کولهبَری حقیقتی است که در سایه محرومیتها سالها به مرزنشینان تحمیل شده؛ زخمی که حاصل انباشت ضعفهای ساختاری در توسعه و اشتغال مرزی است و در دهههای اخیر از فرصتهای آن به درستی استفاده نشده و آنچنان که باید سروسامان پیدا نکرده، به طوری که رئیس جمهور دولت چهاردهم نیز بارها در سخنرانیها و همچنین سفرهای استانی با بیان اینکه آینده کشور به نوع نگرش و عملکرد امروز ما بستگی دارد، خاطرنشان میکند که کشور ما به ویژه در مناطق مرزی با وجود برخورداری از ظرفیتها و منابع فراوان، همچنان با مشکلاتی همچون فقر مواجه است و از سوی دیگر با سوءمدیریت، پدیدههایی همچون کولبری، سوختبری و تهلنجی را به جای فرصت به تهدید برای کشور تبدیل کردهایم. این در حالی است که اگر ما از ظرفیت مرزها به درستی استفاده کنیم، بخش قابل توجهی از اثرات تحریمها خنثی خواهد شد. از این رو به منظور بهرهبرداری از فرصتهای کولبری مقرر شد از ابتدای سال جاری فرایند کولبری مجاز راهاندازی شود به طوری که سردار کیاست سپهری، فرمانده مرزبانی کرمانشاه در بازدید از مرزهای ثلاث باباجانی این استان با اشاره به برنامههای مرزبانی برای حمایت از معیشت مرزنشینان اظهار میکند: خبر خوشی که به عزیزان مرزنشین در شهرستانهای پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی میدهم این است که انشاءالله در آینده نزدیک و در همین فصل بهار ۱۴۰۴، شاهد راهاندازی کولهبری مجاز در این مناطق خواهیم بود. این اقدام با تلاشهای استاندار محترم و همکاری سایر مسئولان و دستگاههای مربوط استان در حال پیگیری است و امیدواریم بهزودی اجرایی شود.به هر حال قانونی شدن کولبری با نامنویسی، احراز هویت بیومتریک، صدور مجوز رسمی و عبور کالا از گذرگاههای مشخص و دارای نظارت الکترونیک میسر میشود. تجهیز مرزها به فناوریهایی چون اسکنر بار، رصد هوشمند با پهپاد و دوربینهای حرارتی؛ امکان پایش لحظهای و ممانعت از عبور محمولههای غیرمجاز یا ابزارهای نفوذ را فراهم میکند؛ در عین حال، کولبری شفاف و قانونی را به مسیری امن و کنترلپذیر بدل خواهد کرد. همچنین ایجاد سامانههای حمایتی برای بیمه، سلامت و توانمندسازی خانواده کولبران، نهتنها فشارهای معیشتی را کاهش میدهد، بلکه سرمایه اجتماعی مرزنشینی را حفظ میکند و به افزایش امنیت ملی کمک خواهد کرد.
حذف کولبری غیرمجاز
نماینده مردم پاوه، جوانرود، ثلاث باباجانی و روانسر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پس از ابلاغ قانون کولبری، آییننامه آن تهیه و برای اجرا به استانهای مرزی ارسال شد، میگوید: از تابستان امسال فرایند کولبری قانونی در نوارهای مرزی این حوزه انتخابیه در حال انجام است.
رستگار یوسفی در ادامه گفتوگو با خبرنگار قدس با بیان اینکه در شهرستان پاوه بخش نوسود و باینگان و بخشی از قسمت مرکزی کاملان، در شهرستان جوانرود بخش کلاچی و در شهرستان ثلاث باباجانی نیز بخشهای مرکزی و ازگله مشمول اجرای قانون کولبری هستند، میافزاید: از همان ابتدا شناسایی و نامنویسی خانوارهای مرزنشین به صورت اینترنتی و از طریق کافینتها صورت گرفت و کارتهای تردد و بازرگانی آنها نیز صادر شده و در چارچوب آییننامه اعلام شده روال واردات کالاها در حال انجام است.
وی با اشاره به اینکه دستگاههای مختلف نظیر مرزبانی، گمرک، اداره صمت و اداره استاندارد بر فرایند اجرای کار نظارت دارند، تصریح میکند: کولبری خارج از فرایند تعیین شده غیرقانونی است و طبق گزارشهای ارسال شده آمار این موارد به شدت کاهش پیدا کرده است، به طوری که میتوان به جرئت اعلام کرد کولبری غیرقانونی در نوار مرزی شهرستانهای پاوه، ثلاث باباجانی و جوانرود وجود ندارد.
