با اینکه تعداد زیادی از روشهای تربیتی میان مردم مورد استفاده قرار میگیرد اما کارشناسان در یکی از مقالات روانشناسی، والدین را به ۳ دسته تقسیم کردهاند که در ادامه به شرح اوصاف هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
والدگری آلفاها
احتمالا تاکنون نام افراد آلفا را زیاد شنیدهاید. همانهایی که میخواهند همیشه رهبر جمع باشند و مقام نفر اول بودن را به خودشان اختصاص دهند. اما تا حالا فکر کردهاید که اگر این افراد آلفا پدر یا مادر شوند، چه طور والدینی خواهند شد؟
معمولا افراد آلفا در جایگاه والدین، دوست دارند فرزندشان عینا مثل خودشان باشد و خود را الگوی مناسبی در زمینههای مختلف برای او میدانند. این گروه از والدین اعتماد به نفس بالایی دارند و به مسیر بیشتر از نتیجه کار اهمیت میدهند. این پدر و مادرهای قدرتمند، همیشه آرامش خود را حفظ میکنند و کم پیش میآید ذهن خود را به خاطر مسائل ارتباطی با فرزندشان، پریشان کنند.
والدین آلفا میدانند چه زمانی و به چه شکلی با فرزندان خود برخورد کنند تا خدشهای به احساسات، تصمیمات و ارتباط با پدر و مادر وارد نشود. این دسته از والدین به دلیل اطمینانی که از پیروی فرزندان خود دارند، بیشتر تمرکز خود را بر ایجاد یک فضای امن برای ارتباط با او صرف میکنند.
به همین دلیل است که فرزندان والدین آلفا، به طور ناخودآگاه با جزئیات رفتاری پدر و مادر منطبق میشوند. یکی از اثرات مثبتی که والدین آلفا میتوانند بر فرزندان بگذارند، انتقال آرامش و صبر و دیسیپلین درونی است؛ به عنوان مثال حتی زمانی که کودک در حالت اضطراب به سر میبرد، رفتار آرام والدین، او را نیز تسکین خواهد داد.
آلفاهای سلطهجو
این دسته از والدین تفاوت کوچکی با گروه قبل دارند. آلفاها در هر ۲ گروه از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند اما نقطه تمایز کنترلگرها با گروه قبلی جایی خود را نشان میدهد که متوجه شویم این والدین تا زمانی اعتماد به نفس و آرامش خود را حفظ میکنند که فرزند تحت سلطه آنها باشد، در غیر این شرایط فضا متشنج شده و گاهی حتی ممکن است پدر و مادرها برای الگوبرداری فرزندشان، به اجبار متوصل شوند.
میتوان گفت والدین آلفای کنترلگر، نیاز دارند که فردی را تحت سلطه خود بگیرند و بر او نظارت کنند. این ویژگی با تمایل به رهبری کردن متفاوت است و به معنای سلطهخواهی شناخته میشود. گفتنی است هدف این دسته از والدین برای کنترل کردن مثبت است و نیت منفی در آن ندارند اما ممکن است گاهی از نظر دیگران این رفتار خودخواهانه به نظر برسد.
آلفاهای کنترلگر برعکس والدین آلفا اهمیت زیادی به نتیجه میدهند و برایشان مهم است که هدف مدنظرشان محقق شود. با وجود این تفاوتها فرزندان این گروه هم با والدین خود منطبق خواهند شد اما همواره پدر و مادرشان را افرادی خشمگین و سلطهگر میدانند.
والدین بتا، پدر مادرهای محتاط
این گروه از پدر و مادرها اعتماد به نفس کافی برای تربیت فرزندشان را ندارند و تنها به نتیجهای که در سر دارند فکر میکنند. والدین بتا همیشه در روند تربیت فرزندشان با ترس و اضطراب مواجه هستند و همین موضوع موجب میشود که گاهی رفتار بسیار ملایم و خوب و گاهی برخوردهای اغراق شده انجام دهند. این شرایط و تفاوتهای رفتاری آنها نیز به واکنش فرزندشان بازمیگردد که طبق خواسته والدینشان رفتار کردهاند یا خیر.
این دسته از والدین معمولا رفتار و گفتههایشان با یکدیگر همخوانی ندارد. طبق گفته برخی از کارشناسان، این افراد عموما نمیتوانند خود نقش والدین را بر عهده بگیرند و ناخودآگاه، وظیفه رهبری خانواده به دست فرزندان خواهد افتاد.
والدین بتا معمولا توقعات محدودی از کودکان خود دارند و این موضوع موجب میشود در آینده فرزندانشان هم همین روال را در زندگی خود ادامه دهند.
منبع: Mindful Education
ترجمه: تکتم شریفی نژاد – خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما