وی افزود: طی دهههای گذشته، تجربیات علمی معتبر جهان بهوضوح نشان داده است که میتوان با فعالسازی سیستم ایمنی بدن، از بروز بسیاری از بیماریهای عفونی جلوگیری کرد. واکسنها ابزار مؤثری برای این منظور هستند و روند تولید آنها نیز بر مبنای دانش روز و اصول علمی دقیق شکل گرفته است.
در واکسنها، معمولاً تعداد مشخصی از میکروبهای ضعیفشده یا غیرفعالشده بیماری وارد بدن میشود تا سیستم ایمنی، آنها را شناسایی و علیهشان واکنش دفاعی ایجاد کند. این فرآیند باعث میشود فرد در صورت مواجهه دوباره با آن بیماری، مقاومت لازم را داشته باشد و به آن مبتلا نشود.
در ایران نیز سالهاست که روند واکسیناسیون عمومی با موفقیت بالا انجام میشود و آمارها نشان میدهد در برخی بیماریهای خطرناک مانند فلج اطفال، پوشش واکسیناسیون به مرز ۱۰۰ درصد نیز رسیده است؛ موفقیتی که بهواسطه تولید داخلی واکسنها و سرمایهگذاریهای کلان علمی کشور حاصل شده است.
وی ادامه داد: با این حال، برخی افراد با بهرهگیری از ناآگاهی یا اطلاعات ناقص جامعه، تلاش میکنند تا واکسیناسیون را زیر سوال ببرند. ادعاهایی نظیر وجود مواد شیمیایی خطرناک در واکسنها یا بروز عوارض در آینده، پایه و اساس علمی ندارند و صرفاً باعث سردرگمی و تردید در افکار عمومی میشوند.
درحالیکه ترکیبات واکسنها عمدتاً شامل آب، مواد نگهدارنده ایمن و میکروبهای غیرفعال شدهاند، کارشناسان تأکید دارند که واکسنها از امنترین مداخلات پزشکی در تاریخ علم محسوب میشوند و اکثر بیماریهای قابل پیشگیری مانند سرخک، دیفتری، هپاتیت و فلج اطفال، با برنامههای گسترده واکسیناسیون در ایران به مرز ریشهکنی رسیدهاند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: با وجود اثبات علمی کارایی واکسنها، متأسفانه برخی خانوادهها تحت تأثیر اطلاعات نادرست، از تزریق واکسنهای رایج و ضروری خودداری میکنند. این در حالی است که ادامه چنین روندی میتواند سلامت عمومی جامعه را به خطر اندازد.
گسترش شبهعلم در حوزه سلامت، بهویژه در مورد واکسنها، آسیبهایی جبرانناپذیر به همراه دارد. بههمین دلیل، اطلاعرسانی درست و افزایش سواد سلامت عمومی از جمله مهمترین وظایف رسانهها و نهادهای علمی در شرایط کنونی است.
در پی افزایش امواج شبهعلم و گسترش اطلاعات نادرست درباره واکسنها، نگرانیها نسبت به سلامت عمومی جامعه افزایش یافته است؛ چراکه خودداری برخی خانوادهها از واکسیناسیون فرزندانشان، نهتنها آن کودکان بلکه کل جامعه را در معرض خطر قرار داده است.
کاهش مراجعه برای واکسیناسیون، بهویژه در مورد بیماریهایی که سالها در کشور ریشهکن شده بودند، حالا سبب بروز موارد جدیدی از این بیماریها شده است. سرخک، یکی از نمونههای بارز این روند است؛ بیماریای که پس از سالها کنترل، در هفتههای اخیر بار دیگر در برخی نقاط کشور مشاهده شده است.
این اتفاق در حالی رخ میدهد که ایران تا پیش از این، بهواسطه برنامههای موفق واکسیناسیون، سالها با آمار صفر ابتلا به سرخک مواجه بود. اما حالا گزارشهایی از مشاهده مواردی از این بیماری، بهویژه در استانهای مرزی کشور، منتشر شده است. یکی از دلایل اصلی این وضعیت، ورودهای غیرقانونی از کشورهای همسایه عنوان شده است؛ مسیری که میتواند بیماریهای کنترلشده را دوباره به کشور وارد کند.
نظر شما