در همین ابتدای کار، باید اذعان کنیم که وجود یک سند در حوزههای راهبردی نظیر امنیت ملی، به تنهایی نشانهای از بلوغ و پختگی امر سیاسی به ویژه در موضوعات سیاست خارجی است؛ امری که به وضوح جای آن در سازوکارهای جاری در کشور ما خالی است. در مقابل اما، دشمن شماره یک ما، سالهای سال است که سیاستهای استعماری و غرایز استکباری خود را در چارچوب سندها و استراتژیهای کلی تحت عنوان امنیت ملی دنبال میکند و به توفیقاتی هم دست یافته است؛ از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تا سلطهای مزمن بر قسمتهای وسیعی از این کره خاکی.ما موقعیت خود را دقیقاً نقطه مقابل این امپراتوری شیطانی تعریف کرده و لاجرم، نمیتوانیم کنشهای او را تأیید کنیم، اما حتماً در همان سعی باطل دشمن هم درسهایی برای آموختن وجود دارد!
خلاصه استراتژی امنیت ملی آمریکا ۲۰۲۵ عبارت است از: تمرکز بر داخل، واقعگرایی و پایان سیاستهای جهانیگرایانه پس از جنگ سرد. امری که در عینیترین مصداقش در تمرکز بر نیمکره غربی خلاصه میشود. در این استراتژی، امنیت مرزها و کنترل مهاجرت، بازسازی قدرت اقتصادی و صنعتی، کاهش وابستگی به نهادهای بینالمللی، تقسیم بار امنیتی با متحدان، کنترل کامل مرزها، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمانیافته، تقویت امنیت سایبری و زیرساختهای حیاتی و... به عنوان اهداف مشخص شده و مناطق و کشورهای مختلف، با برچسبهایی صریح و واضح، بازتعریف شدهاند. از گندهگویی در رابطه با ایران به عنوان تهدید کاهش یافته که بگذریم، بازگشت به دکترین مونرو در نیمکره غربی، شانه خالی کردن از بار مسئولیت همپیمانان اروپایی، شریکانگاری چین در حوزه اقتصادی و منتفی دانستن تهدید حیاتی از سوی روسیه، از مهمترین واقعیاتی است که طرف آمریکایی را از ایدهآلیسم دور کرده و به واقعگرایی رسانده است. امری که شاید بیش از هر کشوری برای ما مفید باشد. در واقع این استراتژی، بیش از هر چیز یک بازگشت دوباره به جغرافیاست که سالهای سال توسط جهانیگرایان سیاستهای خارجی ایالات متحده، نفی و انکار شده است.
در نقطه مقابل نیز همین وضعیت جاری است. ما در ایران، سالهای متمادی است که با اصراری عجیب سعی در انکار واقعیات جغرافیایی خود داشتهایم و این امر در حوزه سیاست خارجی نیز صادق است! چین و هند را با حدود ۳میلیارد نفر جمعیت و تنها یک کشور واسط بین خود و آنها رها کرده و به آلمان و فرانسه چسبیدهایم! روسیه را با فاصله یک دریاچه در برهههایی از دست دادهایم، تا مبادا خدشهای بر بنای غربگرایی وارد شود.
فرصتها محدودند و سرعت تغییر مناسبات، زیاد! ما به واقعگرایی در سیاست خارجی محتاجیم و تنها در آن صورت است که میتوان به یک سازوکار عملگرایانه و کاربردی از مناسبات بینالمللی برای تأمین امنیت، علائق و منافع ملی دست یافت. امری که فرا و ورای یک بخشنامه یا مصوبه است و نیازمند یک بازنگری اساسی در سیاستها و البته یک پوستاندازی جدی در میان تصمیمسازان و مجریان سیاست خارجی کشور است.
۱۸ آذر ۱۴۰۴ - ۰۲:۰۲
کد خبر: ۱۱۱۵۷۷۵
درسهایی از سند استراتژی امنیت ملی آمریکا ۲۰۲۵ برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
محتاجیم به واقعگرایی
مجتبی خاتونی، روزنامه نگار
در همین ابتدای کار، باید اذعان کنیم که وجود یک سند در حوزههای راهبردی نظیر امنیت ملی، به تنهایی نشانهای از بلوغ و پختگی امر سیاسی به ویژه در موضوعات سیاست خارجی است؛ امری که به وضوح جای آن در سازوکارهای جاری در کشور ما خالی است.
زمان مطالعه: ۲ دقیقه
منبع: روزنامه قدس




نظر شما