باغ‌های دوست‌داشتنی نیاسر در دی ماه با شکوفه‌های بادام و در اردیبهشت که همراه با جشنواره سالانه گلاب است، با گل سرخ محمدی پوشیده می‌شود؛ اما این تنها چیزی نیست که نیاسر به بازدیدکنندگان خود ارائه می‌دهد. این شهر ترکیب شگفت‌انگیزی است از جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی. تاریخ طولانی و قدیمی نیاسر با داستان‌ها و افسانه‌های زیادی گره خورده است. یکی از این داستان‌ها پایه‌گذاری شهر را به اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی نسبت می‌دهد.
حکایت «نیکان سر»
نام شهر نیز با ماجراهای اردشیر بابکان گره خورده است. ماجرایی که در این داستان روایت می‌شود، راجع به این است که اردشیر بابکان مجبور شد در نخستین روزهای حکومت خود بر ایران، چندین شورش را خاموش کند. برای مقابله با یکی از این شورش‌ها، او باید به اصفهان می‌آمد. هنگامی که او شورشیان را شکست داد، رهبران آن‌ها را اسیر کرد و همه آن‌ها را گردن زد. سپس سرها را گرفت و به سمت چشمه اسکندریه حرکت کرد. در آنجا او ضیافتی ترتیب داد و به عنوان بخشی از سخنرانی پیروزی خود، این کلمات را به سربازان خود ارائه داد: «ما بر سر افراد برجسته جشن گرفتیم».
بر اساس این داستان، «افراد برجسته» در زبان پهلوی «نیکان سر» ترجمه می‌شود. پس از آن با گذشت زمان «نیکان سر» به «نیاسر» تبدیل شد.
آبشار نیاسر
یکی از مکان‌های پیک‌نیک محبوب در ایران نیز آبشار نیاسر بوده که در شهر تاریخی نیاسر و در ۱۳۰ کیلومتری شمال‌غربی کاشان واقع شده است. آبشار نیاسر در فصل پاییز در کمترین حجم و در فصل زمستان در بیشترین حجم خود قرار دارد. یکی از محله‌های تاریخی فرهنگی نیاسر و حتی در ایران است. آبشار مکان‌های زیبا و دیدنی دیگری نیز دارد. این آبشار علاوه بر دارا بودن چشم‌اندازهای زیبا و خارق‌العاده، مکان روییدن گیاهان دارویی منحصر به فردی نیز است. گیاهانی مانند پرسیاوشان و رازیانه که برای کمردرد، سردرد و پا درد استفاده می‌شود.
چشمه اسکندریه
چشمه اسکندریه یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهر نیاسر بوده که در نام‌گذاری این شهر تأثیرگذار بوده است. این چشمه در ارتفاع هزار و ۶۸۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و آبی زلال و گوارا دارد. آب این چشمه از میان شکاف سنگ‌های درون گودال می‌جوشد و آب خنکی دارد. چشمه اسکندریه را می‌توان بازیگر نقش اول شکل‌گیری طبیعت سرسبز نیاسر دانست.
بنابر روایات و اسنادی که در کتاب «تاریخ کاشان» ثبت شده است، کشف و ساخت چشمه اسکندریه به دوران «اسکندر بن فیلقوس» بازمی‌گردد.
براساس روایات، اسکندر بن فیلقوس هنگام عبور از نیاسر وجود حجم زیادی از آب را در دل کوهی درک می‌کند و سنگتراشان و معمارانی را به کار می‌گیرد تا بستر این چشمه را بسازند. اندکی پایین‌تر از سرچشمه اصلی، جداکننده‌ای وجود دارد که حدود دوسوم آب چشمه را به سوی آبشار نیاسر روانه می‌کند. بخش باقیمانده آب این سرچشمه سوی محله نو نیاسر روانه می‌شود.
جالب آنکه در آب این چشمه فقط یک نوع ماهی وجود دارد که «شب‌کور» یا «آهک‌خور» نام دارد. اهالی نیاسر حسب اعتقادی سنتی برای افزایش برکات خداوند، در روز عید قربان، گاوی را پای چشمه قربانی کرده و خون گاو را در آب جاری می‌کنند.