با توجه به افزایش بحران مسکن و رشد قیمتها در سالهای اخیر، سیاستگذاران حوزه مسکن بیش از گذشته به دنبال ابزارهایی برای شفافسازی بازار، شناسایی خانههای خالی و ساماندهی وضعیت املاک کشور هستند. یکی از ابزارهای کلیدی در این مسیر، سامانه ملی املاک و اسکان کشور است که با هدف ثبت اطلاعات دقیق املاک و اقامتگاهها طراحی شده و از سوی وزارت راه و شهرسازی مدیریت میشود.
سال گذشته با پیگیریهای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، چند سامانه کلیدی به این سامانه متصل شدند که نقطه عطفی در کارایی آن به شمار میآید. برای بررسی آخرین وضعیت این سامانه، اهمیت اتصال دستگاههای مختلف، نقش آن در مدیریت بازار مسکن و برنامههای آتی، گفتوگویی داشتیم با منصور شکراللهی، عضو کمیسیون انرژی و عضو کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی مجلس شورای اسلامی، که در ادامه میخوانید:
منصور شکراللهی با اشاره به اقدامات مهم صورتگرفته در سال گذشته در راستای تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان، اظهار کرد: طی سال گذشته با پیگیریهای جدی کمیسیون اصل ۹۰، سه سامانه کلیدی شامل سامانه خانوار ثبت احوال، سامانه صدور دستهچک بانک مرکزی و سامانه صدور گواهینامه فراجا به سامانه ملی املاک و اسکان متصل شدند. این اتفاق، نقطه عطفی در مسیر شفافسازی اطلاعات املاک بود و باعث شد که هم مراجعات روزانه به این سامانه افزایش یابد و هم تعداد اقامتگاههایی که ثبت شدند، رشد قابلتوجهی داشته باشد.
وی افزود: طبیعتاً وقتی اطلاعات چندین سامانه مهم به صورت مستقیم در دسترس سامانه املاک قرار میگیرد، دقت شناسایی اقامتگاههای واقعی افزایش پیدا میکند. این مسئله به طور مستقیم در شناسایی خانههای خالی مؤثر است و زمینه لازم را برای اجرای دقیقتر قانون مالیات بر خانههای خالی فراهم میکند.
شکراللهی با بیان اینکه سامانه ملی املاک و اسکان به یکی از ستونهای اساسی در مدیریت بازار مسکن کشور تبدیل شده، ادامه داد: اگر ما بخواهیم مسکن را بهدرستی مدیریت کنیم، باید بدانیم چه تعداد ملک داریم، چه تعداد از آنها خالی است، چه کسانی در چه مکانهایی ساکن هستند و وضعیت مالکیتها به چه صورت است. این اطلاعات پایه، از طریق این سامانه به دست میآید و بدون آن، هیچ برنامهریزی دقیقی ممکن نیست.
وی با تأکید بر ضرورت یکپارچهسازی اطلاعات دستگاههای مختلف، اظهار کرد: خوشبختانه گامهایی برداشته شده، اما هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله داریم. دستگاههایی مثل شهرداریها و بیمه مرکزی هنوز به این سامانه متصل نشدهاند. در حالی که اطلاعات این دستگاهها نقش حیاتی در تکمیل بانک دادههای سامانه املاک دارد. اگر این اتصال انجام شود، میتوان به تحقق کامل یک سیستم جامع و شفاف امیدوار بود.
او اضافه کرد: باید مثل حوزه بانکی، که با سامانه صیاد و قانون جدید چک توانستیم اعتبار چکها را بازگردانیم، در حوزه املاک هم با اتصال کامل و ایجاد سامانهای واحد، جلوی تخلفات و سوءاستفادهها را بگیریم. همانطور که بانکها اکنون یکپارچه هستند، اطلاعات املاک هم باید به صورت شفاف و در لحظه در دسترس باشد.
عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با بیان اینکه نبود یکپارچگی در اطلاعات باعث ایجاد فرصت سوءاستفاده میشود، گفت: وقتی هویت یک ملک مشخص نباشد و اطلاعات آن در سامانههای مختلف پراکنده باشد، نمیتوان پیگیری درستی انجام داد. بعضاً مشاهده شده که یک ملک در چند جا با اطلاعات متفاوت ثبت شده، یا اصلاً ثبت نشده. این باعث فرار مالیاتی، احتکار مسکن و برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا میشود.
شکراللهی همچنین به نقش مالیات بر املاک در کنترل بازار اشاره کرد و گفت: مالیات بر خانههای خالی فقط زمانی قابل اعمال است که اطلاعات دقیق و بهروزی از املاک داشته باشیم. اگر این اطلاعات بهدرستی تجمیع نشود، اجرای قانون عملاً امکانپذیر نخواهد بود. بنابراین تکمیل این سامانه، پیشنیاز اجرای صحیح قوانین مالیاتی در بخش مسکن است.
او با بیان اینکه دولت باید اهتمام جدی به این موضوع داشته باشد، افزود: این صرفاً یک پروژه فنی یا اداری نیست، بلکه پروژهای با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی است. اگر املاک ما هویت نداشته باشند و اطلاعاتشان قابلاتکا نباشد، نمیتوان با فساد، فرار مالیاتی یا سوداگری مقابله کرد. دولت باید ظرفیتهای خود را برای اتمام این پروژه بسیج کند.
وی در پایان تأکید کرد: ما به عنوان مجلس وظیفه داریم بر این روند نظارت کنیم، ولی اجرا برعهده دولت است. انتظار ما این است که همانطور که در حوزه بانکی تجربه موفق داشتیم، در حوزه املاک هم بتوانیم با ایجاد یک سامانه یکپارچه و ملی، به سمت شفافیت، عدالت و ثبات در بازار مسکن حرکت کنیم.
نظر شما