ناترازی بنزین مشکلی است که با آن مواجه هستیم و مجبوریم سالانه چندین میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه کنیم. این در حالی است که طی سال 1401 از محل صادرات بنزین ارزآوری 1 میلیارد دلاری برای کشور داشتیم.

به زعم کارشناسان، عوامل مختلفی در بروز مشکل ناترازی بنزین در کشور اثرگذار بوده اند. به نظر آنان، کیفیت پایین خودروها و مصرف بالای بنزین در آن ها از مهم ترین و جدی ترین مشکلات است. کارشناسان بر این عقیده اند که واردات بنزین در حجم قابل قبول می تواند به رقابتی کردن صنعت خودروسازی در کشور و ارتقای کیفیت آن ها موثر باشد. به نحوی که مصرف خودروها پایین بیاید.

برخی بر این عقیده اند که بستن درهای کشور به روی واردات یکی از اشتباهات استراتژیک است که مرتکب شده ایم. زیرا بر اثر واردات خودرو می توانیم به انتقال تکنولوژی های نوین خودروسازی به کشور اقدام کنیم و نوعی فضای رقابتی به وجود بیاوریم.

کارشناسان بر این عقیده اند که مشکل ناترازی بنزین باید با فوریت حل شود، در غیر این صورت با مشکلات جدی و لاینحلی مواجه می شویم که ضرر اقتصادی بالایی را بر کشور تحمیل می کند.

نظرات دکتر حسن حیدری، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس را در خصوص موضوع ناترازی بنزین و لزوم حل این مشکل در ادامه می خوانید.

حیدری در ارتباط با مشکل ناترازی بنزین و اینکه باید طی سال جاری حدود 4 میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه کنیم، تصریح کرد: باید نگاه سیستمی و همه جانبه به این موضوع داشته باشیم. این واقعیت وجود دارد که قیمت بنزین در کشور ما نسبت به قیمت های جهانی پایین تر است و این موضوع در افزایش مصرف اثرگذار است.

وی ادامه داد: موضوع دیگر این است که مصرف کنندگان گزینه دیگری به جز همین خودروهایی که در کشور عرضه می شود، ندارند. بنابراین، نمی توانیم انتظار داشته باشیم عملکرد بهتری در زمینه کنترل مصرف داشته باشند.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: در شرایطی که خودروها چند برابر استاندارد جهانی بنزین مصرف می کنند، بالا رفتن میزان مصرف و بروز ناترازی عجیب نیست. مهم ترین مشکل این است که تکنولوژی مصرف بنزین در خودروهایمان بسیار قدیمی است و خودروها مصرف بالایی دارند.

حیدری گفت: در شرایط فعلی از یک طرف خودروسازان ناراضی هستند و از طرف دیگر مردم رضایت ندارند. در این شرایط، شاهد بروز ناترازی بنزین هستیم. به این ترتیب، با وضعیت بغرنجی روبرو هستیم.

وی ادامه داد: صنعت خودروسازی کشور طی چند دهه گذشته به اندازه کافی وقت داشته است که در راستای اصلاح موتور خودروها و کاهش مصرف بنزین اقدام کند. به نظر نمی رسد، تا وقتی شرایط به همین منوال است، اتفاق خاصی را شاهد باشیم.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: در زمان اوج واردات خودرو در کشورمان به میزان 10 هزار خودرو واردات داشتیم. همین میزان اندک می توانست در ایجاد فضای رقابتی اثرگذار باشد. واردات، خودروساز داخلی را مجبور می کند که به بهبود کیفیت خودروها بپردازد و در شرایط رقابتی فعالیت کند. بنابراین، می توانیم بگوییم که واردات خودرو به منظور ایجاد فضای رقابتی در صنعت خودروسازی کشور اقدام درستی است.

حیدری گفت: خودروسازان با قیمت گذاری دستوری از سوی دولت مواجه هستند. شاید آن ها تمایل داشته باشند که واردات خودرو انجام شود و در شرایط رقابتی کار کنند اما قیمت گذاری دستوری حذف شود. این شرایط برای مردم هم مزیت دارد. الان درصد کمی از مردم می توانند از خودرو با قیمت کارخانه بهره مند شوند و در واقع آن ها خودرو را با قیمت های واقعی و در بازار می خرند. بنابراین، آزادسازی فضا به نفع همه است.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: پارادایم خودروسازی در جهان به سمت خودروهای برقی و هیبریدی در حرکت است. خودروهای هیبریدی برای کشور ما مناسب تر هستند. واردات خودروهای هیبریدی و یا کپی کردن تکنولوژی تولید آن ها می تواند مفید باشد.