این حاشیهها، عمدتاً ریشه در سیاستهای غربی دارند و کشورهای جنوب جهانی – از فلسطین تا آفریقا – را تحت تأثیر قرار دادهاند، در حالی که نیاز به اصلاحات عمیق برای تقویت عدالت و مشارکت برابر را یادآوری میکنند. بعضی از این حواشی را میتوان به شکل زیر فهرست کرد.
انتخاب آنالنا بربوک؛ نمادی از محدودیتهای دیپلماتیک اروپا
انتخاب آنالنا بربوک، وزیر خارجه سابق آلمان به عنوان رئیس اجلاس در ژوئن ۲۰۲۵ که با رأیگیری محرمانه پس از درخواست روسیه انجام شد، بحثهای گستردهای را برانگیخته است. منتقدان، بربوک را به دلیل مواضع جانبدارانهاش در قبال مسائل خاورمیانه، بهویژه حمایت از سیاستهای اسرائیل در غزه، برای رهبری یک سازمان فراگیر بیلیاقت میدانند. با این حال، بربوک در سخنرانی افتتاحیه خود بر ضرورت وحدت تأکید کرد و قول داد صدای همه اعضا، بهویژه کشورهای در حال توسعه را تقویت کند.
در رؤیای «پیدا کردن امید»
در ۲۲ سپتامبر، مجمع عمومی جلسهای یکساعته برای گرامیداشت هشتادمین سال تأسیس سازمان ملل برگزار کرد، جایی که مقامات ارشد سازمان و سران کشورها بر دستاوردها و مسیر پیش رو برای یک سیستم چندجانبهگرای فراگیرتر تأمل کردند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی خود بر ضرورت «پیدا کردن امید به جای تسلیم» تأکید کرد و از درسهای سخت ۸۰ سال گذشته سخن گفت، اما منتقدان او، مانند فعالان آفریقایی، این رویداد را فرصتی برای برجسته کردن نابرابریهای ساختاری میدانند که قدرت غربی را بر تصمیمگیریهای جهانی تحمیل میکند. این جلسه که با حضور رهبرانی از آفریقا و آمریکای لاتین همراه بود، بر نیاز به بازسازی اعتماد در میان کشورهای در حال توسعه تأکید داشت و پیشنهادهایی را برای اصلاح شورای امنیت مطرح کرد تا صدای جنوب تقویت شود.
الجولانی؛ تروریست دیروز، دیپلمات امروز
ورود ابومحمد الجولانی، رئیس موقت سوریه و رهبر هیئت تحریرالشام به نیویورک (نخستین سفر یک مقام سوری در ۵۸ سال گذشته) هم با حواشی جالبی روبهرو بود. الجولانی هنوز هم در بسیاری از محافل جهانی بهعنوان رهبر القاعده سوریه شناخته میشود. یکی از کاربران در همین زمینه توییت کرد: «یک رهبر القاعده پس از ۲۵سال به نیویورک سفر کرد اما این بار هواپیما را به جایی نزد». اشاره این کاربر به انهدام برجهای دوقلو است که گفته میشود توسط افراد القاعده انجام شد. از طرفی این سفر در حالی که رهبران تشکیلات خودگردان فلسطین نتوانستند ویزا بگیرند، دوگانگی غرب را برجسته میکند: تحریمهای سخت بر کشورهای مخالف آمریکا در حالی که رهبرانی با سابقه بحثبرانگیز برای منافع ژئوپلیتیک معافذ میشوند. الجولانی قرار است ۲۵سپتامبر سخنرانی هم داشته باشد.
لغو ویزاهای مقامات فلسطینی توسط آمریکا
در این دوره از اجلاس، وزارت خارجه آمریکا رسماً ویزاهای محمود عباس و بیش از ۸۰ مقام فلسطینی را لغو و این اقدام را به عنوان «عدم پاداش به تروریسم» توجیه کرده و سازمان ملل را وادار به برنامهریزی سخنرانی ویدئویی عباس در ۲۳ سپتامبر کرد. این تصمیم که بحثهای گستردهای در حاشیه اجلاس برانگیخت، دوگانگی سیاستهای غربی را برجسته میکند و بیش از ۱۴۵ کشور عضو را به انتقاد واداشته است. کشورهای جنوب، ازجمله برزیل و آفریقای جنوبی، این اقدام را مانعی بر سر راه عدالت برای فلسطینیان میدانند و پیشنهادهایی برای انتقال اجلاس به ژنو مطرح کردهاند تا میزبانی آمریکایی نتواند کشورهای جنوب جهانی را ساکت کند.
ترامپ هم از اسرائیل انتقاد کرد
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در آستانه سخنرانی خود در ۲۳ سپتامبر، برای نخستین بار از «جنایات در غزه» انتقاد کرد، اما همزمان بر «حق دفاع اسرائیل» تأکید داشت و اعلام کرد فعالیتهای خود را بر «بازگشت سازمان ملل به اصول اولیه» و محدودیت حق پناهندگی جهانی متمرکز کرده است. این موضع که با حضور ترامپ در نیویورک همراه است، تحت فشار افکار عمومی جنوب و متحدان اروپایی قرار گرفته و بیش از نیمی از اعضا را علیه آمریکا متحد کرده است. رهبران کشورهای فقیرتر انتقادهای ترامپ به اسرائیل را سطحی میدانند، اما آن را نشانهای از ضعف دیپلماتیک غرب میبینند که احتمال لغو کمکهای بودجهای ترامپ به سازمان ملل را تشدید میکند و عدالت اقتصادی و حقوق بشر را به حاشیه میراند.
جلسات جانبی در مورد مهاجرت
سازمان بینالمللی مهاجرت در حاشیه اجلاس هشتادم، بر ضرورت همکاری جهانی برای مهاجرت تأکید و عنوان کرد: «هیچ کشوری نمیتواند مهاجرت را به تنهایی مدیریت کند». کشورهای کمتر برخوردار مانند کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین بر تأثیر بحرانهای آب و هوایی و نابرابریهای غربی بر مهاجران خود تمرکز دارند. این بحثها، انتقادهایی را برانگیخته مبنی بر اینکه منافع غربیها بر مسائل فوری کشورهای فقیرتر، مانند دسترسی به منابع و عدالت اقلیمی، سایه افکنده است. فعالان آفریقایی، مانند جامعه باز آفریقا، بر بازسازی نظم چندجانبهگرای عادلانه تأکید کردند تا صدای آنها هم در تصمیمگیریهای جهانی تقویت شود.
حضور نتانیاهو؛ تحریمها و انزوای فزاینده
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی با هیئت کوچک و امنیت سنگین در ۲۴ سپتامبر به نیویورک میرود، این در حالی است که بیش از ۲۰ کشور، ازجمله اسپانیا، ایرلند و بهتازگی فرانسه گفتهاند او را بایکوت خواهند کرد. نتانیاهو این اقدامات را «خشمگینکننده» خوانده و بر «خودکفایی اقتصادی» اسرائیل تأکید کرده است. اما این حاشیه، انزوای غرب را در برابر اجماع جنوبی برجسته میکند، بهطوریکه اعتراضات خیابانی در نیویورک از هماکنون آغاز شده است.



نظر شما