حوالی امروز: چند روز پیش خبر کشف گنج و سکه‌های قدیمی در محل ایستگاه مترو شیراز، بسرعت در فضای مجازی و رسانه‌ای پخش شد. خبرهای رسمی و غیررسمی بعد از یکی دو روز بشدت متناقض شدند. با اینکه همه خبرها به اتفاق انجام عملیات اکتشافی در محدوده مترو شیراز را تأیید می‌کردند برخی از خبرها کشف سکه و غیره در این عملیات را از اساس کذب می‌خواندند و برخی دیگر خبر از پیدا شدن کوزه حاوی سکه‌های طلا حرف می‌زدند که لابد فرد یا افرادی می‌خواهند آن را از مردم پنهان کنند!
هنوز تأیید نشده!
« ایلنا» دیروز نوشت: «براساس تصاویر منتشر شده از ترانشه‌های باستان‌شناختی حفر شده در محل احداث ایستگاه مترو بافت تاریخی شیراز، سازه‌های معماری خشتی از دل خاک بیرون آمده است که احتمال تاریخی بودن آن‌ها و تعلق‌شان به دوره قاجار و صفوی را تقویت کرده است» می‌بینید که در این خبر رسمی اصلاً خبری از کشف سکه طلا نیست. اما ماجرا به همین سادگی‌ها هم نیست. تیترهایی مثل:« کشف سکه‌های تاریخی در ترانشه‌ها هنوز تایید نشده» که برخی سایت‌ها زده‌اند و سخنان نه چندان شفاف برخی فعالان میراث فرهنگی استان فارس قضیه را پیچیده‌تر و مبهم‌تر کرده است.
«ستار خالدیان» - رییس دانشگاه هنر شیراز و مسئول مستقیم پروژه کاوش‌های باستان شناختی مترو شیراز- از جمله کسانی است که ماجرای کشف سکه را تایید نمی‌کند. او می‌گوید: «کار باستان‌شناسی چارچوب و ضوابط مشخص دارد و باید اجازه دهیم مطالعات تاریخی و جغرافیایی دقیق باستان‌شناسی آن‌ها انجام شود.
در ادامه هم باستان‌شناسان به اقدامات میدانی و ژئوفیزیک می‌رسند و فعالیت‌های دقیق و کارشناسانه خود را در این بخش انجام می‌دهد. متاسفانه نگاه اشتباهی درباره کاوش‌های باستان شناختی بافت تاریخی شیراز وجود دارد که برخی تصور می‌کنند کاوش یعنی یک نفر با چند کارگر دارند زمین را می‌کنند.» او به بحث سکه‌های یافت شده در کاوش‌ها که می‌رسد می‌گوید: «شما وقتی پیش یک پزشک می‌روید؛ اول یک حدس‌هایی می‌زند، بعد یک آزمایش پاتولوژی می‌گیرد و نمونه‌برداری می‌کند و بعد از آن می‌تواند در موردش برای شما حرف بزند. البته خبر کاوش‌ها برای وزارت میراث‌فرهنگی ارسال شده و یکی دو روز دیگر ما نشست خبری می‌گذاریم و درباره کاوش‌های بافت تاریخی شیراز صحبت می‌کنیم. اما الان اگر اطلاعات کافی نباشد و ما حرفی بزنیم، ممکن است اشتباه باشد و بعد گفته‌هایمان توسط دیگران نقض شود... برخی دوستان می‌گویند در کاوش‌های باستان‌شناختی بافت تاریخی شیراز سکه به دست آمده است، من به دوستان توضیح دادم و گفتم اصلا به این صورت نیست که شما فکر می‌کنید. بزرگواران به دلایل مختلف می‌گویند اینجا کوزه طلا به‌دست آمده درحالیکه اینطور نیست که این دوستان مطرح می‌کنند.»
فعلاً بازدید عمومی نداریم
رییس دانشگاه هنر شیراز در پاسخ به این سوال که آیا اجازه بازدید عمومی از عملیات کاوش به رسانه‌ها داده می‌شود یا خیر؟ می گوید: «الان زمان مناسبی برای این اقدام در بحث کاوش‌های باستان شناختی مترو شیراز نسیت. نزدیک بودن حرم مطهر شاهچراغ (علیه السلام) به ایستگاه مترو و محوطه کاوش‌های باستان شناختی یکسری مباحث شبه‌امنیتی ایجاد می‌کند و ما هم گفته‌ایم باید کار مقداری جلوتر برود و بعد از آن خبرنگاران با حضور متخصصان و دوستان شهرداری امکان حضور برای بازدید و گفتگو درباره مباحث علمی را خواهند یافت.».«خالدیان» نسبت به نگرانی‌های موجود در باره تسریع احداث تونل مترو بافت تاریخی شیراز و در نتیجه احتمال انجام کاوش‌های سطحی خیلی محکم می گوید: «کاوش‌ها سطحی نیست و دانشگاه هنر شیراز هم هیچ ارتباط سازمانی با هیچیک از دستگاه‌ها ندارد.... بنده نه از شهردار و نه از استاندار دستور می‌گیرم و فقط کار علمی خودم را انجام می‌دهم. مثل یک جراح که در اتاق عمل است و دارد کار خودش را انجام می‌دهد و گاهی اوقات حاشیه‌سازی‌ها برایش ایجاد مشکل می‌کند. مترو و شهرداری هیچ دخالتی در کار ما ندارند و اتفاقا همکاری خوبی با پژوهشگاه میراث فرهنگی وجود دارد. بنابراین هیچ نگرانی در این زمینه وجود ندارد... الان هم سعی ما این است که کار کاوش در آرامش انجام شود».
گفتنی که بر اساس قانون؛ یافته‌های باستان‌شناسی اعم از آثار معماری و سفال‌ها و هر اثر بدست آمده در محل ترانشه‌های حفر شده برای بررسی باستان‌شناختی در هر عملیاتی باستان‌شناسانه و از جمله حفاری‌های‌های باستان‌شناسی مترو بافت تاریخی شیراز باید به یگان حفاظت میراث فرهنگی استان فارس تحویل داده شود. همچنین تمامی عملیات کاوش و بهره‌برداری و بررسی آثار باید با حضور ناظر تعیین شده از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس انجام شود.
کاوش‌های باستان‌شناختی در ایستگاه مترو بافت تاریخی شیراز قرار بود براساس مجوز صادر شده از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از ۲۸ اسفندماه سال گذشته به مدت یک ماه آغاز شود، ولی با یک هفته تاخیر از ۵ فروردین ماه سالجاری آغاز شد و چند وقت بعد هم خبرها و جنجال های سکه ای آن آغاز شد.
من به دوستان توضیح داده‌ام
متأسفانه مسئول این عملیات اکتشافی باستانی هم با وجود توضیحات زیاد در باره ویژگی یک عملیات اکتشافی باستان شناسانه، گفتن از حرفه پزشکی ، سختی های عمل جراحی و مشکلات اتاق عمل! و خیلی از مسایل دیگر، وقتی در باره سکه ها و ماهیت چیزهای کشف شده از او پرسیده می شود به جای تأیید یا تکذیب رسمی و واضح کشف سکه طلا، یا می گوید الان نمی شود در باره اش قطعی صحبت کرد و بعداً نشست خبری می گذاریم، یا می گوید: « من به دوستان توضیح داده ام که اصلاً این طور نیست» و یا تأکید می کند:« مسئله به این صورت نیست» و دریغ از این که واضح بگوید پس مسئله چگونه و چطور است؟ سکه هست و طلا نیست؟ سکه هست و توی کوزه نیست؟ سکه هست و تاریخی نیست؟
نظر شما