خدا از کی وجود دارد؟
بعضی وقتها بچهها میپرسند:
میگن خدا از اوّل بوده… خب این «اوّل» یعنی کِی؟
یعنی مثلاً یک روز خاص؟ یک چهارشنبه؟ یک سال مشخص؟
نه عزیزم، اصلاً اینطور نیست.
وقتی میگوییم خدا از اوّل بوده، منظورمان یک روز خاص یا یک تاریخ روی تقویم نیست. چون اگر بگوییم خدا از فلان روز بوده، بلافاصله یک سؤال مهم پیش میآید:
پس قبل از آن روز چه؟
آیا آن موقع خدا نبوده است؟
برای همین، مردی از امام باقر علیهالسلام پرسید:
خدا از چه زمانی بوده است؟
امام به او فرمودند: «تو به من بگو خدا چه زمانی نبوده، تا من به تو بگویم چه زمانی بوده است.» ۱
امام با این جواب میخواستند بگویند:
خدا همیشه بوده؛ نه اینکه یک زمانی نبوده و بعد بهوجود آمده باشد.
چون اگر چیزی یک زمانی نباشد و بعد باشد، آن چیز مخلوق است، نه خدا.
فرزندم، بیا با یک مثال ساده جلو برویم.
وقتی میگوییم مؤمنان برای همیشه در بهشت میمانند، آیا منظورمان این است که تا جمعهی سال فلان؟ نه.
«همیشه» یعنی پایان ندارد، نه اینکه یک تاریخ مشخص داشته باشد.
دقیقاً همینطور است وقتی میگوییم خدا از اوّل بوده است.
اوّل یعنی قبل از هر چیزی، نه یک روز و ساعت خاص.
ثانیه، دقیقه، ساعت، روز و سال، مال چیزهایی است که خدا آفریده؛
همهی آفریدهها یک «شروع» دارند، مثل تولد.
اما خدا آفریده نشده، پس تولد و تاریخ شروع ندارد.
اگر بگوییم خدا یک زمانی نبوده و بعد بوده، یعنی قبول کردهایم که خدا هم مثل بقیه چیزها ساخته شده؛و خدایی که ساخته شود، دیگر خدا نیست.
برای همین قرآن در سوره حدید میفرماید: «خدا اوّل است.»
یعنی هر چیزی را که فکر کنی اولین چیز دنیاست،
بدان خدا قبل از آن هم بوده است.
پس وقتی میگوییم خدا از اوّل بوده،
یعنی همیشه بوده، هست و خواهد بود؛
بدون شروع، بدون پایان.
پینوشت:
۱. توحید صدوق، ص ۱۶۸
نظر شما