یوسفی ادامه میدهد: هدف از اجرای قانون کولبری، حذف کولبری غیرقانونی است که پیشتر کالاهای غیرمجاز زیادی وارد کشور میشد و نظارت و کنترل دقیقی بر نوع کالاهایی که وارد میشدند نبود، اما در حال حاضر زمان و مکان واردات کالا مشخص است و ارگانهای مختلف نیز بر نوع کالاهایی که وارد میشوند نظارت دارند.
نماینده مردم پاوه، جوانرود، ثلاث باباجانی و روانسر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه منافع حاصل از اجرای این قانون نیز ماهانه به حساب مرزنشینان واریز میشود، میافزاید: کولبران بر اساس نوع کالایی که وارد میکنند عوارضی نیز به دولت پرداخت میکنند اما در مواردی هم تا ۵۰درصد معافیت گمرکی برای آنها لحاظ شده است. با اجرای این قانون مواردی نظیر سوءاستفاده از کارت بازرگانی افراد نیز کاهش پیدا کرده است زیرا محدودیت و انحصاری در تعداد کارگزار و یا شرکت تعاونی در اجرای این قانون وجود ندارد به طوری که در این قانون فرد مرزنشین؛ کارگزار یا شرکت تعاونی مربوط را به دلخواه انتخاب میکند و هر ماه حجم وارداتی که کارگزار یا شرکت تعاونی انجام میدهد و میزان عایدی که از این واردات نصیب هر خانوار میشود کاملاً مشخص است و مستقیم به حساب سرپرست خانواده واریز میشود.
نواقص اجرای طرح
یوسفی معتقد است: اگرچه این قانون منافع زیادی برای مرزنشینان دارد و با اجرای قانون کولبری اجازه واردات کالاهای غیرمجاز داده نمیشود، مهاجرت مرزنشینان کاهش پیدا کرده و تثبیت جمعیت در این مناطق که اهمیت زیادی دارد نیز صورت میگیرد، اما از طرفی هیچ فرایند اجرایی بدون مشکل نیست و همچنان نواقصی در اجرای این قانون وجود دارد که دستگاههای اجرایی باید برای رفع آنها چارهاندیشی کنند که از جمله آنها میتوان به صادر نشدن کارتهای برخی خانوارها، طولانی شدن پالایش اطلاعات آنها، مشکلات موجود در حوزه گمرک و کم بودن تعداد انبارها در نوار مرزی اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه مرزهای شوشمی و شیخ صالح با سابقه طولانی نقش مهمی در تبادلات مرزی دارند که در صورت توسعه این مرزها شاهد رونق صادرات، اشتغالزایی و رونق اقتصادی در این مناطق خواهیم بود، میگوید: مرزهای این سه شهرستان همچون سایر نقاط مرزی از مشکلات زیرساختی به شدت رنج میبرند به طوری که در حوزه انبارها، مسائل گمرکی، محوطهسازی و ارائه خدمات رفاهی همچنان این مسائل پررنگ بوده که لازمه رفع آنها اختصاص منابع اعتباری است که با توجه به شرایط فعلی دولت نمیتوان امید چندانی به رفع آنها داشت، به طوری که اگرچه دو مرز رسمی در این حوزه انتخابیه وجود دارد اما مردم ساکن این نقاط مرزی همچنان از نظر راه، جاده و آب آشامیدنی مشکلات فراوانی دارند.
طرح جامع بازارچههای مرزی
نایب رئیس دوم کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس با اشاره به اینکه در کارگروه ماده ۴ قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی کولبری و ملوانی نوع کالاهایی که امکان واردات آنها وجود دارد مشخص شده است، تصریح میکند: بازارچههای مرزی و مرزنشینان نقش استراتژیکی در شرایط تحریم و ظرفیت واردات کالاهای مختلف به ویژه کالاهای اساسی دارند که در کشور ما از این ظرفیت بزرگ غفلت شده است و تا زمانی که طرح جامع بازارچههای مرزی کشور به طور کامل اجرایی نشود این ظرفیت همچنان خاک میخورد و متأسفانه به دلیل شرایط بودجهای دولت این طرح در رکود کامل است.
نظر شما