز اخیرا در پاسخ به سوال مبنی بر احتمال وقوع جنگ با جمهوری آذربایجان اعلام کرد : ما نیت حمله به هیچ کشور را نداریم و ارمنستان هیچ ادعای ارضی علیه هیچ کشوری را ندارد ولی درحال توسعه و تقویت نیروهای مسلح خود بوده و در صورت نیاز از خود دفاع خواهیم کرد.

رئیس پارلمان این کشور اعلام کرد : ارمنستان به هر شکلی حاضر به برقراری صلح با جمهوری آذربایجان نمی‌باشد. ضمن اینکه به اعتقاد آگاهان سیاسی دخالت های طرف های غربی به ویژه فرانسه ، انگلیس و ایالات متحده با عناوین مختلفی همچون سازکارهای مختلف برای پایان جنگ در واقع پوششی برای توسعه مساحت نفوذ اتحادیه ها و پیمان های امنیتی-نظامی همچون" ناتو " می‌باشد که در صورت انفعال و تعلل در حل و فصل تنش ها ، توسط کشورهای منطقه از جمله ایران و روسیه می‌تواند سطح تهدیدات را در منطقه قفقاز جنوبی علیه این دو کشور افزایش دهد.

خبرنگار: حمید اسدی