دکتر فردوسی مشهدی در این نشست با توجه به محور معرفتشناسانه بحث با عنوان «پیشبینی و پیشگویی» و با تمرکز بر تمثیلی روایی از مثنوی معنوی، درباره عاقبتبینی یا عاقبتاندیشی یا فرجاماندیشی به چگونگی تولید ادبی برای مخاطب کودک و نوجوان در اینباره پرداخت.
به گفته او، دو راه برای آگاهی از رویدادهای آینده وجود دارد: یکی پیشبینی (Prediction) و دیگری، پیشگویی (Prophecy). هم پیشبینی هم پیشگویی از رویدادهای آینده خبر میدهد، اما پیشگویی از باورهای اساطیری، جادویی و الهیاتی سرچشمه میگیرد و پیامهایی را از منبعی از آن منابع منتقل میکند و پیشبینی از باورهای مبتنی بر شواهد تجربی و استدلال منطقی سرچشمه میگیرد. پیشبینی بر دادهها مبتنی است و با روشهای قیاسی و استقرایی صورت میپذیرد، اما پیشگویی بر روشهای علمی استوار نیست و آن را به خدایان و پیامبران و جادوگران میتوان نسبت داد که نظام حکمرانی جهان را میشناسند و میتوانند نیروهای آن را مهار کنند.
حکایت تمثیلی خوانده شده، حکایتی درباره پیشبینی و تقویت قوه حدس و برخورداری از حدس صائب است؛ یعنی اینکه اکنون بتوان آینده را دید. تمرین کودکان و بهویژه نوجوانان درباره حدس صائب درباره رویدادهای آینده زندگیشان، در انتخاب سبک زندگی آنان بسیار مؤثر است. برای نمونه، نوجوانی که هفت ساعت در روز به بازی رایانهای میپردازد، اوضاع و احوال جسمی و ذهنی خودش را در سال آینده و سالهای آینده زندگیاش تصور نمیکند؛ یعنی ذهنش از آینده تهی است. اگر نوجوان به آثار همانباشته انتخابهای خودش و رخدادهای زنجیرهای پس از این انتخاب توجه کند، محتاطانهتر تصمیمگیری خواهد کرد.
به گفته دکتر فردوسی مشهدی، چند تمثیل داستانی در مثنوی معنوی به همین موضوع؛ یعنی «اثر دومینویی انتخابها» ناظرند که یکی از آنها در چهارمین نشست دوره آموزشی مثنویکاوی با کودکان، قرائت و شرح متناسب ابیات مطرح و دنباله این مبحث؛ یعنی چگونگی بهرهگیری از این تمثیلهای داستانی و پرسشگری موضوعی و تسهیلگری در اینباره، به جلسه پنجم، موکول شد.
دوره آموزشی «امثال مثنوی معنوی» به همت باشگاه دانشافزایی و بهرهوری ادبیات دینی کودک و نوجوان (بادبادک) با همکاری کتابکافه ماجرا، یکشنبه هر هفته با حضور گروهی از نویسندگان و علاقهمندان ادبیات کودک و نوجوان برگزار میشود.
نظر شما