به گزارش قدس آنلاین به نقل از ساعت ۲۴، فایننشال تایمز نوشته است:«آژانس بین المللی انرژی گزارش داده از چاه های نفت ایران در ماه آوریل روزانه ۳.۶ میلیون بشکه نفت بیرون کشیده شده است و این یعنی ایران به همان اندازه ای نفت تولید می کند که پیش از آغاز تحریم ها در سال ۲۰۱۱ تولید می کرد. صادرات نفت خام ایران هم به حدود ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است، یعنی تنها ۲۰۰ هزار بشکه کمتر از صادرات در سال ۲۰۱۱.»
در ادامه این گزارش آمده است:«ایران بیش از آنچه که تحریم ها به او اجازه دهند، به هند، چین و دیگر کشورها نفت فروخته است. این کشور همچنین رابطه با خریداران اروپایی را دوباره آغاز کرده و با شرکت های بزرگ نفتی در جهان مانند ویتول هم مجدداً ارتباط برقرار کرده است.»
افزایش تولید نفت ایران امید ها را برای توانایی اوپک در فریز نفتی در جلسه شش ماه نخست سال که هفته آینده در وین برگزار می شود، کاهش داده است. رییس شرکت ملی نفت ایران این موضوع را به بهترین شکل توضیح داده است:«در شرایط فعلی، دولت و وزارت نفت هیچ برنامه ای برای محدود کردن افزایش تولید و صادرات نفت ندارند.» به عبارت ساده تر: ایران می خواهد باز هم نفت بیشتری تولید کند.
ماه گذشته، در جریان مذاکراتی که در دوحه برگزار شد، رهبر ۳۰ ساله سعودی ها و جانشین ولیعهد این کشور، زمانی که مشخص شد ایران قصدی برای همکاری در طرح فریز نفتی ندارد، پرده از برنامه ای برای این مساله برداشت. این البته همزمان به معنی نوعی پایان برای کارتل نفتی اوپک هم هست، چرا که عربستان سعودی دیگر نمی خواهد نقش تنظیم کننده بازار نفت را بر عهده بگیرد و صرفاً به دنبال افزایش سهم خود از تولید در بازار نفت است.
اما در حالی که اوپک از توانایی کاهش تولید نفت باز مانده، به نظر می رسد که توانایی افزایش تولید نفت را هم از دست داده باشد. وال استریت ژورنال گزارش داده است:«با کاهش تولید نفتی که اخیراً موجب افزایش قیمت نفت هم شده است، به نظر می رسد کارتل اوپک توانایی اندکی برای افزایش تولید نفت داشته باشد. به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، امسال، توانایی اوپک برای مواقع اضطراری، که به آنها اجازه می دهد برای مدت ۳۰ روز و حداکثر به مدت ۹۰ روز، تولید بالاتری داشته باشند در کمترین سطح خود از سال ۲۰۰۸ قرار گرفته است. بر اساس همین گزارش، توانایی تولید اضطراری اوپک در این فصل در قیاس با فصل گذشته کاهشی ۲۲ درصدی را هم تجربه خواهد کرد.»
به نظر می رسد اوپک در وضعیت تازه ای قرار گرفته باشد. این کارتل نفتی دیگر نه می تواند جلوی افت قیمت نفت را بگیرد و نه آنکه توانایی فنی لازم برای جلوگیری از افزایش بی رویه آن را دارد. به این ترتیب یک سوال مهم پیش می آید: این دیگر چه جور کارتلی است؟ این همان پرسشی است که وزرای نفت کشورهای عضو اوپک باید در نشست هفته آتی خود در وین از خود بپرسند، پرسشی که پاسخ به آن هم چندان ساده نخواهد بود. دانیل یرگین، تاریخدان مشهور نفت ماه گذشته نتیجه گیری بسیار خوبی از این موضوع داشت. او نوشته بود:«دوران اوپک به عنوان نیرویی قاطع در اقتصاد جهانی دیگر به سر آمده است.»
اوپک امروز دیگر سازمانی تاریخ مصرف گذشته به نظر می رسد.
محمد مهدی حاتمی
نظر شما