حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان، استاد اخلاق، در سومین شب از سلسله سخنرانی‌های خود در مسجد حضرت رسول اکرم(ص) خانی‌آبادنو، به تبیین راه‌های دوری از گناه به‌ویژه گناهان مالی پرداخت و گفت: ما برای سالم ماندن از گناه و محفوظ ماندن از معصیت، به‌ویژه در حوزه مسائل مالی، نیاز شدید به دو بازدارنده داریم تا ما را از حرص، طمع و فرو ریختن دیوار قناعت در برابر حلال نگه دارد. نخستین بازدارنده، توجه قلبی به پروردگار عالم است.

وی افزود: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «واذکروا الله کثیراً»؛ برخی این عبارت را به «زیاد یاد خدا باشید» معنا می‌کنند، اما منظور تنها ذکر زبانی نیست، بلکه توجه دائم قلبی به خداست؛ یعنی همواره، در هر حال و در هر مکان، یاد خدا باشید. این یاد قلبی، انسان را از گناه بازمی‌دارد.

استاد اخلاق با اشاره به آیه قرآن درباره شیاطین گفت: قرآن می‌فرماید: «شیاطین اکثرهم لکاذبون»؛ یعنی بیشتر شیاطین دروغ‌گو هستند. در واقع شیطان، چه از جنس جنّ و چه از جنس انسان، عنصر گمراهی و فساد است؛ شیاطینی که با هر ابزار و شیوه‌ای، در پی غارت دین، مال و ارزش‌های مردم‌اند.

وی ادامه داد: بریدن از خدا و غفلت از یاد او، عیبی بزرگ است و باید همواره در یاد خدا بود، زیرا یاد او، بزرگ‌ترین مانع در برابر گناه است. بازدارنده دوم، یاد مرگ است. ما موظفیم زیاد یاد کسی باشیم که همه رشته‌های لذت دنیا را از هم خواهد گسست؛ همان ملک‌الموت. اگر انسان یاد مرگ کند، هرگز به حرام و تجاوز به حقوق مردم آلوده نخواهد شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین انصاریان افزود: اگر انسان باور داشته باشد که روزی خواهد مُرد و در قیامت حتی اعمالی به اندازه ذره‌ای بازخواست می‌شود، دیگر به دنبال حرام‌خواری و ظلم نمی‌رود. قرآن کریم می‌فرماید: در قیامت، حساب‌رسی مالی، حقوقی و حتی عبادی بسیار سخت است.

وی تأکید کرد: برترین حالت بی‌میلی نسبت به دنیا، یاد مرگ است. اما اگر اندیشه انسان منحرف شود، مانند حکومت‌های ظالمی چون رژیم آمریکا و رژیم صهیونیستی، نتیجه آن غارت، خیانت و حرام‌خواری است. در مقابل، اندیشه پاک و سازنده، اندیشه‌ای است که انسان را متوجه مرگ و بازگشت به خدا می‌کند.

استاد حوزه علمیه در ادامه به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) اشاره کرد و گفت: روزی مردی نزد پیامبر آمد و پرسید: از درآمد مغازه‌ام چگونه خرج کنم؟ حضرت فرمودند: از پولت چهار بهره ببر؛ مسکن، مرکب، لباس و خوراک. و اگر اضافه آمد، آن را با صاحب حقی که به تو روزی داده، یعنی خدا، معامله کن؛ خمس و زکات بده و به پدر و مادر و اقوام نیازمندت کمک کن.

حجت‌الاسلام والمسلمین انصاریان افزود: برخی گمان می‌کنند بهترین عبادت روزه یا حج است، اما پیامبر(ص) فرمود: «بهترین عبادت یاد مرگ است»؛ زیرا هر کس یاد مرگ داشته باشد، از سبک‌سری، بی‌ادبی و بی‌تربیتی بیرون می‌آید و وقار و سنگینی اخلاقی پیدا می‌کند؛ چنین انسانی پس از مرگ، برزخش را باغی از باغ‌های بهشت می‌بیند.

وی با تبیین مفهوم زهد گفت: زهد یعنی دوری از حرام‌های دنیا و بی‌میلی نسبت به گناه. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: زهد یعنی دست برداشتن از آرزوهای دست‌نیافتنی و غیرواقعی. انسان باید آرزوهای مثبت و دست‌یافتنی داشته باشد، نه خیال‌پردازی‌هایی که جز رنج و حسرت، حاصلی ندارد.

این استاد اخلاق افزود: معنای دیگر زهد، شکر نعمت است. شکر یعنی مصرف نعمت در جای درست، و زهد یعنی دوری از آنچه خداوند حرام کرده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین انصاریان در ادامه با تأکید بر اینکه نباید خدا را از یاد برد، اظهار داشت: گاهی از جایی که گمان نمی‌کنیم، خدا روزی می‌دهد. قرآن می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ»؛ یعنی من روزی‌دهنده و دارای قدرتی استوارم. اگر گاهی روزی را کم کنم، برای امتحان بنده است، و در قیامت آن را به بهترین وجه جبران خواهم کرد، به گونه‌ای که بنده آرزو کند کاش در دنیا از او کمتر داده بودم.

وی تصریح کرد: خداوند هرگز روزی حرام را برای هیچ‌کس در پرونده‌اش ننوشته است. خداوند در سوره بقره می‌فرماید:
«یَا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلَالًا طَیِّبًا وَ لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ» یعنی از آنچه در زمین برای شما حلال و پاکیزه قرار داده‌ام، بخورید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید؛ زیرا او دشمن آشکار شماست.

این استاد اخلاق در پایان تأکید کرد: کسانی که مال حرام می‌خورند، خداوند از رزق حلالشان کم می‌کند؛ یعنی اگر بنا بود ده میلیون حلال به او برسد و او هشت میلیون از راه حرام به دست آورد، خداوند تنها دو میلیون حلال برایش باقی می‌گذارد، چون او هشت میلیون را با دزدی و حرام کسب کرده است. هر کس از مال حرام بهره ببرد، از روزی حلالش کاسته می‌شود، زیرا خداوند بینا و آگاه است و بر هر کاری داناست.